2024’te emeklilik dilekçesi verenlerin 2025’te verenlere göre yüzde 30 daha fazla maaş alacak olmasına ilişkin tartışmalar hükümeti harekete geçirdi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasındaki yapılan görüşmelerin ekim ayı içinde somutlaştırılması, hazırlanacak düzenlemenin de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması bekleniyor.

İktidara yakın medyada yer alan habere göre emekli olacaklar arasındaki maaş farkını ortadan kaldırmak için alternatifli çalışma yürütüldüğü öğrenildi. Masadaki formüllerden birinin de “güncelleme katsayısını belli oranda sabitleme” olduğu belirtildi.

Sorunun temeli; güncelleme katsayısı hesabının esasını oluşturan TÜFE oranı ile emekli aylıklarına yapılan artış oranları arasındaki farktan kaynaklanıyor. Bu fark her yıl ortaya çıkmıyor. Ancak enflasyonun yüksek olduğu yıllarda emekli aylıklarında ciddi farklılıklar yaşanmasına yol açıyor.

5510 Sayılı Kanun’un 29. maddesinin son fıkrasında “Kanuna göre hesaplanan aylığın başlangıç tarihinin yılın ilk altı aylık dönemine rastlaması halinde ocak ödeme dönemi için gelir ve aylıklara uygulanan artış oranı kadar artırılarak, yılın ikinci altı aylık dönemine rastlaması halinde ise öncelikle ocak ödeme dönemi, daha sonra temmuz ödeme dönemi için gelir ve aylıklara uygulanan artış oranları kadar artırılarak sigortalının aylık başlangıç tarihindeki aylığı hesaplanır” ifadesi yer alıyor.

Eğer çalışan yılın ilk 6 ayında emekli olduysa bir önceki yılın güncelleme katsayısı belli olduğu için güncelleme işlemi yapılacak ve ardından emekli aylıklarına yapılan artış oranı kadar ağırlığı artırılacak ve ele geçecek emekli aylığı hesaplanacak.

Örneğin sigortalı 2025 yılı ilk yarısı içinde emekli aylığı başvurusu yaptı. TÜFE 2025-2027 OVP’de tahmin edildiği gibi yüzde 41.5 ve büyüme de yüzde 3.5 olarak gerçekleşirse (41.5+1.05-yüzde 3.5’in yüzde 30’u) 2024 yılında uygulanacak güncelleme katsayısı 1.4255 olacak.

Aynı kişi 2025’te emekli olacaksa alacağı maaş güncelleme katsayısı ile çarpıldığında 25 bin 890’a düşecek. Arada 8 bin TL gibi yüzde 30’u geçen bir fark oluşacak. Bu farkın kapanması ancak beş yıl sonra mümkün olabilecek.

Üzerinden durulan formüllerden biri 2024 yılı güncelleme katsayısının yine 2024 yılında emeklilere uygulanan toplam zam oranında (yüzde 86.16) şeklinde.

Bu formül; 2024 güncelleme katsayısının 1.4255 yerine, 1.8616 olarak değiştirilmesi anlamına geliyor. Yapılacak değişikliğin bütçeye getirecek ek maliyet uzmanlar tarafından tek tek hesaplanıyor.