Türkiye deprem geçmişi olan ve önümüzdeki dönemde de yine depremlerin beklendiği bir ülke olma özelliğini taşıyor. Plansız yerleşim, fay hatları üzerine kurulan binalar, müteahhitlerin kar marjı için insanların canını hiçe sayması gibi birçok nedenle depremlerde yüksek can kaybı yaşanıyor. Özellikle 6 Şubat depremlerini öngörmesiyle kamuoyunda söylediği her sözü gündem olan Yerbilimci Naci Görür, her demecinde deprem vurgusu yaparak yerel yöneticileri göreve çağırıyor.
Deprem Bilimci Prof. Dr. Naci Görür katıldığı bir televizyon programında merak edilen sorulara yanıt vererek uyarılarda bulundu.
Tunceli ve Elazığ’daki deprem tehlikesine dikkat çeken Prof. Dr. Naci Görür, “Büyük bir ihtimalle o bölgede dumanlı fayı var. Dumanlı fayı Gümüşhane’nin hemen yakınından gelir.” dedi.
Gemlik ile ilgili uyarısını bir kez tekrarlayan Görür, “Gemlik muhakkak taşınmalıdır. Gemlik, Geyve, İznik Kuzey Anadolu fayının Güney fayı üzerinde tam oturuyor ve oturduğu yer de deniz kumuyla dolu. Kurtulma şansı yok.” açıklamasında bulundu.
Naci Görür, programdaki konuşmasında öne çıkanlar ise şu şekilde:
“Çınarcık çukurluğu içerisinde meydana geldi. 1999 depremi körfezin Çınarlık çukurluğuna açıldığı yerde durdu. Onun için Marmara büyük bir çoğunluğuyla depreme gebe hale geldi. Biz AB’nin, Deniz Kuvvetlerinin, TÜBİTAK’ın desteğiyle Marmara’da bir elin parmağından az, Namık Çağatay, Celal Şengör’ün de içinde olduğu benim başkanlığımdaki ekiple bu çalışmaları yaptık. Ve Marmara’da 2 fayın kilitli olduğu ve deprem üretme durumunda stres biriktirdiğini saptadık.”
MARMARA’DA KAÇ TANE FAY VAR?
“Çınarcık’ta adalar fayı var, Kuzeybatı-Güneydoğu uzanımlı olan, deprem beklediğimiz faylardan biri. Bir de Çınarcık çukurluğunun güneyinde normal faylar var. 8-10 tane bir demet halinde. Onlar deprem üretirse en fazla 6’ya çıkabilirler. İşte o günkü deprem onlar üzerinde oldu. O yüzden ben asıl beklediğimiz değil endişe etmemek lazım dedim.”
ANADOLU HER YIL 1-2 CM YUNANİSTAN’A GİDİYOR
“Marmara Denizi gerilim altında, gerilim nedir dediğiniz zaman, gerilim birim alana düşen kuvvetin miktarı demektir veya halk diliyle konuşursak fayların deprem üretmek için kayaları parçalama gücü demektir. Bizim Anadolu her yıl 1-2 cm o denizin altındaki fay boyunca Yunanistan’a gidiyor.
Deprem yapan faylar enerjinin yüzde 100’ünü boşaltmazlar. Bu enerjinin bir kısmı termal, elastik, dalga, kinematik enerji olarak boşalır, bir kısmını da fay çevreye veya kırılmamış yerlerine transfer eder.”
“BARDAĞI TAŞIRAN SON DAMLA OLABİLİR”
Orada küçük depremler üretirse, o yandaki sağındaki solundaki küçük fayları belirli ölçüde yükleyebilir. Eğer herhangi bir fayda yeterince stres birikmiş ekstra bir güce ihtiyaç duyuyorsa yani bahaneye bakıyorsa onu kırıp deprem oluşturabilir. Yani bardağı taşıran son damla olabilir.”
İSTANBUL’DA RİSK YOK DİYEN UZMANLAR
“Bir kere onu diyenler bilim adamı değil. Titre taşımak sizi bilim adamı olduğunuz göstermez. Bilim adamı araştırma yapan, araştırma sonucu veriler toplayan, o verileri laboratuvarda analiz eden, yorumlayan ve uluslararası kamuoyunun bilgisine sunan ve yayınlayan insandır bilim adamı. Hiç yayın yapmayan adam bilim adamı değildir.”
“BU BÜYÜK BİR VEBAL”
“İstanbul’da deprem olmayacak demek büyük bir vebalin altına girmektir. Milyonlarca insanın can güvenliği noktasında bu kadar sorumsuz bu kadar bilgiye dayanmadan beyanat vermek yarın deprem olduğunda ölecek binlerce insanın günahını yüklenmek demektir.”
ELAZIĞ RİSK ALTINDA
“Elazığ her gittiğimiz yerde alkışladı beni, bir kulaktan girdi diğerinden çıktı sonuç itibarıyla anlatamadık deprem geldi vurdu. Şu anda Elazığ’ın 3’te 2’si haşat. Kendi memleketime bile anlatamıyorum bunu.”
“TUNCELİ’YE DİKKAT EDİN”
“Büyük bir ihtimalle o bölgede dumanlı fayı var. Dumanlı fayı Gümüşhane’nin hemen yakınından gelir, Kuzey Anadolu fayına birleşir. O fay Erzincan’ın biraz batısında Kuzey Anadolu fayıyla birleşir. Erzincan ile Bingöl arasında Yedisu fayı vardır. Deprem olan faya görece olarak yakın. O Yedisu fayı en son depremi 1784’te üretmiştir ve deprem tekerrür periyodu da dolmuştur. 7’nin üzerinde bir deprem. Onun için ben birkaç gün önce Tunceli’ye dikkat edin, Tunceli’yi depreme hazırlayın, Pülümür’ü depreme hazırlayın. Bunlar gerçekten tehdit altında.”
“GEMLİK TAŞINMALI”
“Gemlik muhakkak taşınmalıdır. Gemlik, Geyve, İznik Kuzey Anadolu fayının Güney fayı üzerinde tam oturuyor ve oturduğu yer de deniz kumuyla dolu. Kurtulma şansı yok.”
Açıklamasının gerekli yerlerce duyulduğunu belirten Görür bugün yeni bir paylaşım yaptı. Tunceli il yönetimi ve yetkilerini tebrik eden Görür şu ifadeleri kullandı:
“Arkadaşlar, bugün dünden de umutluyum. Belki de sesimizi işittiler. Tunceli ve ilçelerinde depreme hazırlık çalışmalarının yapılmaya başlandığını, yapı stokunun elden geçirildiğini, kimi yerlerde çürük binaların yıkıldığını, devlet binalarının sağlamlaştırıldığını, görevli kişilere acil durum ve müdahale eğitimlerinin verildiği gibi şeyler dıydum. Çok sevindim. Tunceli yönetimini ve yetkilileri insanlarım adına kutluyorum, sevgiyle…”
Arkadaşlar, bugün dünden de umutluyum. Belki de sesimizi işittiler. Tunceli ve ilçelerinde depreme hazırlık çalışmalarının yapılmaya başlandığını, yapı stokunun elden geçirildiğini, kimi yerlerde çürük binaların yıkıldığını, devlet binalarının sağlamlaştırıldığını, görevli…
— Prof. Dr. Naci Görür (@nacigorur) December 20, 2023