Ana döviz kapımız gıcırdamaya başladı.
İhracat cephesinden ne yazık ki olumlu sinyaller gelmiyor.
2022 pek çok yanı ile dış ticaretimize iyi gelmedi.
Umut bağladığımız ihracatın artış hızı düştükçe düştü. İthalat ise tam tersi patladıkça patladı.
Nedenleri ise çeşit çeşit. Küresel enflasyon da vurdu. Küresel ekonomik yavaşlamada da!
Dünya genelinde faizlerin yükselmesi de kısıtladı dış talebi. Euro/doların dip yapması da ihracatın tadını kaçıran unsurlar kervanına katıldı.
Ukrayna savaşı ve çip krizi gibi başkaca maddeleri listeye eklemek mümkün olsa da önemli olan mevcut durumun nasıl evrilebileceğine odaklanmak!
Bu çerçevede önce ekim ayının getirdiği son verilere bakmakta fayda var.
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre ekim ayında Türkiye’nin ihracatı yüzde 3 artışla 21,3 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Görünen o ki aylık artış hızı sıfıra çok yakın bir seviyeye gelecek yıl sonunda! Bu da gelecek yıl için hiç de iyimser bir sinyal değil.
Şu an için ise yine de kendimizi avutabileceğimiz birkaç faktör var neyse ki! Özellikle ilk 7 ayın performansı sayesinde yıllık hedef olan 250 milyar dolarlık ihracata artık sadece 41 milyar dolar kalmış olması sevindirici.
İhracattaki artış hızının yavaşlamasına rağmen yıllık hedefin yakalanması kesinleşmiş görünmekte. İlk 10 ayda elde edilen 209 milyar dolarlık ihracat geliri, yıl sonu hedefine ulaşılacağının göstergesi konumunda!
Ocak-Ekim dönemindeki artış oranı yüzde 15 olarak kayıtlara geçerken yılsonu için 255 milyar dolar civarı bir gerçekleşmenin her şeye rağmen söz konusu olduğunu öngörmek mümkün.
Bu pozitif tabloyu umutvar bir gösterge olarak not ettikten sonra ihracatın lokomotif kenti Bursa’nın pek de umut vermeyen görüntüsüne bakalım!
Ekim ayı rakamları aylardır yaşanan ivme kaybını teyit etmekten öteye gitti.
Bursalı ihracatçılar ekimde bir milyar 303 milyon dolarlık ihracat geliri elde etti. Bu rakam 2021’in aynı ayına oranla yüzde 1,2 düşüş göstermekte.
Eylül 2022’ye göre ise yüzde 9,9 gibi yüksek oranlı bir düşüş kayıtlara geçti!
İvme kaybı göstere göstere geldi. Ve artık eksi büyüme oranları kaçınılmaz oldu.
Yıllık büyüme oranı muhtemel sıfıra yakın gelecek 2022’de Bursa ihracatı adına!
İlk 10 ayda 13 milyar 105 milyon dolarlık ihracat yüzde 5,5’lik bir artışı temsil ediyor.
Son iki aydaki kesine yakın daralmayı hesaba kattığımızda yüzde 2’yi geçmeyen bir artıştan bahsediyor olacağız yılın sonunda.
Kaybın bir bölümünü parite faktörüne yüklesek de ciddi bir ivme kaybının yaşandığını kabul etmek zorundayız!
İhracatıyla övünen Bursa’nın ihracat liginde adım adım gerilemesi de bir başka sorunsal.
İkinci konumdaki Kocaeli ile aramız açıldıkça açılıyor.
Muhtemelen seneye de İzmir’e üçüncülük koltuğunu kaptırır Bursa!
Yani mesele yüksek maliyet artışları ve küresel koşullardan ibaret değil. Bursa geride kalıyor.
Ve ne yazık ki kent dinamikleri de seyirci kalıyor!
Mesele otomotivdeki mesele olmaktan da çıkıyor giderek.
Kadim sektör tekstili de tehdit eden gelişmeler var.
Sözün özü; ihracattaki kan kaybına karşı acil bir eylem planının oluşturulması şart!