Unutulmaya yüz tutan 3 bin yıllık Türk tatlısı kavut, Sivas’ın Altınyayla ilçesinde kadın kooperatifine bağlı kadınlar tarafından üretilip yaygınlaştırılıyor.
Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı kitabında yer verdiği bu tatlı yüksek besin değeri ile kilo düşük kilo problemi yaşayanlara çare oluyor. Öğütülmüş, buğday, çavdar veya arpanın bal ve pekmezle yoğrulması ile elde edilen kavut, besleyici özelliği kadar lezzetiyle de dikkat çekiyor. Yüksek besin değerine sahip olan Kavut tatlısının kıtlık dönemleri Anadolu’da bolca tüketildiği de biliniyor. Karbonhidrat deposu olan bu tatlı şeker içermediği için diyabet hastaları tarafından belli bir ölçüde rahatlıkla tüketilebiliyor.
Altınyayla Kadın Kooperatifi Başkanı Mevlüde Sarıkaya, Kavut’un 3 bin yıllık bir Türk tatlısı olduğunu ve Evliya Çelebinin Seyahatnamesinde konu edildiğini belirterek, “Kavrulmuş halleri öğütülüyor, toz halini aldıktan sonra şekerli şerbet ile karıştırılarak hazırlanıyor. İçerisine zevke göre pekmez ve bal akıtılabilir. Ardından sıkım halinde tüketilir. Çay, kahve gibi içeceklerin yanında tüketimi yapılıyor. Evliya çelebinin Seyahatnamesinde yer aldığı söyleniyor. Besleyici bir yiyecek olduğu ve eski zamanlarda yokluk zamanında tüketildiği söyleniyor. Bizim büyüklerimiz bizi bunlarla yetiştirdiler. Tatlı niyetine bunlarla büyüdük. Bu unutulmaya yüz tutuyordu biz bunu gün yüzüne çıkardık. Şu an kadın kooperatifinde satışını yapıyoruz. Talep oldukça fazla şehir dışına gönderiyoruz. Biz olduğunu öğrenen vatandaşlar genelde şaşırıyorlar. ‘Sizde var mı çok sevindik bulduğumuza’ diyorlar. Fiyat olarak da 70 liradan satışa sunulmaktadır” şeklinde konuştu.
Evliya Çelebi’nin Seyahatname kitabında adı geçen unutulmaya yüz tutmuş 3 bin yıllık Türk tatlısı kavut, kilo almak isteyenlere çare oluyor.
Sivas Medicana Hastanesi Bariatrik Cerrahi Diyetisyeni Cansu Arslan, “Kavut Anadolu’da yıllardır yapılan sevilerek tüketilen bir tatlıdır. Yöreye göre yapımı değişse de temelinde ‘Kavut Unu’ olarak adlandırılan buğday, mısır ya da susamın öğütülmesiyle oluşturulan bir un kullanılır. Bu un tereyağında kavrulur, sonrasında bal ya da pekmez ile tatlandırılır, üzerine ceviz eklenerek servis edilir. Bu tatlımızı beslenme açısından değerlendirdiğimizde bol kalorili olduğunu hemen söylemek mümkün ancak yapılan doğru dokunuşlarla daha sağlıklı tüketmek de mümkün” şeklinde ifade etti.
Kavut unu hazırlanırken tam tahılların kullanılması ve tereyağı oranının azaltılması gerektiğini belirten Arslan, “Şeker eklemek yerine bal veya pekmez ile tatlandırmak doğrudur ancak bu bal ve pekmez sıcakken değil soğukken üzerine eklenmelidir. Böylece bal ve pekmezin yapısı bozulmadan tüketim sağlanır. Ya da kuru meyveler de içine eklenebilir. Bu adımlara dikkat edilerek yapılsa da karbonhidrattan zengin bir besin olduğu için gün içinde tüketilmeli, geç saatlerde tercih edilmemelidir. Yanında protein kaynağı ayran ya da sütlü kahve tüketilebilir. Kilo almak isteyen bireyler beslenmelerinde yer verebilir. Kan şekerinin ani yükselmesine sebep olabilir, özellikle kalp hastaları ve diyabet hastaları porsiyonuna dikkat ederek tüketmelidir” dedi.