Deprem, yer kabuğundaki ani enerji salınımı nedeniyle yer yüzeyinin sallanmasıdır. Depremden korunmak için pek çok yöntem vardır.
HAYAT ÜÇGENİ NEDİR VE NASIL OLUŞTURULUR?
Bina çökerken, nesneler ya da mobilya iç ezilmelerde bu nesneler üzerine düşen tavan ağırlığı, bir boşluk bırakır. Bu boşluk “Hayat üçgeni” olarak tanımlanır. Nesne ne kadar büyükse, o kadar güçlü, o kadar az kompakt olacaktır. Nesne ne kadar az sıkışırsa, boşluk o kadar büyük olur, bu boşluğu güvenlik için kullanan kişinin yaralanmama olasılığı o kadar yüksektir.
Binalar çöktüğünde çoğu insan altında ezilerek can verir. Kediler, köpekler ve bebekler doğal olarak genellikle cenin pozisyonunda kıvrılırlar. Bu bir güvenlik/hayatta kalma içgüdüsüdür. Daha küçük bir boşlukta hayatta kalabilirsiniz. İşin mantığı budur. Yani, bir cismin yanına, bir kanepenin yanına, hafifçe sıkışacak ama yanında boşluk kalacak şekilde açıyı tutturmak gerekir.
Dünyanın herhangi bir yerinde bir deprem meydana gelebilir, ancak çoğu zaman aktif fayların bulunduğu tektonik plakaların yakınında meydana gelir. Deprem bölgesi, depremlerin çoğunun meydana geldiği dünya yüzeyindeki bölge olarak tanımlanır. Sismik bölge veya deprem kuşakları olarak da bilinir. Ahşap yapılar, deprem bölgelerine yapılacak en güvenli yapı türüdür. Nedeni basittir. Ahşap esnektir ve depremin gücüyle hareket eder. Ahşap bina çökerse, büyük hayatta kalma boşlukları oluşur. Ayrıca, ahşap bina daha az konsantre, ezici ağırlığa sahiptir.
DEPREM SIRASINDA YAŞAM ÜÇGENİ NASIL YAPILIR?
Depremler, yer kabuğundaki ani tektonik hareketlerden kaynaklanır. Tektonik plakalar birbiri üzerine kaydığında, depremlere ve volkanlara neden olan bir orojenez nedeni vardır. Bu rahatsızlıklar her yöne yayılan titreşimlere neden olur. Bir olduğu gibi, göreceli hareket bu plakaların, inşa stres, var olduğu şok dalgaları olarak depolanan enerjinin serbest bırakarak kırılır.
Deprem sırasında, Sarsıntı durana kadar içeride kalınmalıdır. Bu durum resmi olarak duyurulmuştur. Düşebilecek kitaplıklardan, mobilyalardan ve ağır iş aletlerinden uzak durulmalıdır. Gece boyunca yataktaysanız ve bir deprem olursa, yataktan yuvarlanmanız yeterlidir. Yatağın etrafında güvenli bir boşluk olacaktır. Oteller, her odanın kapısının arkasına bir işaret asarak depremlerde çok daha büyük bir hayatta kalma oranı elde edebilirler, bir deprem sırasında bina sakinlerinin yerde, yatağın dibinin yanında yatmasını sağlar.
Merdivenlerin farklı bir “frekans momenti” vardır (binanın ana bölümünden ayrı olarak sallanırlar). Merdivenler ve binanın geri kalanı, merdivenlerde yapısal bozulma meydana gelene kadar sürekli olarak birbirine çarpmaktadır. Merdivenlerden düşmeden çıkanlar merdiven basamakları tarafından parçalanır. Bina çökmese bile merdivenlerden uzak durulması gerekmektedir. Merdivenler depremde yıkılmasa bile daha sonra çığlık atan, kaçan insanlar tarafından aşırı yüklendiğinde çökebilir.
Deprem esnasında bina yıkılmasa dahi koşarak dışarı çıkmak yerine, bir kanepenin yanına uzanmalı ve cenin pozisyonunu almalısınız. Binanın ilk katında oturuyor olabilirsiniz. Bu size kaçma fırsatı verebilir ancak bina yıkıntısı üzerinize doğru da gelebilir. Bu şekilde de altında kalma olasılığınız yüksektir. Mümkünse binaların dış duvarlarına veya dışına yaklaşın. Binanın içinden ziyade dışına yakın olmak çok daha iyidir. Binanın dış çevresinden içeride ne kadar uzak olursanız, kaçış yolunuzun bloke olma olasılığı o kadar yüksek olur. Özellikle çevresi çok binalı olan bir alanda oturuyorsanız kesinlikle “Yaşam Üçgeni” yapmalısınız.