Türkiye ekonomisinin can simidi ihracat.
Dövize en fazla ihtiyaç duyduğumuz bugünlerde ihracatçıların kurtarıcı rolü daha da öne çıktı.
Yaşanan onca sıkıntıya rağmen ihracatçılar her ay bir rekora imza atmayı alışkanlık haline getirdi.
Ağustosta da bu kural değişmedi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre ağustos ayı ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13 artışla 21,3 milyar dolar oldu. Yani şu ana kadar kaydedilen en yüksek ağustos ayı ihracatı gerçekleşti.
Ama madalyonun öteki yüzünde yer alan ithalat ise yüzde 40,8 artarak 32 milyar 618 milyar dolara yükseldi. Haliyle ihracatın ithalatı karşılama oranı da dibe sürüklendi!
Ocak-Ağustos döneminde ise yani ilk 8 ayda ihracat yüzde 18,3 oranında artışla 165 milyar 672 milyon dolar oldu. İthalat ise yüzde 40,7 oranında artarak 239 milyar 127 milyon dolara yükseldi.
Yani sorunumuz ihracattan ziyade ithalat olarak görünüyor! Özellikle yüksek enerji ve hammadde maliyetlerine döviz yetiştirmek çok zor. Ve ihracattaki ithalata bağımlılık düzeyinin hayli yüksek seyretmesi de ciddi bir handikap.
Haliyle dış ticaret açığımızın büyümesinin önünde bir engel yok mevcut tabloda! Döviz açığımız yani cari açık da artmaya devam ediyor neticede. Daha fazla döviz açığı yaratmamak için yapabileceğimiz şeyse ihracat artış hızını korumak ve mümkün olduğu kadar artırmak.
Ama ihracatçının kısmi kur avantajı dışında şu günlerde küresel pazarlarda mücadele etmek için elinde bir silah yok!
Yüksek maliyetler, finansal sıkıntılar had safhada… Euro/dolar paritesi de lehimize değil. Üstelik küresel yavaşlama yaşanıyor ihracat pazarlarımızı olumsuz yönde etkileyen.
Kısacası ihracatçımızın işi hiç de kolay değil.
Son yıllara kadar ihracatın lokomotif kenti olan Bursa’da eski formundan uzakta! İhracat ligindeki ikinciliğini çoktan Kocaeli’ne kaptırdı. Ve arkadan gelen İzmir’le kapışma moduna girdi.
İlk 8 ay sonunda aramızdaki fark bir milyar dolar civarına indi. Yani yıl sonuna kadar İzmir arayı kapatıp Bursa’yı sollayabilir teorik olarak.
Yani ilk üçteki yerimiz bile garanti değil artık!
Kent dinamiklerinin ihracat dünyasına çok yönlü olarak daha fazla ilgi göstermesi bu anlamda şart görünüyor.
Neyse ki aylık bazda temmuzda İzmir’e kaptırılan üçüncülüğü ağustosta geri aldı Bursa.
Nihayet çok güçlü olmasa da bir toparlanma sinyali verdi kentimiz.
Temmuzda bir milyar 87 milyon dolara düşen Bursa’nın aylık ihracatı ağustosta yıllık bazda yüzde 13 artışla bir milyar 405 milyon dolara yükseldi!
Yani Türkiye ortalaması ile aynı büyüme hızını nihayet yakaladı kentimiz. Aylardır ülke genelinin hayli altında bir artış hızı vardı Bursa’nın ihracatta.
Bu performansla da aylık bazda ikinci sıradaki Kocaeli ile aradaki fark 42 milyon dolar gibi çok düşük bir rakama indi!
Ama yıl genelindeki tablo henüz çok da iyi bir görüntü vermiyor.
İlk 8 ay sonunda yüzde 5,7 artan Bursa’nın ihracat geliri 10 milyar 357 milyon dolara çıktı.
Yani ülke ortalamasının 12,6 puan altında bir artış hızı var Bursa’nın ihracat gelirlerinde! Ve ikinci sıradaki Kocaeli ile aramızda 3 milyar doları bulan kapatılamayacak bir fark var hala.
Düşen parite ve Avrupa pazarlarındaki sıkıntılar Bursalı ihracatçıyı ekstra biçimde zorlamaya aday üstelik.
Sözün özü; umutla karamsarlık arasında bir yerlerde Bursa’nın ihracatı!
Ve unutmayalım ki; kent ekonomisi ihracata fazlasıyla bağlı ve bağımlı.