Türkiye ekonomisinin lokomotif kentlerinden biri Bursa.

Uzun yıllar boyunca İstanbul’un ardından en etkin kent olarak ülke ekonomisinde öne çıktı.

Ama ne yazık ki son yıllardaki hava eski günleri fazlasıyla aratır cinsten!

Neden mi?

Verilere bir göz attığımızda Bursa’nın pek çok kategoride geçmiş performansının altında kaldığını görüyoruz. İhracattan katma değer üretimine geniş bir yelpazede ivme kaybı söz konusu. Haliyle büyümedeki payımız da sorgulanır bir duruma doğru evriliyor!

Neticede BTSO’nun kulaklara aşina olan “Bursa Büyürse Türkiye Büyür” mottusu da içi boş bir slogan haline dönüşmeye aday hale geldi.

Yani yepyeni bir perspektifle kent ekonomisinin dizayn edilmesi ve yeni bir sıçrama dönemine girmesi şart. Yoksa Bursalı gençler ekmeklerini başka şehirlerde aramak zorunda kalabilir!

Gidişata dair iki veri setini ana hatlarıyla paylaşarak sıkıntının boyutuna dikkat çekmekte fayda var.

Malum ihracat en övündüğümüz yanımızdı. Ama son iki yıldır Kocaeli güçlü bir atakla solladı geçti. Daha doğrusu en yakın rakibimiz çok güçlü bir çıkış yapmış değil!

Bursa eski hızından uzak. Hatta eksi hızlara imza attığı da olmakta ihracat artışında.

Haziran 2022’ye ait rakamlar da Kocaeli’nin üstünlüğünü teyit etmekle kalmadı. İzmir’in de dibimize geldiğini ortaya koydu.

Geçen ay bir milyar 561 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Bursa, Kocaeli’ne 330 milyon dolar fark yedi. İzmir’le aramızdaki farksa aylık bazda sadece 150 milyon dolar civarında artık!

İlk 6 ayın toplamında ise 7 milyar 918 milyon dolarlık ihracat geliri elde eden Bursa, Kocaeli’nin 2,23 milyar dolar gerisinde kaldı. Ve yıllık bazda ikinci olma hayallerini şimdiden suya gömdü!

İzmir’le aramızda ise ilk yarıyıldaki fark 778 milyon dolara indi. Yani Bursa’nın üçüncülüğü de tehlike altında.

Ve şimdilik çok yakın olmasalar bile Ankara ve Gaziantep’in de doludizgin geldiğini unutmayalım!

Aslında ihracattaki bu manzara aylardan beri kendini net biçimde göstermekteydi. Yani çok da hazır olmadığımız bir durum değil.

Ama kent ekonomisindeki duraganlığı çok başka bir açıdan anlatan verilerin de gelmiş olması hayli düşündürücü.

Verilerin kaynağı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği.

Bursa’nın TOBB’un sanayi veri tabanından derlenen ürün bazlı verilerdeki sıralaması maalesef beşincilik!

Veri tabanına kayıtlı 3 bin 926 ürünün üretim kapasiteleri açısından iller bazında değerlendirildiği listede Bursa İstanbul, İzmir, Kocaeli ve Ankara’nın ardından beşinci sırada bulunuyor.

Sıralamanın temel ölçütü illerin üretim kapasiteleri açısından kaç ürün türünde ilk üç sırada kendine yer bulabildiği olarak tespit edilmiş. Ve toplama göre de nihai sıralama ortaya çıkmış.

Birinci sıradaki İstanbul bin 809 üründe ilk üçte yer alırken, İzmir bin 28, Kocaeli de 772 ürünle ikinci ve üçüncü sırada bulunuyor.

Bursa 517 üründe ilk üç sırada kendine yer bulabilirken hemen üzerinde yani 4. sıradaki Ankara’nın ise 735 ürünle yer aldığını görüyoruz. Yani ciddi bir fark var.

Ardımızdan gelen Konya ve Tekirdağ ise çok yakınımızda… Her an sollayabilirler!

Ve Bursa’nın 62 temel sektörün çok azında kendine ilk üçte yer bulabilmesi de düşündürücü.

Neticede ürün çeşitliliği, yüksek katma değer ve üretim kapasitesi kent dinamiklerinin önemle üzerinde durmaları gereken bir konu haline gelmiştir.