Norm Haber

Et tüketimi 10 kilonun altında, halk sağlığı için büyük risk

ABD, İspanya, İngiltere gibi ülkelerde kişi başı yıllık 30 kilogram olan et tüketimi, Türkiye'de 10 kilogramın altına düştü. Üreticiler, azalan hayvan sayısı nedeniyle önümüzdeki 10 yıl boyunca et ithalatının devam edeceğini belirtirken, uzmanlar ise kırmızı etin protein kaynağı olduğunu ve haftada en az 2 kez tüketilmesi gerektiğini söylüyor.

Haber Global’den Sibel Gülersöyler’in haberine göre, Türkiye’de kişi başı et tüketimi, sağlık sorunlarına yol açabilecek seviyeye geriledi. Öyle ki kişi başı yıllık kırmızı et tüketimi 10 kilogramın altına düşerken, bu oran, ABD, İspanya, İngiltere gibi ülkelerde 30 kilogramın üzerinde. Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (ETBİR) verilerine göre de; 2019’da ortalama 12 kilogram olan et tüketimi, 2020’den itibaren 10 kilogramın altına gerilemiş durumda. 4 kişilik bir aile 2019’da 48 kilogram et yerken, bu rakam 2020’den sonra 28 kilograma düştü. Mevcut et tüketimi rakamları, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkelerinde yaşayanların oldukça altında yer alırken, et üreticileri ise artan kuraklık, yem maliyeti gibi kalemlerden dolayı fiyatların yükseldiğini ve vatandaşın alım gücünün düştüğünü söylüyor.

HAFTADA 2 PORSİYON

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya, kırmızı etin içinde aminoasitler, B12 ve demir bulunduğunu belirtirken, sağlıklı bir kişinin haftada en az 2 porsiyon et tüketmesi gerektiğine dikkat çekti. Yeteri kadar et tüketilmemesi durumunda kas kayıpları yaşanacağını da söyleyen Dr. Kaya, “Porsiyonlar 150 gramın üzerinde olmamalı. Kırmızı et, B12 ve demir ihtiyacı için çok önemli.  Ayrıca kırmızı kan hücrelerinin yapımını sağlayan vitamin, kemik iliği için de et yemeliyiz” dedi.

KARBONHİDRAT YİYORUZ 

Yeteri kadar et tüketilmediğinde, vatandaşın doymak için karbonhidrata yöneldiğine dikkat çeken Dr. Kaya, “Ekonomik sebeplerden ötürü, makarna, pilav, patates gibi karbonhidrat içerikli besin tüketimi arttı. Ancak bu beslenme tarzı kilo sorunlarına neden oluyor. DSÖ’ye göre, bir kişinin sağlıklı beslenmesi için yüzde 50 karbonhidrat, yüzde 20 protein, yüzde 30 oranında yağ tüketmesi gerekiyor” diye konuştu.

SAĞLIKLI GELİŞİM OLMAZ

İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk ise batıda hayvansal gıdaların çok tüketildiğini belirterek, “Hiç et tüketmememiz durumunda sağlıklı bir gelişim söz konusu olamaz. Günlük yediklerimizin yüzde 20’sinin hayvansal gıdalardan karşılamak gerekiyor. Haftada 2 kez el büyüklüğünde et tüketmek yeterlidir. Ancak her gün et yemek doğru değil” ifadelerini kullandı.

GÜNDE 100 GRAM 

Uzman Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, kırmızı et tüketmemenin kas kütlesini olumsuz yönde etkilediğini belirten bir diğer uzman. “Kırmızı et karnitin ve kreatin açısından zengin ve bu da kaslarda enerji depoluyor, kasın gücü artıyor” diyen Tapan’ın uyarıları şöyle: “Kırmızı etin içinde yüzde 40 oranında B12 var, B3, B6, demir, yüzde 35 oranında çinko var. Günde 100 gram kırmızı et tüketmemiz çok önemli. Kas ve beyin için eti tüketmek gerekiyor.”

ET ÜRETİMİ GERİLİYOR

Ahmet Yücesan (ETBİR Başkanı)

“Türkiye’nin önümüzdeki 10 yıl boyunca et ithalatı yapmak zorunda kalacağı öngörülüyor. 2010 yılında başlayan et krizini Türkiye, canlı hayvan ve et ithalatıyla çözmeye yönelmiş,  2010 sonrasında 6,5 milyon büyükbaş ve 3,2 milyon küçükbaş hayvan ile 337 bin ton et ithal edilerek 10,7 milyar dolar ödeme yapılmıştı. 2023 yılında 1 milyon 830 bin ton civarında olduğu ‘tahmin edilen’ kırmızı et üretiminin, 2024 yılında 1 milyon 730 bin tona gerilemesi söz konusu.”