Sanırım Bursa’nın geleceği ile ilgilenen, bu nedenle de en azından internet gazetelerine şöyle bir göz atan herkes şehrin beş ayrı mahallesinde kentsel dönüşüm ofisleri kurulacağına yönelik haberleri görmüştür.

Deprem bölgesine yaptığımız ziyaret sırasında niyetinin bu olduğunu dile getirmişti Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, ben de köşeme taşımış, kentsel dönüşüm ofisi kurulacak mahalleler olarak da 1050 Konutlar, Çarşamba, Ankara Yolunun alt tarafı ve Garaj Altı’nı işaret etmiştim.

Tahminlerimin doğru olduğunu, Aktaş’ın kentsel dönüşüm çalışmalarına mühendislik hizmeti almamış binalardan başlamak istediği için çoğunluğu gecekondu bölgesi olan yerlerde kentsel dönüşüm ofisi açacağını görüyoruz.

Bir diğer taraftan da protokolü birkaç hafta önce Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri Odası ve Jeoloji Mühendisleri Odası ile imzalanan ‘bina hızlı tarama’ çalışması için hazırlıklar tamamlanıyor. Çarşamba günü taramayı yapacak olan ekiplerin eğitimi tamamlanacak, belediyeden gerekli teçhizat geldikten hemen sonra sahaya inilecek.

Yapılacak olanın ne olduğuna da kısacak değinmekte fayda var.

Ekipler binalara girmeden yapı hakkındaki verileri kontrol edip bilgileri bir sisteme kaydedecekler, sistem kendisindeki veriler doğrultusunda binayı değerlendirecek ve yapı sahibine binası ile ilgili önerilerde bulunulacak. Bu öneriler arasında daha ileri tetkiklerin yaptırılması da yer alacak.

Aslında 1999 depreminden sonra çoktan yapılması çıkarılması gereken bina envanterinin çıkarılmasına yönelik bir çalışma sürdürülecek.

Envanteri çıkardık, bina sahibine ileri tetkik önerisinde bulunduk. 1999 depremi öncesinde yapılan ve mühendislik hizmeti almamış tüm binalar için de muhtemelen riskli ibaresini koyduk.

Peki, sonrasında ne olacak?

İşin bu kısmı şimdilik biraz muamma…

Henüz bir Çevre Düzeni Planı dahi olmayan Bursa’nın 2020 yılından bu yana plan düzenlemeleri ile yol yürümeye çalıştığını defalarca dile getirdik. İşin içine kentsel dönüşüm gibi çok önemli bir madde girdiğinde ve bu maddenin kapsama alanı böylesine geniş olduğunda, izlenecek yol da çok daha büyük önem kazanıyor.

2040 Çevre Düzeni Planı’nın seçimlere kadar gün yüzüne çıkacağını düşünmüyorum. Siyaseten böyle bir risk altına kimse girmek istemez kanaatimce.

Plan gün yüzüne çıktığında ise kızılca kıyametlerin kopacağı görüşü hakim bende.

Zira şimdiye kadar yapılanlar sadece görüşlerin toplanması, notların alınması şeklinde ilerliyor. Öneri götürenler ne deseler; ‘Alt ölçekli planlarda yerini bulacak, bu konular bizim alanımızın dışında…’ gibi yanıtlarla karşılaşıyorlar.

Henüz çıplak gözle görülmüş bir alt ölçekli plan da yok.

Anlayacağınız bir çalışma var, ama çalışmadan daha ziyade kafalarda oluşan soru işaretleri ile dikkat çekiyor. Kendi alanlarını temsilen katkı koymak isteyenlerin de aklında, bir gölge plan mı var sorusu oluşuyor haliyle.

Tüm bu gerçeklerin ışığında, ortada onaya hazır, hatta tartışmaya hazır bir plan dahi yokken, şimdi bir de kentsel dönüşüm ofislerinin kurulması geldi gündemimize.

Deprem hepimizin gerçeği, hepimizin büyük korkusu, fakat vatandaşın açılan bu kentsel dönüşüm ofislerine giderek neye göre hareket etmesi bekleniyor, işte burası belirsiz.

Neye göre dönüşecek bu binalar? Karşılarında belediyeyi mi yoksa inşaat firmalarını mı bulacaklar? Neye göre anlaşılacak? Bir kıstası var mı bu işin? Yoksa kim kimden ne koparırsa mantığı ile ilerlerken Nilüfer bölgesinde olduğu gibi yeni rant alanları yaratıp tekrar dönüşüme muhtaç binalar üretmeye devam mı edeceğiz?

Sorular bunlar…

Öneri şu; çıkarılacak envanter doğrultusunda, kentsel dönüşümün yoğun olarak ihtiyaç olduğu bölgelerin tespiti ile birlikte, tüm bu bölgeleri kapsayan bütüncül bir plan oluşturulsun. Bir tip projeden bahsediyorum, kentsel olarak dönüşmüş bir Bursa’dan.

Ada bazlı kentsel dönüşüme başlayacak olanlar bu tip projeye bakarak üzerinde çalıştıkları adanın nasıl bir dönüşüme gireceğini görsünler ve buna göre ilerlesinler.

Elbette hemen olmaz, ama önünüzde bir plan olursa, şehir; donatı alanları ile sosyal alanları ile binaları ve yolları ile daha doğru dönüşür böylelikle…

Fikir tabi ki benim değil, konusunda uzman kişilere ait. Kabul edilir mi?

Tüm konularda olduğu gibi işin bu kısmında da belirsizlik hakim…