17 Ağustos depreminin yıl dönümünde Norm Haber stüdyolarında hazırlayıp sunduğumuz Ortak Akıl’ın konuğu Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er oldu.

Yazımın başında en çok merak edilen bilgiyi de hemen paylaşayım sizlerle. Şehrimizi etkileyen üç ana fay hattının 7 ila 7.6 büyüklüğünde depremler yaratma potansiyeli çok yüksek ve özellikle Marmara Denizi içinden, Mudanya kıyılarına teğet geçen fay hattı ile 1855 yılında yaşanan ‘Küçük kıyamet’ diye adlandırılan şehrin üç merkez ilçesinin altından geçen fay hattının her an harekete geçmesi bekleniyor.

Kısacası, Bursa için 7 ila 7.6 büyüklüğünde bir deprem kapıda!

Depremle ilgili bir konu gündeme geldiğinde sürekli konuştuğumuz; ‘İstanbul depremi’ kavramı burada biraz boşa düşüyor. Zira İstanbul’u etkileyen bir tane fay hattı varken Bursa’yı etkileyen üç tane fay hattı var, üstelik Bursa’nın İstanbul’da yaşanacak olası bir depremden de büyük ölçüde etkilenmesi bekleniyor!

Buraya kadar çizdiğim tablo hayli karanlık değil mi?

Şimdi sıkı durun, çünkü bundan sonra anlatacaklarım daha da karanlık, üstelik sizin gayet iyi bildiğiniz bir karanlığa ait bu resim.

Sohbetimiz esnasında Bursa ve ilçelerinin depremden etkilenme olasılıkları üzerine değerlendirmelerde bulunan TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er;

“Bursa’nın yüzde 50’sinden fazlasının hiç mühendis hizmeti almadığını mühendislik kontrollerinin doğru dürüst yapılmadığını biliyoruz. Bu noktada Osmangazi, Yıldırım ya da Nilüfer fark etmez, eğer yaşadığınız konut doğal afetlere hazırlık açısından gerekli tedbirler alınarak inşa edilmediyse risk altındasınız demektir. Yeterli mühendislik hizmetlerini alıp gerekli denetimlerden başarıyla geçmiş bir konutta oturuyorsanız korkmanıza gerek yok” diyerek anlattı şehrimizin içinde bulunduğu durumu.

Şöyle bir düşündüğümde, özellikle Osmangazi ve Yıldırım ilçelerindeki bitişik nizam yapıların kaçının bu hizmetlerden yararlandığını kestirmek pek de zor değil!

Deprem gibi büyük can ve mal kayıplarına neden olan bir afetin şiddeti hakkında tahminlerde bulunmaya çalışmak dışında alınması gereken tedbirlere odaklanmak çok daha faydalı olacak gibi görünüyor.

23 yıldır bir türlü beceremediğimiz bütüncül şehir planlarına ihtiyacımız var bu noktada.

Özellikle haritalarla yerleri net olarak belirlenmiş olan fay hatları üzerindeki yapılaşmaların kaldırılmasından başlanmak üzere tüm şehrin bir bütün olarak ele alındığı planlardan bahsediyorum. Yapıların denetimlerinin doğru biçimde yapıldığı ve depreme dayanıklılık konusunda tüm tedbirlerin alındığı bir plandan!

Büyük bir kentsel dönüşüm hamlesi gerekiyor bunun için farkındayım. Hatta ilginçtir ki, ranta bakılmaksızın yapılması gereken bir kentsel dönüşüm bahsettiğim.

Bu durumda böyle bir riski hangi belediye almak ister, hangi vatandaş bu taşın altına elini koyar kestirmek zor.

17 Ağustos depremini yaşamış, depremin en yoğun hissedildiği bölgelerde muhabir olarak günlerce kalmış biri olarak şunu söyleyebilirim ki sevgili okur; gerekli tedbirleri almazsak, ne zaman nerede karşılaşacağımızı bilmediğimiz bir deprem, en fazla bir dakika içinde bütün hayatınızı alt üste edebilir.

Çünkü emin olun bu gözler, beşinci katta oturduğunu söyleyen insanların yarı bodrum bir daireden çıkar gibi yerin üstüne çıktığını gördü. Beşinci katın altında yaşayanların nelere maruz kaldığını anlatmaya gerek yok sanırım.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er’in değindiği önemli bir konunun daha altını çizmek lazım. Kendi içinde bağımsız olan OSB’lerin de depreme hazırlıklı olmak adına yapı denetimlerini yaptırmaları ve depreme karşı yürütülecek toplumsal çabaya katılmaları şart.

Çünkü az önce de belirttiğim gibi ne zaman, nerede yaşayacağımızı bilemediğimiz bir doğal afet deprem.

Yazının bütününe bakarsak, elimizde 7-7.6 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeli olan ve her an harekete geçmeye hazır üç ana fay hattı ve yüzde 50’den fazlası gerekli mühendislik hizmetlerini almamış yapı stoku var.

Endişeli miyim?

Evet!

Deprem gerçeğini unutmayalım!