ICOMOS yetkilileri ilk gün İznik Belediye Başkanı Kağan Mehmet Usta’yı ziyaret etti. Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi eserlerinin günümüze kadar ulaştığı, bütün kiliseler tarafından tanınan en önemli ekümenik konsillerden ikisine ev sahipliği yapması sebebiyle Hristiyanlık için de büyük önem taşıyan İznik’in UNESCO dünya mirası listesine alınması için çalışmalar hız kazandı. Hatırlanacağı üzere, tarihi özellikleri ile medeniyetlerin müşahhas ve müşahhas olmayan değerlerini günümüze kadar taşıyan benzersiz tarihi kent olması sebebiyle İznik, 2014 yılında Dünya Miras Geçici Listesi’ne dahil edilmişti.
Daimi adaylık çalışmaların yürütülmesi için 2016 yılında Büyükşehir Belediyesi bünyesinde İznik Alan Başkanlığı kuruldu. İznik Alan Başkanlığı’nca hazırlanan yönetim planı, 2022 Mayıs ayında Eşgüdüm ve Denetleme Kurulu’nca onaylanarak yürürlüğe girdi. UNESCO uygulama rehberine uygun olarak hazırlanan İznik’in adaylık dosyası, 2022 Ağustos ayında Kültür ve Turizm Bakanlığı’na teslim edildi. İznik Alan Başkanlığı’nın 1 yıl gibi kısa sürede bitirdiği yönetim planı ve adaylık dosyası, “Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirmede” UNESCO daimi listesine aday olmaya değer görüldü.
Bakanlık, 19 Eylül 2022 tarihinde Türkiye’den sadece İznik’in daimi adaylık dosyasını UNESCO Dünya Miras Merkezi’ne gönderdi. Türkiye’nin İznik dosyasını içerik ve format yönünden eksiksiz olarak kabul eden UNESCO adaylık sürecini resmen başlatırken, dosya UNESCO’nun danışma organı olan Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi’ne iletildi. ICOMOS’dan görevlendirilen uzman Gabriela Semova Koleva, dosyada sunulan alanların korunmuşluk durumları ile ilgili alan yönetimlerini incelemek üzere İznik’e geldi.
İznik Belediyesi Konferans Salonu’nda yapılan İznik ICOMOS Misyonu Toplantısı’na Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, İznik Belediye Başkanı Kağan Mehmet Usta, ICOMOS yetkilisi Gabriela Semova Koleva, İznik Alan Başkanı Doç. Dr. Şehnaz Eraslan Alıcıgüzel, ilgili organlarda görevli akademisyenler, Bursa Büyükşehir Belediyesi Bürokratları, kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, siyasi parti temsilcileri ve ilgili personeller katıldı.
Açılış konuşmalarının ardından yapılan oturumda ICOMOS uzmanı Gabriela Semova Koleva, ICOMOS’un değerlendirme sürecindeki rolünü anlattı. Gabriela Semova Koleva, İznik’te bir hafta sürecek değerlendirme programı çerçevesinde, hem adaylık dosyasında yer alan alanlarla ilgili sunumları dinleyecek hem de saha da bizzat teknik inceleme gezileri yapacak.