Avrupa’nın parasına bir haller oluyor.

Yani Avrupa Birliği’nin para birimi sıkıntılı bugünlerde.

Euro düştükçe düşüyor. Uzun yıllardır böyle zulüm görmedi Euro. Değersizlik modasına kapılan bir tek TL değil yani.

Aslında Euro’nun lira karşısında genelde güçlü kaldığı da çok açık bir gerçek!

Ama başta dolar olmak üzere diğer para birimlerine karşı değerini koruyamadığı da net bir gerçeklik.

Özellikle dolar karşısında fazlasıyla ezilen bir Euro var karşımızda!

12 Temmuz itibarıyla parite teknik olarak 1 seviyesine tam oturmasa da 1,0005’e kadar inerek neredeyse eşit hale geldi..

Bu seviyeden Euro tepki alımları ile az da olsa yukarı hareket etse de artık rahatlıkla bir dolara eşit sayabiliriz.

Peki bundan sonra ne olur?

Bu sorunun yanıtı Türkiye için de Bursa için de çok kritik. Çünkü ihracatımız tüm pazar çeşitlendirme çabalarına rağmen Avrupa ağırlıklı. Buna karşın ithalatımız dolar bazlı bir ağırlıkta!

Yani…

Euro eriyip de dolar yükseldikçe bizim ihracat gelirlerimiz zayıflıyor. Giderlerimiz artıyor. Cari açık da sonuçta artmaya devam ederken bu arada üreticinin ve ihracatçının karlılığı da inişe geçiyor.

İşte bu gözlükle paritedeki gidişata bir göz atalım.

Paritenin Euro aleyhine gitmesinde pek çok etki var. Avrupa ekonomisinin çıkmaza sürüklenmesine karşın ilgili otoritelerin gereken tepkileri verememesi birincil neden konumunda!

Yavaşlayan ekonomiye karşın hızla yükselen enflasyona karşı tedbir üretmekte AB otoriteleri zayıf kaldı.

Mesela…

Bütün dünya (Türkiye hariç tabi ki) faiz yükseltirken Avrupa Merkez Bankası ECB, yerinde saydı. Sadece sözlü yönlendirme ile yetindi!

Oysa sorunlar lafla çözülecek cinsten değildi.

Hele de etkileri bakımından sonu belirsiz Ukrayna-Rusya savaşının sahne almasına karşı ciddi bir tedbir alınmadığı gerçeği de varken…

Diğer tarafta geç de olsa Amerikan Merkez Bankası Fed’in sıkı para politikasına agresif faiz artışlarıyla geçmesi, Euro’ya darbe vuran bir başka etken oldu!

Fed’in rekor enflasyona karşı faiz silahına sarılması dolara güç kattıkça kattı. Aynı zamanda Amerikan ekonomisinin tüm negatif sinyallere karşın güçlü seyrini koruması da doların cazibesini arttırıyor.

Mevcut manzara kısa vadede bir değişiklik vaat etmiyor nen yazık ki!

Çünkü…

Avrupa’nın geleceği hayli belirsiz hem ekonomik hem de siyasal anlamda.

Özellikle arz kaynaklı enflasyonu kısa zamanda çözme işi hayli zor görünüyor. Hatta Ukrayna’ya verilen destek nedeniyle Avrupalıların çoğu Rusya’nın önümüzdeki aylarda gazı tümüyle kesmesinden korkuyor!

Yani fiyat artışları bir yana en temel enerji ihtiyaçlarını karşılayamama riski de kapıda. Haliyle enflasyon yanında üretime vurulabilecek darbeler de Euro’yu etkilemeye aday.

Diğer yandan ECB, para politikası anlamında hala çok yavaş… Karar alma ve adım atma konusunda ciddi bir insiyatif alacaklarına dair net bir sinyal yok henüz!

Buna karşın Fed’in agresifliği bir süre daha gündemde kalacak gibi görünüyor.

Avrupa’daki durgunluğun ABD’ye nazaran daha belirgin olma ihtimali de güçlü. Bu durumda Euro/dolar paritesinin birin altını görmesi çok kuvvetli bir olasılık halini almakta!

Gerçi teknik olarak tepki alımları pariteyi belli bir oynaklık içinde yukarıya taşıma gayreti içinde olacaktır.

Ancak, ilk etapta 1,035 seviyesi geçilmediği sürece iniş baskısı kendini hissettirmeye devam edecektir. Geçildiği taktirde sonraki duraksa 1,07 olacaktır. Ama çok güçlü nedenler gündeme gelmediği sürece bu trend zor görünüyor.

Aşağı yönlü baskı da 0,98 seviyesinin test edilmesini sağlayabilir. Ama çok sert inişi gerektiren bir durum da henüz yok. Ve aynı zamanda Amerikan ekonomi yönetiminin çok güçlü bir doları isteme lüksü olmadığını da dikkate almakta fayda var!

Sözün özü; Türkiye’nin kısa ve orta vadede işi zor.