EYT'yi kaçıranlar için 7 maddede emeklilik şartları

: Türkiye’de son EYT yasasının ardından emekli sayısı 16 milyona ulaştı. Bu durum, yaklaşık 32 milyon çalışanla birlikte değerlendirildiğinde, bir emekliye 1,5 çalışan düştüğünü gösteriyor. İdeal olan ise 4 çalışana bir emeklinin düşmesidir.

: EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte, 2 milyondan fazla sigortalı yaş şartı olmadan emekli olma imkanına kavuştu. Gelecek dönemlerde şartlarını tamamlayan yaklaşık 2 milyon EYT’li daha emekli olacak. Ancak EYT kapsamına girebilmek için 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olmak gerekiyor. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş ve 7 bin gün prim şartı bulunmaktadır.

: Ancak yasalarımızda emekliliği öne çekmek için bazı imkanlar da sunulmuş durumda. Şartları sağlayanlar, daha az primle ya da daha erken yaşta emekli olabiliyor.

: Emekliliği belirleyen en önemli etmen, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihtir. Hem ödeyeceğiniz prim günü hem de yaş şartı bu tarihe göre belirlenir.

: Ayrıca hangi kurumdan daha çok prim ödediğiniz de önemlidir. Eski adıyla SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı mensubu olmanız emeklilik tarihinizi belirler. Bu kurumların birkaçından birden sigortalı olduysanız hesaplama farklılaşır. Ancak yasalarımız, emekliliği öne çekmek açısından bazı avantajlar da sunar:

612

1. ÇOCUKLAR AVANTAJ

Kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunuyor. Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl kazandırıyor.Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor. Burada tek şart, çocukların sigortadan önce doğmuş olması.

: 2. ASKERLİK ÖNE ÇEKER

Erkeklerde ise askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı veriyor. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor. Böylece en az 1 yaş önce emeklilik imkanı bulunuyor.

: 3. 10 YIL PRİM YETİYOR

Kısmi emeklilik de denilen yöntemde ise 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada ise yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60’tan başlıyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için ise prim 4500’e, yıl şartı 25’e çıkıyor.

: 4. YÜZDE 60 RAPOR YETER

Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler sağlık raporu alarak malulen emekli olabiliyor. En az 1800 gün prim yeterli oluyor.

: 5. VERGİ İNDİRİMİ YAŞI KALDIRIR

Engelli çalışanlar, en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında, yaş şartına bakılmaksızın emekli olabilirler. Bu durumda, işe giriş tarihlerine göre 15 yıl ve 3.600 günden başlayarak, 18 yıl ve 4.680 güne kadar bir sürede emekli olma hakkına sahip olabilirler.

: 6. YIPRANAN KAZANIR

Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde çalışanlar sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik imkanına kavuşuyor.

: 7. ANNEYE PRİM VAR

Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin, 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre, yaş şartından da düşülüyor, böylece anneler daha erken emekli olabiliyorlar.