Sayılı gün kaldı 2022’nin sonlanmasına.
İlginç bir yıl geride kalmak üzere…
Şok halinde yayılan maliyet ve fiyat artışlarının adeta esir aldığı bir süreçten geçti ekonomimiz.
Enflasyonun yeniden canavar moduna hızla dönüş yaptığı bu dönemde öngörü yapabilmediğin imkansızlığını yaşadı ekonominin aktörleri!
Evdeki, şirketteki hesabın çarşıya uymadığı günler, haftalar, aylar sahne aldı.
Yüksek enflasyon ortamındaki belirsizlikte yüksek büyüme rakamları ve borsa rekorları eksik olmadı.
Dedik yani her yönüyle ilginç bir yıl diye. Diplerle zirvelerin bolca görüldüğü dalgalanmaların gündemden düşmediği zamanlar az değildi!
Son bir aydır ise kur istikrarının enflasyon bazında verdiği umuda karşın reel ekonominin hız kaybettiğine dair sinyaller aldık.
Peki ya bundan sonrası?
Yıl sonunda manzara nasıl olacak? 2023’te neler bekliyor Türkiye ekonomisini?
Bu soruların yanıtlarına önce siyasilerin penceresinden bakalım.
Ekonomi yönetimine göre işler yolunda.
Yeni ekonomi modelinin olumlu sonuçları görülüyor ve de görülmeye devam edecek!
Mesela…
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Bu günlerde tüm verilerimiz çok çok iyi geliyor, tek sorunlu alanımız var enflasyon. Enflasyonla mücadelemize kararlılıkla devam ediyoruz. Bu mücadelemize devam ederken, vatandaşlarımızın refah seviyesini yükseltmek konusunda gerekli tüm adımları attık ve atmaya da devam edeceğiz.” ifadesini kullandığı son açıklamasında pozitif mesajlar verdi.
Meali enflasyon hariç her şey tozpembe!
Ve düşen alım gücü de yerine konuyor. Konmaya devam edecek.
Ve Bakan Nebati’ye göre en nihayetinde enflasyonda da artık rekor dönemi bitti.
“Gelen veriler şunu gösteriyor ki, enflasyonda en yüksek değerlerin görülmüş olduğunu, bundan sonra da sayısal olarak aşağı yönlü enflasyon oranlarını ve sonuçlarını hep birlikte yaşamış olacağız.” cümlesi çok çarpıcı bir tespit içeriyor!
Nasıl mı?
Aralık ayı başında açıklanacak olan kasım ayı enflasyonu artık aşağı yönlü olacak. Yani yükseliş bitti. Bundan sonra açıklanacak yıllık TÜFE rakamları düşen bir enflasyon manzarası içerecek!
Peki bu tespit doğru mu?
Evet ama…
Aması var çünkü aylık bazda yine artan rakamlar çıkacak karşımıza. Bir başaka ifade ile fiyatlar artmaya devam edecek!
Ancak, yerine geldikleri geçen yıla ait veriden düşük oldukları için yıllık enflasyon düşüyor olacak. Örnek mi yüzde 13,58 olarak kayıtlara geçen 2021 yılı aralık ayı TÜFE rakamı yerine bu yıl muhtemelen yüzde 2 civarı bir rakam gelecek.
Dolayısıyla otomatik olarak 10,5 puan civarı bir düşüş gerçekleşecek.
Böylece yüzde 70’e yaklaşacak yıl sonu enflasyon rakamı görülecek.
Yani fiyatlar artmaya devam ederken yıllık bazdaki artış ivmesi düşmüş olacak teknik ifade ile… Pahalılık devam edecek ama eskisi kadar yakmayacak anlamını taşıyor vatandaş dilinde!
Kısacası fakirleşmeye devam.
Çünkü yılbaşında açıklanacak ücret artışları sadece geçmiş dönem kayılarını karşılayacak. O da resmi veriler üzerinden. Oysa ki vatandaşın çarşı pazarda yaşadığı hayat pahalılığı başka bir enflasyonu hissettiriyor kendisine!
Haliyle 2023’ilk ilk aylarındaki zam yağmuru geçmiş dönem için yapılan ücret ayarlamasını da eritip götürecek.
Kısacası enflasyon düşüyor görünse de hayat pahalılığı dolu dizgin hissedilecek.
Öte yandan Nebati’nin ifade ettiği “Tüm verilerimiz çok çok iyi geliyor.” tezi de reel ekonomi tarafında gerçekçi bir görünümde değil.
Yavaşlayan ekonominin izleri net biçimde görülüyor çünkü.
Sözün özü; 2023’ün geçici seçim bereketi dışında çok da iyimser olacak bir görüntüsü yok.
