Emekli maaşlarına yapılacak yeni zam oranının açıklanmasına günler kala milyonlarca emeklinin aklında seyyanen zam ve intibak yasası hakkındaki tartışmalar var. Geçtiğimiz yıl 29 Ekim’de cumhuriyetin 100.yılı dolayısıyla emeklilere bir kereye mahsus 5 bin liralık üçüncü bir ikramiye ödemesi daha yapılmıştı. Yüksek enflasyon ve emeklilerin alım gücünün iyice gerilemesi nedeniyle bu yıl da emekli maaşlarına seyyanen bir artış ya da üçüncü bir ikramiye ödemesi tartışmaları yeniden gündeme geldi.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun da konu ile ilgili TV100’de katıldığı bir programda emekli maaşı zammı öncesinde dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
İşte Erdursun’un milyonlarca emekliyi ilgilendiren o açıklamasının detayları:
“Milyonlarca kişi 12 bin 500 lira olan tamamlanan aylığı almak zorunda. Yaklaşık 5 milyon kişi bu durumda hatta dul ve yetimler 12 bin 500 liranın da altında aylık alırlar. Türkiye’de ortalama emekli aylığı da 15 bin liradır. Emekli olduktan sonra 20 bin lira alan da var. 30 bin lira alan da var, 50 bin lira alan da var ama yüksek aylık alanların oranı çok az, ortalama emekli aylığı 15 bin lira. Yaklaşık 5 milyon kişi ise 12 bin 500 lira ve altındaki aylığı alıyor.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN ‘SEYYANEN ZAM’ SÖZÜ
Bu nedenle emekli aylıklarına bir iyileştirme yapılmasıyla ilgili sürekli bir beklenti var. İşte emekli aylıklarına seyyanen bir artış yapılacak mı? İntibak yapılacak mı geçen yıl Temmuz ayında memurlara 8 bin 77 lira seyyanen bir artış yapılmıştı şu anki değeri 12 bin lira civarında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Twitter hesabından şöyle bir paylaşım gelmişti o dönemde ‘emeklilere de aynı oranda seyyanen artış yapacağız’ diye ancak emeklilere seyyanen bir artış yapılmadı. Aynı oranda seyyanen artış yapılmış olsaydı şu anda en düşük emekli aylığı 25 bin lira civarında olurdu.
EMEKLİ MAAŞINA SEYYANEN ZAM BEKLENTİSİ
Bu seyyanen artış gelmedi sadece memurlara geldi, memur emeklisine de gelmedi. SSK, Bağkur emeklisine de gelmedi. Bu nedenle de seyyanen artış intibak beklentisi çok fazla. Tabii ki geçen yıl emeklilere 29 Ekim’de tek seferlik 5 bin liralık bir ikramiye verilmişti. Emekli aylıklarında hiçbir iyileştirme yapılmadığı için bu beklentiler devam ediyor.
EMEKLİYE 3. İKRAMİYE VERİLİR Mİ? EMEKLİ İKRAMİYESİ 10 BİN LİRA OLACAK MI?
Yani bu yılda 5 bin lira bir bayram ikramiyesi verilir mi? diye çok soruluyor. 5 bin lira hatta 5 bin liranın da güncellenmiş haliyle işte bir 10 bin lira verilir mi tek seferlik böyle bir beklenti içinde olanların sayısı bir hayli fazla. Çünkü geçen yıl verildi. İnsanlar geçen yıl bayram ikramiyesi verildiyse bu yıl da verilir diye düşünüyorlar ama işte 100.yıl ikramiyesi adı altında verildi Bu nedenle bu yıl büyük ihtimalle bu konu konuşulmuyor hükümet yetkilileri tarafından ama şimdi meclis açıldı bilmiyorum muhalefet bu konuyla ilgili bir kanun teklifi bir öneri sunar mı beklenti var ama hükümet bu konuyu konuşmuyor.
Geçen yıl 5 bin lira verilmişti emeklilere bu yıl da verilecek mi verilebilir mi verilmeli mi? Bu da çok konuşulmadığı için gündem de olmadı sadece emeklilerin beklentisi var ama kamuoyu bu konuyu konuşmadı.”
EYT’DEN EMEKLİLİK İPTAL OLABİLİR Mİ?
‘EYT’den emekli olanların emekliliği iptal olabilir mi?’ sorusunu da yanıtlayan Erdursun şu ifadeleri kullandı:
“EYT’den emeklinin iptali olabilir yani EYT demeye de gerek yok emekli olduktan sonra çok kişinin emekliliği iptal oluyor. Türkiye’de şu ana kadar 500 bin kişinin emekliliği iptal oldu. Emekliliği neden iptal olur bir kişinin işte prim günlerini tamamlamak için bir iş yerinde çalışmadığı halde kendisini sağdan soldan sigortalı göstererek para vererek o iş yerini hiç bilmeden kendisini sigortalı olarak gösterip günlerini tamamlamış ise yarın bir gün o firma denetime girdiğinde o kişinin o iş yerinde gerçekten fiilen çalışmadığı tespit edilirse o kişinin emekliliği iptal olur.
‘500 BİN KİŞİNİN EMEKLİLİĞİ İPTAL OLDU’
Kendi şirketinde sigortalı olanlar var. 2008 öncesinde bir kişi kendi şirketinde sigortalı olabiliyordu. Ama bunun içinde şöyle bir durum var İlk önce o iş yerinde sigortalı olarak çalışırken hisse almış ortak olmuşsa sigortalı 4A SSK’sı devam edebiliyordu 2008’den Sonra bu uygulama kaldırıldı. Bu tarz durumda olan kişilerin de emekliliği iptal olabilir.”