Uzayın derinliklerindeki kızıl komşumuz Mars, 15 Temmuz 1965’te NASA’nın “Mariner 4” adlı cesur uzay aracı tarafından ilk kez fotoğraflandı.
O zamana kadar Mars’ın teleskopla çekilen görüntüleri, yani yüzeyindeki gizemli karanlık lekeler, burada uzaylı bir medeniyetin yaşadığına dair inancı tetikliyordu.
YAŞAM İNANCI YERLE BİR OLDU
Ancak Mariner 4 tarafından kaydedilen görüntüler, çorak bir gezegeni ortaya çıkardı ve bu gezegenin yaşam için bir cennet olduğuna dair inancı yerle bir etti.
“YAŞAMDAN YOKSUN”
Mariner 4’ün ana görevinin Mars’ın ilk yakın çekim görüntülerini çekmek olduğunu belirten bilim insanları, “Görüntüler Mars’ın ağır bir şekilde kabuk bağlamış ve büyük ihtimalle yaşamdan yoksun olduğunu gösterdi” diye konuştu.
Mars, gece gökyüzünde çıplak gözle görülebildiği için insanlar tarafından her zaman biliniyordu. Belirgin kırmızımsı turuncu bir renk tonuna sahip parlak bir noktaydı.
Mars’ı teleskopla ilk gören kişi 1610 yılında efsanevi İtalyan astronom Galileo Galilei oldu.
O tarihten 1950’lere kadar -Mars’tan esinlenen bilimkurgu kitaplarının ve çizgi romanların altın çağı- Mars’ın yüzeyinde yaşam olduğunu düşünmek mantıklıydı.
Mars yüzeyindeki koyu renkli izlerin bitki örtüsü veya “kanallar” olduğu öne sürüldü ve bu durum gezegenin Dünya gibi yemyeşil bir dünya olduğu inancını tetikledi.
O dönemde bilim insanları, bitki örtüsünün Mars’ta insan benzeri gelişmiş bir medeniyetin yaşadığına dair bir işaret olduğunu düşünmüşlerdi.
Ancak NASA’nın hayal kırıklığına uğramasına yol açan şey fotoğraflandığında, yemyeşil bir gezegen yerine Dünya’dan çok Ay’a benzeyen, kraterlerle dolu ölü bir yüzeyin ortaya çıkmasıydı.
Aracın çektiği fotoğraflar, Mars ortamının “bildiğimiz şekliyle yaşama çok elverişsiz” olduğunu kanıtladı.
Bu bulgular birçok bilim insanının Mars’ın yaşam için elverişli bir yer olduğu yönündeki beklentilerini boşa çıkardı.
Mariner 4, gezegende yaşam varsa bile, bunun muhtemelen aşırı çevre koşullarında hayatta kalabilen mikroplar şeklinde olacağını gösterdi.
Bilim insanları, atmosferi kaybolmadan ve sıvı su buharlaşmadan yaklaşık 2 milyar yıl önce, Mars yüzeyinde bol miktarda sıvı su bulunduğu konusunda hemfikir.
Mariner 4 görevi resmen 21 Aralık 1967’de sona erdi ve geriye kalan uzay aracının hâlâ güneşin etrafında yörüngede döndüğüne, eski bir uzay çöpü olduğuna inanılıyor.