İngiliz bilim insanları, tümörlerin nasıl ortaya çıktığına dair anlayışı tamamen değiştiren bir keşifle, hava kirliliğinin kansere nasıl yol açtığını çözdüklerini açıkladı. Londra’daki Francis Crick Enstitüsü’nden araştırmacılar, hava kirliliğinin hücrelere zarar vermek yerine eski hasarlı hücreleri uyandırdığını gösterdi.
KANSERİ ENGELLEYEN İLAÇ GELİŞTİRMEK MÜMKÜN OLACAK
Dünyanın önde gelen uzmanlarından Prof. Charles Swanton, çalışmanın “yeni bir dönemi” başlatacağını ve artık kanser oluşumunu durduran ilaçlar geliştirmenin mümkün olabileceğini söyledi.
Diğer taraftan, daha önceleri kanserin sağlıklı bir hücrede başladığı, bir kırılma noktasına ulaşana kadar DNA’sındaki mutasyonların arttığı, ardından kanser olduktan sonra kontrolsüz bir şekilde çoğaldığı düşünülüyordu. Ancak, bilim insanları yıllar içinde görüşün doğru olmadığına dair bulgulara ulaştı.
Yeni çalışmanın yazarları, hasarın insan hücrelerin DNA’sında zaten bulunduğu ve sonradan oluşmadığını ortaya koydu. Araştırmacılar, DNA’daki bu hasarın büyüdükçe ve yaşlandıkça ortaya çıktığını söyledi. Ancak, kanserin oluşması için bir durumun bu hasarı tetiklemesi gerektiğine vurgu yaptı.
HAVA KİRLİLİĞİ VE KANSER BAĞLANTISI
Uzmanlar keşfin, sigara içmeyenlerin neden akciğer kanserine yakalandığını araştırırken geldiğini söyledi. Akciğer kanserlerinin ezici çoğunluğuna sigara neden oluyor, ancak yine de İngiltere’deki 10 vakadan biri hava kirliliğine bağlı ortaya çıkıyor.
Bilim insanları, çalışma kapsamında, insan saçının çapından çok daha küçük olan partikül madde 2.5 adı verilen bir kirlilik biçimine odaklandı. Onlarca insan ve hayvan deneyinin ardından araştırmacılar, hava kirliliğinin yüksek olduğu yerlerde sigaranın neden olmadığı daha fazla akciğer kanseri vakası bulunduğunu ortaya koydu.
Çalışmanın yazarları, “PM2.5 kirliliğinin yoğun olduğu ortamda, nefes almak, akciğerlerde kimyasal bir alarmın (interlökin-1-beta) salınmasına yol açar. Bu,iltihaplanmaya neden olur ve herhangi bir hasarın onarılmasına yardımcı olmak için akciğerlerdeki hücreleri harekete geçirir. Ancak 50 yaşındaki bir kişinin akciğerlerindeki yaklaşık her 600 binden hücreden biri zaten potansiyel olarak kanserli mutasyonlar içeriyor. Bunlar biz yaşlandıkça edinilir, ancak kimyasal alarm tarafından aktive edilene ve kanserli hale gelene kadar tamamen sağlıklı görünürler” değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan, araştırmacılar, bir ilaç kullanarak hava kirliliğine maruz kalan farelerde kanser oluşumunu durdurabildi.
Dr. Emilia Lim, hiç sigara içmemiş ancak akciğer kanserine yakalanmış kişilerin çoğu zaman nedenini bilmediklerini belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Sonuçlarımız, hem hava kirliliğinin etkisini hem de kansere nasıl yakalandığımızın nedenini anlamak için çifte bir ilerlemeye işaret ediyor. Dünyadaki insanların yüzde 99’u hava kirliliğinin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yönergelerini aştığı yerlerde yaşıyor, bu yüzden hepimizi gerçekten etkiliyor.”