Haber: SİMLANUR İNCE
Kamera: MESUT ERDOĞAN
Veteriner Hekimler Odası Bursa Şubesi, sokak hayvanları hakkında 7527 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’ndaki değişikliklere dair, kanunla ilgili olarak yaşanan sorunları Bursa Akademik Odalar’da düzenlenen basın toplantısında kamuoyu ile paylaştı.
7527 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun belediyelere yansıyan sorunlarına değinen Bursa Veteriner Hekimler Odası Başkanı Melike Baysal, “Kanun, bakımevi olmayan belediyelere 31 Aralık 2028 yılına kadar bakımevi yapmakla ilgili süre tanıdı. Kanuna göre belediyeler, sahipsiz hayvanlar için ayırdığı bütçenin yüzde 50’sini bakımevi kurmaya, eğer bakımevi varsa koşullarını iyileştirmeye ayırmakla yükümlü tutuldu. Bu arada, 5199’daki “yakala, kısırlaştır, aşıla, yerinde yaşat” maddesi kaldırıldı, yerine “yakala, kısırlaştır, tut, sahiplendir” gibi dünyada örneği olmayan bir cümle eklendi. Dolayısıyla bakımevi olan belediyeler, kısırlaştırma ya da tıbbi-cerrahi müdahale için aldıkları köpekleri gerekli işlemleri yaptıktan sonra tekrar yerine bırakamaz oldular ve kapasiteleri kısa sürede doldu. Bir süre sonra doğal olarak sokaktan köpek almamaya çalıştılar. Bu defa da Sağlık Bakanlığı hastaneleri bahane ederek, bir yandan da Tarım Bakanlığı kanunu hatırlatarak illere genelgeler göndermeye başladı. Tarım Bakanlığı diyor ki: “31 Aralık 2028’e kadar bakımevi yapmakla yükümlü olabilirsiniz ama bu köpekleri toplamak için o tarihe kadar bekleyeceksiniz anlamına gelmiyor, şikayet edilen köpekleri alacaksınız ama barınakta tutacaksınız.” Bir yandan da nüfusu 25 binin altındaki belediyelere barınak yapma görevi vermiyor. Onlara da “Sokaktan aldığınız köpekleri, en yakındaki barınağı olan belediyeye götüreceksiniz.” diyor” şeklinde anlattı.
Baysal sözlerini şu şekilde sürdürdü:
Bu koşullarda hangi belediye barınak yapmaya çalışır ? 2028’e kadar vakit varken, o zamana kadar beklemeye çalışıp bu sorumluluktan kurtulmaya çalışmaz mı? Kanunun genel gerekçesinde şu yazıyordu:
“Ülkemizde 105 bin köpek kapasiteli 355 barınak vardır, dışarıda da 4,5 milyon civarında sahipsiz hayvan olduğu düşünülüyor.” Kapasite 105 bin ise ve dışarıda 4,5 milyon hayvan varsa, geri kalan 4 milyon 395 bin köpek ne olacak? Yerel yönetimlerin köpekleri toplaması ve kısa zamanda sahiplendirmesi bekleniyor. Aldığı bir köpeği tekrar yerine bırakırsa, yerel yönetim hayvan başına 71 bin 965 lira para cezasına çarptırılacak. Aynı şekilde sahipsiz hayvanlar için ayrılan kaynağı bu alanda kullanmayan ya da başka alanda kullanan belediye başkanı ve yetkililer altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaklar. Bu konuda da sıkı denetimler yapılacak. 20 yıl boyunca barınak ya da bakımevi yapmayan, kısırlaştırma yapmayan, 5199 sayılı kanuna muhalefet eden belediye başkanlarının yarattığı bu kaos, barınakla ilgili yapım izni süresi 2028 yılına kadar uzatılmışken, kapasitesi yetersiz belediyelerde bu kadar kısa sürede çözülebilir mi? Geçmişte görevini yerine getirmeyen belediye başkanlarının yaptıkları yanlarına kâr mı kalacak?
BURSA’DAKİ BELEDİYELERİN SAHİPSİZ HAYVAN BAKMA KAPASİTESİ NE KADAR?
Bursa’nın durumu hakkında bilgi veren Baysal, “Bursa’da Büyükşehir Belediyesi dahil 18 ilçe var. Ne yazık ki Bursa, yıllarca bu konuda üstüne düşeni yapmadı. 16 Mart 2024 tarihinde Bursa Büyükşehir Belediyesi bir bakımevi açtı, fakat kapasitesinin sadece 150 hayvanlık olduğunu öğrendik. Dağ ilçelerinden Orhaneli, Harmancık, Büyükorhan ve Keles, nüfusları 25 binin altında olduğu için bakımevi kurmakla yükümlü değiller. Yani 18 ilçenin yükünü 14 belediye çekecek ki diğer belediyelerin de kapasiteleri yeterli değil. Son İl Hayvan Kurulu Toplantısı’nda paylaşılan bilgilere göre: Bursa’daki tüm belediyelerin toplam köpek kapasitesi: 2.605. Sokaktaki tahmini köpek sayısı: 100.000’in üstünde
Bakımevlerinde bulunan köpek sayısı: 2.282. Yıllarca görevini yerine getirmemiş Bursa Büyükşehir Belediyesi ve bazı ilçe belediyeleri nedeniyle kapasite bu kadar yetersizken, bir yandan da şikayet halinde bu köpeklerin mutlaka barınağa alınması istenirken, bu köpeklere ne yapılacak?” şeklinde konuştu.
“KİMLİKLENDİRİLMEMİŞ HAYVANLARIN TERK EDİLMESİNİN ÖNÜNE GEÇİLMEZSE SORUN ÇÖZÜLMEYECEK”
Kanunun iptal edilmesi gerektiğine vurgu yapan Baysal, “Bu kanun, Anayasa Mahkemesi’nden geri dönmeli, yönetmeliği iptal edilmeli, 5199 sayılı kanun etkin olarak uygulanmalı ve uygulanmaya kırsaldan başlanmalı. Bu süreçte, köpek satışları durdurulmalı. Hayvanların mikroçiple kimliklendirilmesi işlemi hızlandırılmalı. Merkezi hükümet, yerel yönetimlere destek vermeli Köpek başına verilen ve kısırlaştırma, aşılama, mikroçiple kimliklendirme işlemleri için geçerli olan 2025 bütçesi 400 TL’dir ve kesinlikle yeterli değildir. Bir an önce barınak yapabilecekleri alanlar gösterilmeli, ortak projeli barınaklar için hibe veya uzun süreli krediler sağlanmalıdır. Ayrıca agresif, çok yaşlı ve çok hasta hayvanların bakımevlerinde kalması, diğerlerinin ise yaşamlarını alışkın oldukları sokaklarında sürdürmesi sağlanmalıdır. Bugün tüm köpekler toplansa bile, kırsalda üretim durmadığı, kaçak hayvan satışları kontrol altına alınmadığı, kaçak üretimler devam ettiği ve kimliklendirilmemiş hayvanların terk edilmesinin önüne geçilmediği sürece bu sorun asla ve asla çözülemeyecektir” dedi.