ABD, bu hafta kuş gribinden ilk insan ölümünü duyurdu ve son derece bulaşıcı olan virüsün, 50 eyalete yayıldığı tespit edildi. Şu ana kadar 130 milyonun üzerinde kuş ve yaklaşık 1.000 süt inek sürüsü bu hastalıktan etkilendi. Bu durum; kümes hayvanları, süt ürünleri ve yumurta tüketiminin güvenliği konusundaki endişelerin artmasına yol açtı.
Tip A H5N1 virüsü, ilk kez 1959’da İskoçya’da tavuklar arasında görüldü. Mevcut ABD salgını ise 2022’de başladı ve 2024 Mart’ında ilk süt ineklerinde enfeksiyon vakaları bildirildi. Virüs, genellikle evcil kümes hayvanlarını ve yabani kuşları hedef alıyor. Enfekte bir kuş; tükürük, mukus ve dışkı yoluyla virüsü diğer kuşlara bulaştırabilir. Bunun dışında köpekler, kediler, tilkiler ve leoparlar gibi hayvanlar da enfekte kuşların kalıntılarıyla ya da çiğ süt içerek kuş gribine yakalanabilirler.
Kuşlardan insanlara bulaşma çok nadir olmakla birlikte, doğrudan temas (enfekte kuşlar, sığırlar veya bunların vücut sıvılarıyla) yoluyla mümkün olabilir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, 2024’ten itibaren ABD’de 66 insan vakası kaydetti ve bu vakaların çoğu Kaliforniya, Washington ve Colorado’da görüldü. Kuşlar, kümes hayvanları veya ineklerle temas eden kişilerin daha yüksek risk altında olduğu gözlemlendi.
Louisiana Sağlık Bakanlığı, yakın zamanda hayatını kaybeden bir kişinin, arka bahçesindeki hasta ve ölü kuşlarla temasa geçtiğini bildirdi ancak virüsün, insanlar arasında yayılmasına dair herhangi bir kanıt, henüz bulunmuyor.
Geçtiğimiz yıl birçok eyalet, kuş gribinin görüldüğü bölgelerden süt sığırı ithalatını kısıtladı. ABD Tarım Bakanlığı, aktif kuş gribi vakalarının sadece Kaliforniya ve Teksas’ta bulunduğunu belirtiyor.
CDC, uygun şekilde işlenmiş ve pişirilmiş kümes hayvanı ürünlerinin tüketilmesinin, kuş gribi bulaşmasına yol açmadığını ifade ediyor.
Dr. Roy Gulick, New York Post’a yaptığı açıklamada, “Bugüne kadar tavuk veya yumurta yemekten kuş gribi bulaştığına dair bir vaka kaydedilmemiş olsa da, dikkatli olmakta fayda var” dedi. Uzman isim, çiğ veya az pişmiş tavuk ve yumurta yemekten kaçınılması gerektiğini söyledi.
Uzmanlar et ve tavuk tüketiminin güvenli olması için şu yöntemlerin izlenmesi gerektiğini belirtiyor:
- Çiğ et ve yumurtaya dokunmadan önce ve sonra, ellerinizi 20 saniye boyunca sabun ve ılık suyla iyice yıkayın. Mümkünse eldiven kullanın.
- Çiğ et ve yumurtayı diğer yiyeceklerden ayırın.
- Et kesildikten sonra kesme tahtası, tabaklar, mutfak eşyaları ve tezgahı sıcak sabunlu suyla temizleyin.
- Yumurtaları 4 derece veya daha düşük bir sıcaklıkta buzdolabında saklayın.
Bu basit önlemlerle kuş gribine karşı kendinizi ve ailenizi koruyabilirsiniz.