125 FİRMA TESPİT EDİLDİ
Türkiye genelinde, mağduriyet yaratan 125 firmanın olduğunu tespit ettiklerini kaydeden Saltan, “Yalova, Afyon, Bolu, Ankara ve Çanakkale bu konuda başı çekiyor. Bu firmalar, ellerindeki sözleşmelerle, tesisten içeri ayağına dahi atamayan ailelerden bir de aidat paralarını almaya çalışıyor” bilgisini verdi.
Tüketicilerin bu tip firmalarla yaptıkları görüşmelerde senet imzalamaması gerektiğine dikkat çeken Saltan, “Ben de imzaladığım senetler yüzünden iki kez icralık oldum. Başıma gelen bu sorun nedeni ile bir kısım mağdur ile bir araya gelerek bu derneği kurduk. Ancak sorun tahmin edilenden de büyük. İnsanlar, devremülk sahibi olmadığı gibi icralık oluyor. İntiharın eşiğine gelen insanlar var, kimi çiftler boşandı. Bu soruna bir an önce bir çözüm bulunmalı” çağrısında bulundu.
“İKİ KEZ MAĞDUR OLDUM”
İnşaat işçisi Eyyüp Timurtaş (39) da, hem devremülk alımında hem de sonrasında mağdur edildiğini iddia edenler arasında. Timurtaş, 4 yıl önce Yalova’daki bir projeden devremülk satın aldı. Timurtaş “Eylül 2017’de, inşaatlarda biriktirdiğim 4 bin doları bozdum ve bunlara 13 bin 50 lira olarak verdim. Ancak tapuyu almadım.
Daha sonra bu firmanın dolandırıcı olduğunu öğrendim. Paramı kurtarmak için arayış içindeyken, İstanbul Barosu’na üye Av. H. T. ile tanıştım. Bu kişi, paramı tahsil edebileceğini söyledi. Benim adıma dava açtığını söyledi. Ancak sonra ortaya çıktı ki hiçbir dava açmamış. Bu avukat 2 yıl sonra beni aradı. Bana ‘8 bin 300 lira tahsil ettim. 3 bin lirasını ben alacağım. Kalan kısmını size göndereceğim’ dedi. Ben bunu kabul etmedim. Daha sonra ihtiyacım olduğu için 7 bin 300 lirayı almaya razı oldum. İlk önce firma beni mağdur etti şimdi de avukat” diye konuştu.
Telefonla ulaştığımız Avukat H. T. ise hakkındaki suçlamaların gerçeği yansıtmadığını belirterek “Eyyüp Beyin bende bir lira parası kalmış değil” diye konuştu.
15 MADDEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Peki tüketici devremülk alırken nelere dikkat etmeli? Hürriyet gazetesinden Gülistan Alagöz’ün sorularını yanıtlayan Avukat Melek Elden Aydın, devremülk hakkının, bir irtifak hakkı olduğu için basit yazılı bir sözleşme ile devredilmesinin mümkün olmadığını, sözleşmenin geçerli olabilmesi için devir işlemlerinin tapuda resmi şekilde gerçekleştirilmesi veya noterde satış vaadi sözleşmesi olarak yapılması gerektiğini dile getirdi. Avukat Aydın, noterde yapılan sözleşmelerde de devrin sağlanması için tapuda işlemlerin tamamlanacağını kaydetti.
DEVREMÜLK ALACAKLARA YOL HARİTASI
Av. Melek Elden Aydın, alıcıların daha sonra sürprizlerle karşılaşmamaları için öncesinde dikkat edilmesi ve incelenmesi gereken hususları şöyle sıraladı:
1) “Tapu kayıtları detaylı şekilde incelenmeli, satın alınan devremülk hisselerin tapusunun olup olmadığı kontrol edilmeli.
2) Tapu kaydında ipotek, haciz gibi şerhlerin olup olmadığı ve yine yıkım kararı gibi durumların olup olmadığı incelenmeli.
3) Gösterilen gayrimenkul ile sözleşmede yazılı olan gayrimenkulün aynı gayrimenkul olmasına dikkat edilmeli ve imara ilişkin bir sorun olup olmadığı ve iskanı alınıp alınmadığı kontrol edilmeli.
4) Mümkünse bitmiş projeler tercih edilmelidir, bitmemiş projelerde satıcıdan teminat alınmalı.
5) Yönetim planı incelenmeli, devremülkün bakım-onarım ve işletme giderleri için ödenmesi gereken aidat miktarları öğrenilmeli.
6) Satış sözleşmesi imzalanmadan önce dikkatli bir şekilde okunmalı, tarihi kontrol edilmeli ve bir nüshası alınmalı.
7) Ödeme, tapu sicil müdürlüğünde devrin gerçekleştiği esnada yapılmalı.
8) Tüketici kayıtsız şartsız 14 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeden aldığı devremülkten cayma hakkına sahip. Ancak buna dair bildirimi noter aracılığıyla yapmalı.
9) Tutar ve senetler, bildirimin satıcıya tebliğ edildiği tarihten itibaren 14 gün içinde tüketiciye iade edilmeli.
10) Satıcı tarafından cayma hakkına ilişkin ön bilgilendirme yapılmadıysa ve cayma formu verilmediyse alıcının cayma süresi 1 yıl uzar.
11) Önden ödeme yapılan durumlarda cayma hakkı devremülkün teslim edildiği tarihe kadar uzar, tüketicinin cayması halinde satıcı yüzde 2’ye kadar tazminat alabilir.
12) Devremülk ve devre tatil aynı değildir. Devremülk hakkı yılın belli dönemlerinde 15 günden az olmamak şartı ile kullanılır. Devre tatil ise en az 3 yıl için yapılan, yıl içinde 1 haftadan az olmayan bir dönem içinde kullanım hakkı içerir.
13) Devremülk, tapu devriyle elde edilen bir irtifak hakkı olup, devir işlemlerinin tapuda resmi şekilde yapılması gerekir. Devremülk hakkı, tapu kütüğüne işlenir ve bu husus tapu senedinde belirtilir. Bu nedenle, devremülk hakkı herkese karşı ileri sürülebilir.
14) Devre tatil hakkı şahsi bir hak olduğundan bu hakkın devrinin yazılı yapılması yeterlidir. Devre tatil hakkı sadece borçlusuna karşı ileri sürülebilir. Örneğin, devre tatil alındıktan sonra firma tesisi başkasına satarsa yeni malikten bir hak talep edilemez.
15) Devre tatilde de cayma hakkı vardır. Burada tüketici noterden bildirim yapmadan 14 gün içerisinde yazılı şekilde talebini iletebilir.”