Fikir odaklı haber kanalı GB News, manşetinde “işgüzar Brüksel bürokratlarını” kahveyi güvenli olmadığını ilan etmekle suçlarken, The Telegraph, AB’nin kafeini “yutulduğunda insanlar için zararlı” olarak etiketlediğini öne sürerek, birlik genelinde kahve yasağı korkularını körükledi.
NDTV World, AB’nin kafeini tamamen yasakladığını iddia eden bir makale yayımlarken, Global Guido, The Daily Mail ve The Daily Express gibi diğer yayınlar da olası bir kahve yasağına tepkiyi büyütmeye çalıştı.
Haberlerde, herhangi bir resmi kaynak veya bağlantı verilmeden, pestisitlerde kafein kullanımına dair bir rapora üstü kapalı şekilde atıfta bulunuluyor.
Peki, AB gerçekte ne dedi?
Anahtar terimlerle yapılan bir internet araması, ilk olarak The Independent’ın daha doğru bir haberine ulaştırıyor. Haberde, Fransız Progarein şirketinin kafeini lahana, patates ve diğer ürünlerde pestisit olarak kullanmak için yaptığı başvuru ele alınıyor.
Bu bilgilerle yapılan bir başka arama, Avrupa Komisyonu’nun Progarein’in kafeini “lahana, patates ve Buxus türlerinde böcek ilacı ve yenilebilir/yemeye uygun olmayan tüm ürünlerde yumuşakça ilacı olarak temel bir bitki koruma maddesi” şeklinde onaylama talebine verdiği Ekim 2024 tarihli yanıtı ortaya koyuyor.
Komisyon, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’nden (EFSA) talep ettiği bilimsel görüşe dayanarak, kafeinin pestisit olarak kullanımına izin vermemeye karar verdi. Kararda, “kafeinin yutulması halinde insanlar için zararlı olduğu” belirtilirken, kardiyovasküler sistem, hidrasyon, merkezi sinir sistemi ve hamilelik üzerindeki olumsuz etkiler vurgulandı. Ayrıca, operatörler, işçiler ve çevrede yaşayanlar için diyet dışı risklerin veri eksikliği nedeniyle değerlendirilemediği kaydedildi.
Ancak bunun AB’nin kahveyi zararlı ilan ettiği anlamına geldiğini söylemek yanıltıcı. Tartışılan konu, sabah demlenen kahve değil, yüksek dozda saf kafeinin pestisit olarak kullanımı.
EFSA’nın bilgi formuna göre, bir fincan filtre kahvede yaklaşık 90 mg, bir espressoda 80 mg, siyah çayda ise 50 mg kafein bulunuyor. Günlük 400 mg kafein alımının sağlıklı yetişkinler için güvenli olduğu belirtilirken, tek seferde 200 mg’a kadar tüketimin de herhangi bir sorun teşkil etmediği ifade ediliyor.
EFSA, kafeinin ancak beş-altı fincan kahveden sonra kısa vadede uyku ve ruh hali üzerinde etkili olabileceğini, uzun vadede ise kardiyovasküler riskler taşıyabileceğini belirtiyor. Hamile kadınlarda ise yüksek dozda tüketimin fetüsün büyümesini etkileyebileceği konusunda uyarıyor.
Ayrıca, yetişkinler için güvenli kabul edilen tek doz kafeinin çocuklar ve ergenler için de genellikle aynı derecede güvenli olduğu aktarılıyor.
Sonuç olarak, yanıltıcı manşetlere rağmen AB içeceklerde kafeini yasaklamıyor. Avrupa’nın kahve kültürü ve ikindi çayları güvende.