Türkiye için her dolar değerli.

Ciddi bir döviz açığı ile karşı karşıyayız çünkü.

Bu açık azalmadıkça kur baskısı ve yüksek enflasyon riski de azalmıyor haliyle!

En büyük döviz kaynağımızsa ihracat.

Peki ihracatta işler ne durumda?

Yılın son çeyreğine girmişken geriye baktığımızda giderek kötüleşen bir manzara ile karşılaşıyoruz!

Nasıl mı?

Eylülde Türkiye’nin ihracatı yüzde 9,2 artarak 22,6 milyar dolara çıktı. Aynı ayda ithalat yüzde 41,5 oranında artışla 33 milyar dolar oldu.

Yani aylık bazda dış ticaret açığı yüzde 298,3 artışla 10,38 milyar dolara yükseldi. Üç katlık rekor açık artışının en temel nedeni şüphesiz ki enerji faturası!

Elbette ki diğer hammaddelerin ve de ara mamüllerin de ithalat üzerinde ciddi bir payı var.

Ama aynı zamanda ihracat artış hızının her ay düştüğünü de unutmamak şart.

Neticede ocak-eylül döneminde ihracat yüzde 17,1 artışla 188,2 milyar dolara, ithalatsa yüzde 40,8 oranında artışla 272,4 milyar dolara yükseldi.

İthalat yükü tüm yıla damgasını vurmuş durumda.

İhracattaki kan kaybı ise son üç ayda belirgin hale geldi!

Nedeni çok.

Biri paritedeki sert düşüş mesela.

Yüksek maliyetlerin satış fiyatlarına yansıtılamaması bir diğeri.

Özellikle Avrupa’da baş gösteren sorunların talebi düşürmeye başlaması da bir başkası!

Neticede önümüzdeki aylarda ihracat artışının neredeyse sıfıra yaklaşması riski çok net biçimde belirmiş vaziyette.

Bu süreçten ihracatın başkentlerinden biri olarak yıllar yılı anılan Bursa da nasibi alıyor.

Ama Bursa’nın eski formundan uzaklaşması çok da yeni bir gelişme değil! Son yıllarda Türkiye ortalamasına göre negatif ayrışma yaşanıyor kentin ihracatı adına.

BTSO’nun meşhur mottosu “Bursa Büyürse Türkiye Büyür” de tarih oldu bu nedenle.

İhracat liginin ikinciliğini de Kocaeli’ne kaptırdık bu süreçte.

Ve arkamızdan da doludizgin İzmir geliyor son aylarda!

Neyse ki; eylülde Bursa’dan az da olsa iyimser işaretler gelmesi sevindirici!

Nasıl mı?

İlimizin aylık ihracat geliri eylülde bir milyar 448 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.

Neticede geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11 oranında artış gerçekleşti. Yani Türkiye ortalamasından 1,8 puan daha yüksek bir artış hızı yakalamış geçen ay Bursalı ihracatçılar!

Gerçi önceki aya, yani ağustosa göre yüzde 3,2 gibi sınırlı bir artış var Bursa adına. Üstelik hem aylık hem yıllık bazda Kocaeli’ni yakalama umudu veren bir performans değil bu.

Ama Bursa’nın üçüncülük koltuğuna göz diken İzmir’e oranla daha başarılı bir eylül ayı geride kalmış görünüyor!

Ağustosta aylık bazda Bursa lehine olan 213 milyon dolarlık fark eylülde 292 milyona çıktı.

Yani fark açılıyor. Bu trendi bozacak olağanüstü bir gelişme olmazsa Bursa bu yılı da üçüncü olarak tamamlayacaktır.

Bursa’nın ilk 9 aydaki ihracat geliri 11 milyar 804 milyon dolar seviyesinde bulunuyor. İzmir’in aynı dönemdeki döviz kazancı ise 10 milyar 550 milyon dolar olarak kayıtlara geçmiş durumda.

Yani bir milyar 254 milyon dolarlık bir fark var.

Yıl sonuna kadar bu farkın kapanması mümkün görünmüyor!

Bu güzel haber. Az da olsa ülke ortalamasını aşan ihracat artış hızı da Bursa adına sevindirici.

Ama ne yazık ki; Kocaeli ile oluşan 3,1 milyar dolarlık farkı Bursa’nın kapama şansı da gücü de bulunmuyor şu anki koşullarda.

Ve önünde mücadele etmesi gereken ciddi bir parite ve pazar sorunu var.

Sözün özü; Bursa’nın eski formuna dönmesi zor. Ama mücadeleyi de henüz bırakmış değil.