Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, yerel seçimlerden 37 gün, mazbatayı aldıktan 32 gün, görevi devraldıktan 31 gün sonra kameraların karşısına geçti.
Ramazan Bayramı tatilini saymazsak 22 gündür mesai yapan Bozbey’in uzun açıklamalarından çıkan tek sözcüklük çarpıcı bir özet vardı: Matruşka!
Bursa Büyükşehir Belediyesi ve iştiraklerinde kendisinin gözetiminde müfettişler ve bağımsız denetçiler eliyle yapılan incelemelerin ancak yüzde 60-70 oranında tamamlanabildiğini söyleyen Bozbey’in durum tespiti şuydu:
“Her geçen gün tespit ettiğimiz borç maalesef ki büyümeye devam ediyor. Borçlar biner biner değil, milyon milyon değil, milyar milyar artıyor. Önümüzde zaman var ve ulaşamadığımız kısımlar var.”
Borç incelemesi kadar yapılan iş ve işlemlerin yasalara uygunluğunu ve hakkaniyetini de sorguladıklarını belirten Bozbey, şöyle söyledi:
“Bilirsiniz, Rusların matruşkası var. Açıyoruz, tam çözdük diyoruz içinden bir tane daha çıkıyor. Onu çözdük diyoruz, bir açıyoruz, bir tane daha çıkıyor içinden. Yani bir matruşka gibi…”
***
Bozbey’in selefi Alinur Aktaş, seçimden sonra yaptığı açıklamada, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin Mart 2024 itibariyle 7.1 milyar lira borcu olduğunu, bunun bütçenin 0.35’i kadar olduğunu söylemişti.
Aktaş’ın hatası rakamı açıklarken BUSKİ ve 8 şirketin borçlarını hesaba dahil etmemesiydi. Dolayısıyla Başkan Bozbey, bambaşka bir tablo koydu ortaya.
Buna göre, Bursa’nın 25 milyar 76 milyon 239 bin 226 lira borcu var. Bunun 10 milyar 309 milyon 254 bin 576 lirası belediyeye, 10 milyar 132 milyon 263 bin 925 lirası BUSKİ’ye, 4 milyar 634 milyon 720 bin 725 lirası şirketlere ait.
Bozbey’e göre, incelemeler tamamlandığında bu rakamın daha yukarılara çıkma olasılığı ortada!
Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin 2024 yılı bütçesinin 20 milyara bağlandığını hatırlatarak, “nereden çıktı bu kadar borç?” diye sormak gerekiyor.
Örneğin SÜTAŞ sayesinde Atatürk adına kavuşan Timsah Arena’dan kaynaklanan 5.5 milyarlık bir borç söz konusu.
Peki ya gerisi?
“Bu para nerede harcandı? Bir karış metro mu yapıldı? Trafik sorunu çözüldü de bu para mı harcandı? Sahillerimiz mi güzelleşti? Büyük ölçekte kentsel dönüşüm yapıldı da oraya mı harcandı? Bursa’nın planlama sorunu mu çözüldü? Nereye gitti bu paralar?” diye soran Bozbey’e göre, borçlar yatırımlardan değil savurganlıktan kaynaklanıyor.
Peki, 25 milyar lira ile hangi yatırımlar yapılabilirdi?
Yanıtı yine Bozbey veriyor: 19 km. metro hattı, 110 km. hafif raylı sistem, 155 km. metrobüs hattı, 2 bin 100 adet bin metrekarelik kreş ve 21 bin adet 60 metrekarelik sosyal konut…
Sık sık “Bursa’nın, Bursalı’nın hakkı hukuku çiğnenmeyecek. Tespit edilen usulsüzlükler yargıya götürülecek.” mesajı veren Bozbey, matruşkadan çıkan usulsüz bebeklere örnekler de verdi.
İlk örnek BURKENT’ten:
“Arabayatağı’nda kentsel dönüşüm adı altında yapılan konut projesi var. Seçim öncesi 2+1 dairenin bir buçuk misline ihalesinin yapıldığını görüyoruz. Üstelik hafriyatı Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmış. 2+1 dairenin maliyeti proje sonucunda yaklaşık 5 milyon TL mal olacak. O bölgede 2+1 daireyi vatandaşlarla kaça takas yapabilirsiniz ya da satabilirsiniz?”
