Yaklaşık 5 milyona varan sayılarıyla emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) siyasi partilerin iştahını kabartıyor. İktidar şimdilik görmezden gelse de muhalefetin iki lafından biri EYT.
CHP, İYİ Parti ve hatta HDP, EYT’yi dilinden düşürmüyor. Bunlara Meclis dışındaki Gelecek Partisi’ni de eklemek gerek.
İktidarın doğurduğu iki partiden diğeri, yani Ali Babacan‘ın DEVA‘sı ise EYT konusuna mesafeli bir duruş sergiledi bugüne kadar…
Daha önce normhaber.com sayfalarına yansıdı. Ali Babacan’a Bursa’ya geldiğinde sadece EYT değil ABO konusundaki sıkıntıyı da sordum.
Yanıtı birebir şöyle oldu:
“EYT konusu ve aylık bağlama oranları, bunlar önemli konular. Çok sayıda vatandaşımızı ilgilendiriyor. Biz burada temel iki tane ilkeyi ortaya koyduk. İlkelerimizden bir tanesi adalet, birisi de finansal sürdürülebilirlik. Yani farklı dönemlerde, farklı mevzuata tabi olarak emekli olan vatandaşlarımız arasında bir adalet çabası gerekiyor, adaleti getirme çabası gerekiyor. Ama bunu yaparken de sosyal sigorta sistemimizin, emeklilik sistemimizin de finansal sürdürülebilirliğini sağlamak gerekiyor. İki tane önemli ilkeyi ortaya koyduk. Farklı alternatifler üzerinde şu anda çalışıyoruz. Bunlar tabii kolay hesaplar değil. Buna aktüeryal denge hesapları deniyor. 75 yıl vadeli simülasyon yapıyorsunuz. Hangi parametrelerde sistem nasıl işleyecek, ne olacak diye, ki bir daha başka adaletsizlik olmasın ileride diye. Bunların hepsine şu anda bizim uzman ekiplerimiz çalışıyor. Zamanı geldiğinde biz kendi modelimizi ve yapılması gerekenleri ortaya koyacağız, açıklayacağız.”
Babacan, bir siyasi parti lideri olmaktan ziyade bir bürokrat gibi değerlendirdi EYT ve ABO konusunu. Ama son tahlilde kendi çözüm önerilerini kamuoyuna açıklayacaklarını söyledi.
Benzer bir açıklama daha önce Ahmet Davutoğlu‘ndan da gelmişti. Dolayısıyla Gelecek Partisi de EYT için bir çözüm modeli açıklayacak.
İYİ Parti’nin kademe sisteminde bir değişiklik yaparak, EYT’lilerin emekliliğini hızlandırmaya yönelik bir hazırlığı söz konusu. Bir aralar EYT için emeklilik borçlanması gibi bir model üzerinde durdurduklarını da biliyorum ama sanırım devamı gelmedi.
CHP, biliyorsunuz, EYT deyinde hemen aile sigortası kurumunu gündeme getiriyor. Evet ama aile sigortası tam olarak EYT’lilerin talebini karşılayacak bir düzenleme değil.
Yeniden Babacan’a ve DEVA’ya dönersek…
Hatırlarsınız, eski Çalışma Bakanı Zehra Zümrür Selçuk, “Bizim elimizde 10 küsur analiz var. Her türlü kombinasyonu denedik. Fakat hiçbirisinin maliyeti sürdürülebilir bir maliyet değil.” demişti. Şimdi Babacan, 75 yıl vadeli simülasyondan söz ediyor. Başka deyişle sistemin finansal sürdürülebilirliğini sağlamak da EYT’lilere düştü!
Gelelim DEVA’nın EYT sorunundaki iki ilkesinden ilkine: Adalet!
Tam da bu işte. EYT’lilerin en temel isteği bir gecede çıkarılan yasayla getirilen adaletsizliğin ortadan kaldırılması.
Sadece DEVA’nın değil tüm siyasi partilerin kulağına küpe olsun. Eğer konu öncelikle bir adalet meselesi ise ilk iş o düzenlemeyi tarihin çöp sepetine atmak olmalı!
