Hans Adası, Grönland’la Kanada arasında Kuzey Kutbu ve Arktik Denizine açılan Nares Boğazının tam ortasında ıssız bir ada.
Grönland’ın idaresini elinde bulunduran Danimarka ile Kanada arasında uzun yıllardır siyasi ve hatta askeri gerilimlere neden olan bu adanın statüsüyle ilgili sorun çözüme ulaşıyor.
Kara parçasının hangi ülkeye ait olduğu konusundaki anlaşmazlık, adanın kuzey güney ekseninde ortadan bölünerek paylaşılmasıyla çözümlendi.
Hans Adası’nın büyüklüğü bir futbol sahası kadar ve üzerinde ara sıra konan kutup kuşları dışında canlı barınmıyor.
Küresel ısınma devam ettikçe Hans Adası’nın çevresindeki deniz trafiğinin de artacağı düşünülüyor. Bu yüzden adanın stratejik konumu daha da önem kazanıyor.
Yaklaşık 1 buçuk kilometrekarelik kara parçası, her iki ülke topraklarına da 19 kilometre uzaklıkta.
1973 yılında sorunu çözmek için başlatılan diplomatik görüşmelerden bir sonuç alınamamış, 1984 yılında ise Kanadalı askerler adaya çıkarak bayrak dikmişti.
Bayrağın yanı sıra adaya bir şişe Kanada viskisi bırakılmıştı. Bunun üzerine Danimarkalılar da adaya çıkarak kendi bayrağını dikmiş, yerel bir Danimarka içkisi bırakmıştı.
O tarihten bu yana tam 38 yıldır iki ülke askerleri zaman zaman adaya çıkarak içki şişesi bırakıyor ve “Hans Adası”nın kendilerine ait olduğunu ilan ediyorlar.
DİPLOMATİK LİTERATÜRE ‘VİSKİ SAVAŞI’ OLARAK GEÇTİ
Diplomatik literatüre “Viski Savaşı” ya da “Şişe Savaşı” olarak geçen bu sürtüşme, bölgede muhtemel doğalgaz ve benzeri enerji kaynaklarına sahip olma mücadelesi olarak da tanımlanıyordu.
Ancak, burada herhangi bir enerji kaynağının bulunmadığının anlaşılması ve Rusya-Ukrayna Savaşının küresel istikrarı bozma ihtimali nedeniyle Kanada ile Danimarka’nın uzlaşmaya vardıkları belirtiliyor.
Rusya, Kuzey Kutbu bölgesinde özellikle “tartışmalı sularda” hak iddia eden bayraklar dikiyor.
Rus donanmasına ait bir denizaltı, bölgenin petrol ve mineralleri üzerinde hak iddia etmek amacıyla 2007 yılında Nares Boğazının kuzey girişinde, okyanus tabanına Rus bayrağı bulunan titanyum bir kapsül bırakmıştı.
Siyasi gözlemciler, artan Rusya tehdidi nedeniyle, Batılı ülkeler arasında Arktik bölgesinde yaşanan benzer sınır sorunlarının çözüleceğini belirtiyorlar.