ABD Merkez Bankası (Fed) Guvernörler Kurulu Finansal İstikrar Bölümü Ekonomisti Levent Altınoğlu, Türkiye’de döviz kurunu kontrol altına almak için kur korumalı mevduat (KKM) gibi geleneksel olmayan araçların orta vadede enflasyonu körükleyerek, kurun daha da yukarı çıkmasına sebep olabileceğini ifade etti.
Altınoğlu ayrıca dış yatırım ve ihracat vasıtasıyla ülkeye giren döviz miktarının yetersiz kalması halinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası‘nın (TCMB) diğer bankalardan aldığı ödünç dövizleri kısmen ödemekte zorlanabileceğini, bunun bankalara zarar vereceğini; TL cinsinden ödemeye gidilirse de bunun enflasyonu daha da körükleyebileceğini belirtti.
Dünya’dan Elif Karaca’ya konuşan Altınoğlu şunları kaydetti:
‘REEL FAİZ ORANLARI EKSİ 40 CİVARINDA’
“TL’de son yıllarda görülen değer kaybı, başta yüksek enflasyon ortamından ve bunun yol açtığı ekonomik çalkantılardan kaynaklanmaktadır. Enflasyonun yüzde 50’nin üzerinde ve kısa vadeli faiz oranının yüzde 14 olduğu için, reel faiz oranları yüzde eksi 40 civarında. Buna karşın, gelişmiş ekonomilerdeki reel faiz oranları kabaca yüzde eksi 5 ila 10 civarında.”
‘FARK DAHA DA BÜYÜYECEK’
“Bu fark, TL cinsinden sabit oranlı varlıklara olan talebi düşürdüğü için, doğal olarak kura da yansıyor. Gelişmiş ekonomilerdeki faiz oranlarının, yükselen enflasyon nedeniyle önümüzdeki aylarda muhtemelen artacağı için, Türkiye’deki reel faiz oranları ile gelişmiş ekonomilerin reel faiz oranların arasındaki fark daha da büyüyecektir. Bu fark da kura orta vadede yansıyabilir.”
‘KURA ANCAK GEÇİCİ BİR DESTEK SAĞLAYACAK’
“Bu ortamda, gevşek para politikası sürdürüldüğü sürece, TL’yi desteklemek için tasarlanmış geleneksel olmayan önlemler kura ancak geçici bir destek sağlayabilir. Bununla birlikte, orta vadede bu gibi uygulamalar enflasyonu körükleyerek ters etki yapabilir.”
‘PARA ARZI HIZLANACAK’
“Örneğin kur korumalı mevduat (KKM) uygulaması, yerel mudileri kur riskinden korumak için tasarlanmış. Kurda bir yükseliş gerçekleşirse, KKM sahipleri TL cinsinden telafi edilecek. Dolayısıyla kur yükseldikçe TL cinsinden para arzındaki artış hızlanacak. Bu enflasyonu körükleyerek kurun daha da yükselmesine neden olabilir.
‘TL’NİN DEĞERİNİ DESTEKLEMEK ZORLAŞTI’
“Türkiye’nin yüksek enflasyon sorununun temel nedeni gevşek para politikasıdır. Ekonomistler bu konuda genel olarak hemfikir. Merkez bankasının net döviz rezervleri düşük olduğundan, yüksek enflasyon karşısında faiz artırımına gitmeden TL’nin değerini desteklemek zorlaştı.”
‘ENFLASYONU KÖRÜKLEYEBİLİR’
“Son yıllarda azalan döviz rezervlerini artırmak için merkez bankası bankalardan döviz ödünç aldı. Fakat dış yatırım ve ihracat vasıtasıyla ülkeye giren döviz miktarı yetersiz kalırsa, merkez bankası bu ödünç alınan dövizleri kısmen ödemekte zorlanabilir ki bu bankalara zarar verir ya da TL cinsinden ödemeye gidebilir ki bu enflasyonu daha da körükleyebilir.”