CHP Grup Başkanı Özgür Özel, geçen dönem de verdiği ancak yasalaşmayan tekliflerini Meclis Başkanlığına yeniden sundu.

Teklif ile amaçlanan konular şöyle sıralandı:

– İşçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin toplu iş sözleşmelerinden kamu emeklileri gibi yararlanmaları;

– işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylıklarının artışlarında enflasyon oranındaki artışın yanında ilgili döneme ait milli gelirdeki artışın da hesaba dahil edilmesi;

– dini bayramlar öncesinde yapılan ikramiye ödemelerinin net asgari ücret miktarına çıkarılması;

– en düşük emekli aylığının net asgari ücret miktarına çıkarılması.

Teklif ile “Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu ile Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik” yapılması amaçlanıyor.

Teklifin genel gerekçesi şöyle:

“Anayasa’nın 2’nci maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk
devletidir ve Anayasanın 60’ncı maddesine göre herkes sosyal güvenlik hakkına
sahiptir. 30-35 yıl çalıştıktan sonra emekli olmaya hak kazanan vatandaşlarımız,
emeklilik dönemini huzur içinde geçirmek isterken ülkenin kötü ekonomik koşulları
yüzünden ne yazık ki insanca yaşamalarını sağlayacak bir aylık veya gelir
alamamaktadırlar. Büyük çoğunluğu 3500-5000 TL düzeyindeki yoksulluk ve açlık
sınırının çok altında bir aylık gelirle yaşam mücadelesi veren emeklilerimiz, ömrünün
geri kalanında refah içinde değil düşük emekli maaşlarıyla yarı aç yarı tok yaşamaya
mahkum edilmektedir. Emekli yurttaşlarımızın onurlu bir yaşam sürdürebilmeleri için
gerekli iyileştirmelerin bir an önce yapılması devletin sorumluluğudur.

Türkiye, özellikle son 4 yıldır yanlış ekonomi politikaları ve ekonomi yönetiminin
basiretsizliği gibi gerekçelerle çok ciddi bir ekonomik krizin içinden geçmektedir.
Maalesef Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarı sosyal devlet ilkesinin gereğini yerine
getirememiş, ekonomik krizin etkisini azaltma konusunda işçiler, memurlar ve emekliler
başta olmak üzere farklı sosyal sınıflar için destekleyici önlemler alamamıştır.
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin yanlış ekonomi politikalarıyla, enflasyon ve hayat
pahalılığı tahammül edilemeyecek boyutlara tırmanmıştır. Bağımsız akademisyenler
tarafından yapılan araştırmalarda üç haneli rakamlara ulaşan enflasyon, Türkiye
İstatistik Kurumu verilerine göre bile yüzde 80’in üzerinde seyretmektedir. Özellikle dar
gelirli aileler için yaşamsal önemde olan gıda enflasyonu ürkütücü boyutlara ulaşmış,
elektrik, doğalgaz ve su faturaları artmış, konut kiraları ise baş edilemeyecek noktalara
çıkmıştır.

Tüm bu sorunlar karşısında Adalet ve Kalkınma Partisi, etkili önlemler
alamamış, özellikle emeklileri açlık sınırının çok altında bir gelirle yaşamaya mecbur
bırakmıştır. Bu tablonun tersine çevrilebilmesi için emeklilerin aylık gelirleri ile bayram
ikramiyelerinin iyileştirilmesi, emeklilere borcumuzdur.

Bu kapsamda: kanun teklifiyle asgari ücretin 2023 yılı için 8.506 TL’ye
yükselmesinin ardından, emeklilerin yaşam standartlarının da bir nebze olsun
düzeltilebilmesi amacıyla emekli aylıklarının da ne asgari ücret seviyesine
yükseltilmesi amaçlanmıştır.

Kanun teklifi ile ayrıca işçi emeklilerinin toplu iş sözleşmelerinden kamu
emeklileri gibi yararlanabilmesi, işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylık ve gelir
artışlarında milli gelirdeki artıştan pay alabilmeleri hedeflenmiştir. Emekliler açısından
satınalma gücü değeri düşen bayram ikramiyelerinin net asgari ücrete çıkarılması ve
bankalar, sigorta şirketleri, ticaret ve sanayi odaları ve borsalardan emekli olmuş ve
halen 506 Sayılı Kanun kapsamında aylıklarını almakta olanların da emeklilere
sağlanan bayram ikramiyesi hakkından yararlanmalarının sağlanması
öngörülmektedir.”

Teklifin madde gerekçeleri şöyle:

“MADDE 1- İşçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin, toplu iş sözleşmelerinden kamu
emeklileri gibi yararlanması amaçlanmıştır.

MADDE 2- İşçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylık ve gelir artışlarında sadece
enflasyon oranındaki artışın yanı sıra aynı zamanda aynı dönem için milli gelirdeki
artıştan da pay alabilmesi amaçlanmıştır.

MADDE 3- Sosyal Güvenlik Kurumundan aylık almakta olanlara dini bayramlar
öncesinde yapılan ikramiye ödemelerinin net asgari ücret düzeyine çıkarılması ve 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20’nci maddesi kapsamındaki sandıklardan
aylık almakta olan emeklilerin de yararlanması amaçlanmıştır.

MADDE 4- En düşük emekli aylığının net asgari ücrete düzeyine çıkartılarak,
emeklilerin ekonomik krize karşı bir nebze olsun korunması amaçlanmıştır.

MADDE 5- Yürürlük maddesidir.

MADDE 6- Yürütme maddesidir.”

KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI VE TOPLU SÖZLEŞME KANUNU İLE
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 12/7/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve
Toplu Sözleşme Kanununun 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılık hali
esas alınarak bağlanan yaşlılık, malullük veya ölüm aylıklarında yapılacak artışlar
hakkında toplu sözleşme ile belirlenen artış oranı 5510 sayılı Kanunun 55 inci
maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesine göre belirlenecek artış oranından fazla
ise 5510 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz ve bu
aylıklar toplu sözleşme hükümlerine göre belirlenen aylık ve taban aylık
katsayılarındaki artış dikkate alınarak artırılır.”

MADDE 2- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanununun 55 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz ödeme
tarihlerinden geçerli olmak üzere bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki
değişim oranı ve en son açıklanan altı aylık döneme ilişkin gayrisafi yurtiçi hasıla sabit
fiyatlarla gelişme hızının toplamı kadar artırılarak belirlenir. Ancak gayrisafi yurtiçi
hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızının eksi olması halinde toplamda dikkate alınmaz.
Ancak, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun 28
inci maddesinin ikinci cümlesine göre belirlenecek artış oranı, birinci cümledeki artış
oranından fazla ise bu oran uygulanır.”

MADDE 3- 5510 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesinin birinci fıkrasındaki
“1.100’er TL” ibaresi “net asgari ücret” şeklinde değiştirilmiş ve maddenin birinci
fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki
sandıklarca gelir ve aylık ödemesi yapılanlara da bu maddede belirtilen usul ve esaslar
dahilinde bayram ikramiyesi ödenir.”

MADDE 4- 5510 sayılı Kanunun ek 19 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki
“3.500 Türk lirasından” ibaresi “net asgari ücretten” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 5- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.