İkinci örnek Tarım AŞ’den:
“10 tır çekici aylık 2.2 milyon artı KDV bedelle getirilmiş. Ödemesi yapılmış. Ancak bu çekicilerden sadece 4 tanesi depoya geliyor. Hiç kullanılmıyor. Kilometre işlenmiyor. 6 tanesi ortada bile yok. Bununla birlikte 28 tane farklı binek aracı Tarım AŞ’ye getiriliyor. 28 aracın aylık maliyeti araç başına 80 bin liraya yakın. Sadece Tarım AŞ’de fazladan ödenen aylık 5.8 milyon artı KDV bir rakam var.”
Açıkçası akçalı işlere pek kafam basmaz! Ama ödeme yapılan 10 araç varsa ve 6 tanesi ortada yoksa gerçekten, ne oluyor sorusunu soracak kadar aklım başımda!
***
Başkan Bozbey’in önündeki matruşkadan çıkan bir başka konu daha vardı.
Bozbey “Bizi duygusal olarak derinden etkileyen bir durum var.” deyince ben dahil herkes daha bir dikkat kesildi:
“Bursa Büyükşehir sosyal medya hesaplarını devraldıktan sonra yaptığımız incelemelerde ne yazık ki hiçbir hemşerimizin belediye sosyal medya hesaplarına 30 Ağustos ve Atatürk hakkında yorum yapmadığını gördük. İncelemeye aldık. Gördük ki Atatürk ve 30 Ağustos kelimeleri bu hesaplarda kısıtlanmış.”
Ne diyelim, o halde bu işi yapanlara ve yaptıranlara unutamayacakları bir ders vermek gerek!
Örneğin 30 Ağustos Zafer Bayramını öyle bir kutlayalım ki Bursa’da, öyle farklı etkinlikler yapalım ki ses gelsin!
Yanı sıra 21 Mart Ormancılık Gününü de unutmayalım! O günü kutlamaya da ayrı bir değer verelim mesela…
***
Elbette şu sıralar Bursa’nın gündemindeki en önemli konu Kestel’in Soğuksu köyü çevresinde kurulmak istenen sanayi bölgesi…
Bozbey, bürokratların konuyla ilgili tespitlerini tamamladığını ve belediye olarak askıdaki plana itiraz edeceklerini yineledi.
“Kentin yağmalanmasına asla izin vermeyeceğiz.” sözünü bu konuda da bir güvence olarak kabul etmek istiyorum ancak mesele dönüp dolaşıp 1/100000’lik planda düğümleniyor.
Bursa’nın önce o planı askıdan indirtip hemen yeni anasayanın hazırlıklarına başlaması ve en kısa sürede de süreci tamamlaması gerekiyor.
***
Gelelim atama tartışmalarına…
Onca deneyimine rağmen süreci doğru yönetemeyen Bozbey, “gereğini yaptık” dedi ve konunun üzerinde fazla durmak istemedi.
Umarım iki gündür Bursa’yı Türkiye gündemine sokan tartışmalardan ders alınır ve umarım Bursa, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Bozbey, böyle konularla değil de örnek işlerle anılır ve konuşulur.
NOT: Başkan Bozbey’in her ayın ilk haftasında bir çeşit icraatın içinden toplantısı yapacak olmasını çok önemsiyorum. Hesap verilebilirlik, şeffaflık bunu gerektirir. Bu toplantılarda Bozbey’in ne yaptığı ve ne yap(a)madığı açıkça konuşulur, yazılır çizilir.
İlk toplantının ardından görevdeki ilk ayın icraatlarını kayıt altına alayım: Suya yüzde 25 indirim yapıldı, Türkçe tabela kararı alındı, yasal olmayan otopark ücretlendirmesine son verildi, Atatürk Spor Salonu projesi genişletilmek üzere değişikliğe gidildi, Kayapa’ya çöplük projesi durduruldu.