Hafta başında Norm Haber stüdyolarından yayınlanan Yerel Bakış programında konuğumuz olan deneyimli siyasetçi Mustafa Bozbey’e deprem bölgesi izlenimlerini sormuştuk. O programdan sadece siyasi kısmını kaleme aldık.

Bugün de binalarla ilgili izlenimlerini kaleme alacağız. Özellikle deprem bölgesinde dikkat çeken en önemli detay tüm Türkiye’de olduğu gibi üstü bina altı dükkân olan yapılar.

Bu tür binaların enkazlarında kurtulan sayısı oldukça az.

Bunun nedeni de Bozbey’in anlattıklarında gizli.

İki daire arası yükseklik farkı 3 metre iken dükkân olan binalarda bu farkın yüksekliği 10 metreye kadar çıkıyor. Hal böyle olunca çok katlı binaları mesafeden dolayı taşımayan kolanlar çöküyormuş. Bu önemli bir detay.

Buradan çıkan en önemli sonuç gündemde de Kahramanmaraş depremi ile tekrar sıcaklığını koruyan kentsel dönüşüm çalışmaları.

Malum özellikle kentsel dönüşüm görüşmelerinde altı dükkân üstü daire pazarlıkları oldukça fazla. Bu pazarlığın en yüksek yaşandığı bölgeler ise cazibe merkezi olan semtler.

Hal böyle olunca burada ekonomik ömrünü tamamlamış binalara kentsel dönüşüm firmaları ilgi gösteriyor.

Bundan sonraki süreçte muhtemelen dükkânların konutla arasına belirli bir mesafe gelmesi gerekiyor.

O mesafenin belirli bir yüksekliği geçmesi sonucu yaşananlar da ortada.

Bozbey’in anlattıklarından sonra kendi gözlemim olan bir detaydan bahsedeceğim.

Bir tarafta yukarıda yazdığım gerçekler var iken diğer tarafta ise deprem bölgesinde çalışmayan fırınlar dikkati çekti.

Onun sebebi de net.

Bina altına yapılan birçok fırın depremde kullanılamaz geldiği için o fırınlar çalışmadı.

O bölgenin ekmek ihtiyacı dışarıdan karşılandı.

Hatta seyyar fırınlar yapıldı. Bursa özelinden ise BESAŞ bölgeye her gün 100 bin ekmek gönderdi.

Ama bunlar geçici çözüm.

Buradan önemli bir ders çıkarmak gerekiyor.

O ders bundan sonra yapılması gereken çok katlı bina altında üretim yapan fırınlarla ilgili bir düzenlemenin hayata geçmesi…

O düzenleme ne olur, konunun tarafları ortak olarak buluşup bir noktada uzlaşmalı.

Yerel yönetimler bundan sonraki inşaatlara ilişkin de karar alarak altı fırın üstü bina olan işletmelere ilişkin ruhsatlar konusunu düzenlemeli.

Bu konuda hiçbir şekilde ruhsat verilmemesi gerekiyor.

Allah korusun mevcut durumda birçok fırında olası bir depremde aynı zamanda yangın çıkarsa sonucunu kestirmek bile istemiyorum.

O açıdan bakınca bu depremlerden çıkarılacak çok dersler var. Bize düşen o dersleri çalışıp hayata geçirmek.

Gerisi yalan…