AV. ESRA AYDIN EKİCİ – İş hukukunda ibraname, işçinin işten ayrılırken kıdem, ihbar, fazla mesai gibi tüm işçilik alacaklarını aldığına, başkaca işçilik alacağı kalmadığını imzalayarak işverene verdiği belgedir. Fakat her belge, her ne kadar üzerinde ibraname yazsa da ibraname olamıyor. Bir belgenin ibraname olabilmesi için belli şartlara haiz olması gerekmekte.
Şimdi bu şartları inceleyelim.
Öncelikle ibraname yazılı olmalı. Ayrıca düzenlenebilmesi için iş sözleşmesinin sona ermesinden en az 1 ay geçmesi gerekiyor. İş sözleşmesi sona ermeden veya bu bir aylık süre geçmeden düzenlenen ve işçiye imzalatılan ibranameler geçersizdir. Her ne kadar uygulamada işe başlarken veya işçi çalışırken imzalatılan ibranameler mevcut olsa da bu ibranameler geçersiz olmakta.
Burada dikkat edilmesi gereken ise bu 1 aylık süre ödeme süresi değildir. İşveren işçiye hak ve alacaklarını iş sözleşmesinin sona ermesiyle hemen de ödeyebilir. Bu süre ödeme için değil, ibraname düzenlenmesi için öngörülen süredir.
Yine aynı şekilde işçinin tüm alacakları kalem kalem miktarları ile birlikte açık ve anlaşılır olarak yazılmalıdır. Örneğin 10.000 TL kıdem tazminatı, 3000 TL ihbar tazminatını aldım şeklinde yazılıp imzalanmalıdır. Yazılmayan alacaklar bakımından ise işçilik alacakları devam etmektedir. İşçinin fazla mesai alacağı olduğunu düşünelim. Yukarıda düzenlendiği gibi ibraname düzenlendiği takdirde fazla mesai yazılmadığı ve ödenmediği için işçinin bu ibranameyi imzalamaktan kaynaklı fazla mesai hakkı zayi olmayacaktır.
İbranamenin geçerli olmasının en önemli şartı ise kalem kalem miktarları ile yazılan tüm alacakların banka kanalı ile eksiksiz ödenmesidir.
Bu şartları sağlamayan ibranameler kesin olarak hükümsüz olup, geçersizdir. Bu sebeple alacakları ödenmediği halde yukarıda şartları sağlamayan ibraname imzalatılan işçi her türlü hakkı için hukuki yollara başvurabilir.