Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinin merkez üs olduğu depremin ardından bir haftayı geride bıraktık. Arama kurtarma çalışmaları aralıksız devam ediyor.
Bir yandan bu çalışmaları izlerken diğer yandan da olası Bursa depremine ilişkin yorumlar yapmaya ve yazmaya başladık.
Bu konuyu da elimizden geldiğince uzunca bir süre gündemde tutmaya çalışacağız.
Yazdığımız yazıların ardından uzun yıllar Nilüfer İlçesi’nde belediye başkanı olarak görev yapan ve önceki dönem Millet İttifakı’nın Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkan Adayı olan Mustafa Bozbey, bizlere konu ile ilgili Bursa’nın deprem öncesi ve sonrasında yapması gerekenleri anlattığı 9 maddelik düşüncelerini göndermiş.
Bizler de deneyimli yerel bir siyasetçi ve aynı zamanda inşaat mühendisi olan Bozbey’in düşüncelerini virgülüne dokunmadan aynen yayınlıyoruz.
“Sevgili İlhami;
Depremde zarara görmemek veya en az zarar ile kurtulmak elbette ki mümkün olabilir. Ancak bu noktada genel ve yerel yöneticilerin yapmakla görevli oldukları var:
1- Kentin fay hatlarının yer tespitleri yapılmalı (MTA’nın var olan tespitlerinin çizgisel olarak belirlenmesi).
2- Fay hatları üzerindeki yapıların kaldırılarak yeşil bant yapılması gerekir.
3- 1. derece deprem bölgesinde kent merkezinin ve şehrin nüfus yoğunluğunun artırılmaması gerekir.
4- Deprem bölgelerinde nüfus artışının (hatta nüfus azaltan projeleri uygulamak gerekir) önüne geçmek için sanayi alanlarına ilave alan asla yapılmamalı. Sanayinin deprem açısından daha güvenli bölgelere kaydırılması önemli.
5- Deprem bölgelerinde yapılacak yüksek katlı binalara ait farklı imalat şartları getirilmeli.
6- Deprem olacak. Bu durumda deprem öncesi yapılması gerekenleri (depremdeki organizasyon dahil) mutlaka etkin olarak yapmak, deprem olduğunda da daha az kayıpla atlatmamızı sağlayacaktır.
7- Bursa depreme hazırlıklı değildir. Nilüfer, deprem konusunda önemli projeler yapmıştır. Ancak kentin en tümünde bunları yapmak gerekir.
8- Kentsel dönüşüm yasası çok eksiktir. Önce insanlarımızı bilinçlendirmek gerekir.
Kentsel dönüşüm adı altındaki uygulamalar asla doğru olmamıştır. Bunların sıkıntısını ileride daha fazla göreceğiz.
Kentsel dönüşümün asıl amacı nüfusu artırmadan (hatta mümkünse azaltarak) oradaki yapıların deprem güvenliğini artırmak, kentsel dönüşüm bölgesinin kentsel insani ihtiyaçlarını gidermek için yapılmalıdır. Ancak asla böyle olmamaktadır.
Bakın yapılan kentsel dönüşüm alanlarına. Sadece binalar yenileniyor. Ancak bölgenin nüfusu artmış kentsel ihtiyaçlar yok. Bu insanlar o bölgede nasıl huzur ve güvenle yaşayacak?
9- Bursa kentsel dönüşüm, ilave sanayi alanları ile ve kaçak yapılarla (fabrikalarla) son yıllarda bir kez daha kirlenmiş ve deprem açısından daha da kötü hale gelmiştir.
Zihniyet değişmedikçe, bilim insanlarının dediklerini dikkate almadıkça, kent ve insan için çaba gösteren STK-teknik odalar vs. dikkate alınmadıkça bu afetleri yaşamaya devam ederiz!
Kolaylıklar diliyorum.
***
Deneyimli yerel yönetici konu ile ilgili düşüncelerini açıklarken, kendi döneminde hem Nilüfer’de yapılanlara atıfta bulunmuş, hem de kentsel dönüşüm adıyla yapılan çalışmalarda gördüğü hataları kendi düşüncesine göre yorumlamış.
Ardından önerilerde bulunmuş.
Bizim de kişisel kanaatimiz ekonomik ömrünü tamamlamış binaların bir an önce bu çalışmaya dâhil edilmesi.
Onlarla ilgili kentsel dönüşüm çalışmalarının bir an önce başlaması…
Yapıldıysa yerel yöneticilerin Bursa’daki yapı stoğunun depreme dayanıklılığı ile bilgi varsa, en azından paylaşılması.
Ve bundan sonra da hızlı bir karar verilip uygulamaya geçirilmesi…
Temenni ediyoruz ki bu süreç fazla uzamaz.
Bir an önce iktidarı, STK’sı, akademik odası ve muhalefeti ele ele verir, gereğini yapar.