Eğitim sistemimizin yıllardır tartışılan bir üniversite yerleştirme modeli var.
Sınav ve sınav sonrası yaşananların, yıllarca sürmüş eğitim hayatının vardığı noktanın belirsizliği örneğin; bazen şansın, durmaksızın değişen baraj, soru, taban puan vb. konuların gencecik insanların kaderini belirlemesi çok acayip bir durum.
Bizim kuşak daha şanslı mıydı bilmem, ancak doksanlı yıllara dek şunu söyleyebilirim. Ülkede yapılan bütün araştırmalarda en güvenilir kurum olarak önce ÖSYM çıkardı.
Sonrasını biliyorsunuz!
Bu yılın YKS sonuçlarının 18 Temmuz tarihinde açıklanmasının ardından alınan puan ortalamalarına bağlı olarak belirlenen taban puanlarla, öğrencilerin çoğu muhtemelen en istedikleri değil, puan bakımından en uygun olan bölümlere yerleşmeye çalışacaklar. Mezun olduklarında eğer sevmedikleri bir bölümden mezun oldularsa çeşitli dezavantajları ile iş hayatına atılacaklar.
Üniversiteli işsizliğin en önemli nedenlerinden biri de bu görünüyor.
Çoğu insan kendi alanı dışında iş arıyor ya da o alanda (kendini geliştiremediğinden) iş bulamıyor. O halde tam da şimdi yaptığı tercih aslında geleceğini ‘tercih’ anlamına geliyor.
Bu konuda uzmanların bazı önerileri var…
Öncelikle gelecekten söz ediyorsak, gelecekte daha etkili olacak meslekleri bilmek önemli. Yapay zekâ, Blockchain, Metaverse gibi yeni nesil teknoloji meslekleri, önemli avantajlar sağlayabilir.
Bu tercihin yapılacağı yaşlar, yaşam ve dünya görüşü yönündeki karakterin önemli oranda ortaya çıktığı yıllardır. Duygusal ve zihinsel yetkinliğin farkında olmak bu yöndeki tercihin yapılmasında göz önünde bulundurulmalı. Açık havadan, doğadan hoşlanan ya da insanlarla iletişimden uzak, daha içe kapanık olmak gibi yaşam alışkanlıklarının, yapılacak mesleki tercihte göz önünde bulundurulması çok önemli görünüyor.
“Hangi okulda okumalıyım?” sorusundan önce “Ne iş yapmalıyım?” sorusu daha önemli. Günümüzde hangi meslek olursa olsun, eğitim hayatı boyunca öğretilenlerle bütün bir hayat sürdürülemez oldu. Günümüzde sürekli yenilenmek ve öğrenmek zorunlu artık. Dolayısı ile mesleğin hayat boyu ihtiyaç ve sürdürülebilirliğini öngörmek şart.
Öte yandan, tercih edilen okulun fiziki şartları, akademik kadroları, hatta o kentin öğrencilere sunduğu yaşam olanakları önemli bir tercih sebebi olabilir. Üniversite dönemi insan hayatının belki de en güzel ve anıları unutulmaz yılları olsa gerek.
5 Ağustos 2022 tarihinde sona erecek başvurularda tüm genç arkadaşlara başarılı bir meslek yaşamına yönelmelerini sağlayacak tercihler yapmasını diliyorum.