İtalya’da terk edilen köyler ve kasabaları hayata döndürmek ve kullanılmayan evlerin viran hale gelmesini önlemeyi amaçlayan ‘ucuz ev’ projeleri epey dikkat çekmişti.

Evlerin 1 euro gibi düşük fiyatlardan satılması ile viral hale gelen uygulama bazı yerlerde başarısızlığa uğradı ancak Sicilya’daki Sambuca farklı bir yol çizmiş gibi görünüyor.

Sambuca 2019 yılında 1 euro (37 TL) ve 2021 yılında 2 euro (74 TL) gibi sembolik fiyatlarla ev satışa çıkardığında özellikle ABD’den büyük talep gördü. Daha önce birçok İtalyan’ın bile adını duymadığı bu kasaba, o kadar çok Amerikalıyı ağırladı ki “İtalya’nın küçük Amerika’sı” bile denmeye başladı.

Ancak Sambuca’nın Belediye Başkanı Giuseppe Cacioppo’ya göre ABD’li akını yavaşladı ya da en azından değişti. Şimdi kasabanın terk edilmiş evlerini daha önce burayı hiç duymamış İtalyanlar satın alıyor.

Cacioppo, CNN’e verdiği demeçte, “Üçüncü açık arttırmada garip bir şey oldu. Daha fazla Amerikalının başvuracağını düşünüyorduk. Ancak ağırlıklı olarak İtalyanlar ev aldı ve bu da bizi şaşırttı,” dedi.

Nüfusu canlandırma çabaları

Sambuca, kasabadaki nüfusun büyük şehirlere göç etmesiyle yaşanan kaybı tersine çevirmek amacıyla yıllar içinde onlarca evi satışa sundu. Önceki satışlarda özellikle ABD’den gelen talepler o kadar fazlaydı ki yetkililer terk edilmiş evleri açık artırmaya koymak zorunda kaldı.

Bazı alıcılar yıkık dökük evleri tercih ederken 100’ü aşkın ABD’li kullanıma hazır evler satın alarak bölgenin emlak piyasasını harekete geçirdi.

Kasaba, Kasım 2024’te yeni bir grup harabe evi 3 euro (111 Türk Lirası) gibi sembolik bir fiyata açık artırmaya sunduğunda yeniden 100’lerce Amerikalının başvurusu bekleniyordu. Ancak büyük bir sürprizle karşılaşıldı.

Bu kez sadece 15 kişi açık artırmaya katıldı ve sadece altısı bunda başarılı oldu. Satış fiyatları 500 euro (18.500 Türk Lirası) ile 12.500 euro (462.500 Türk Lirası) arasında değişti. Başarılı alıcıların çoğu İtalyan’dı. Yalnızca bir Amerikalı alıcı vardı, diğerleri ise Avrupa ülkelerindendi.

Belediye Başkanı Cacioppo daha az Amerikalı alıcı olmasını önemsemiyor ve onların kasabaya gelerek piyasa değeri üzerinden ev aradığını söylüyor ve “Amerikalılar, Sambuca’nın yeniden doğuşunu başlattı,” diye ekliyor.

İlk yıllarda yıkık dökük evleri alan ABD’liler şimdi daha pahalı ve restore edilmesi gerekmeyen mobilyalı evlere yönelmiş.

Genç İtalyan alıcılar

Cacioppo, ABD’li alıcıların gösterdiği ilgi sayesinde İtalyanların bu evlerin ne kadar iyi bir fırsat sunduğunu fark ettiğini ve artık onların da satın alma yarışına katıldığını belirtti: “İtalyan alıcıların tamamı genç ve bu da büyük bir sürpriz. Emekliler değil, uzaktan çalışabilecek kişiler.”

Bu alıcılardan ikisi Sicilya’nın kuzeydoğusundaki Messina’dan 25 yaşındaki finans danışmanı Paolo Morabito ve Calabria bölgesinden 28 yaşındaki mimar arkadaşı Bruno Surfaro oldu. İkili, 2.222 euro (82.214 Türk Lirası) teklifle 35 metrekarelik küçük bir taş evin sahibi oldu. Evi tatil yeri olarak kullanmayı planlayan ikili restorasyon için yaklaşık 30.000 euro (1,1 milyon Türk Lirası) harcamayı planlıyor.

Bu tür projelerde, alıcıların üç yıl içinde evlerini restore etmeleri gerekiyor, aksi takdirde depozito garantilerini kaybediyorlar. Morabito, eski kasabalara duyduğu ilgiye rağmen Sambuca’ya daha önce hiç gitmediğini itiraf ediyor: “Sicilyalı olmama ve sadece birkaç kilometre ötede yaşamama rağmen, orayı hiç ziyaret etmediğim için kendimi utanmış hissettim.”

Kuzey İtalya’daki Ravenna’dan 47 yaşındaki Cristian Salucci de açık artırmaya katılan İtalyanlardan biri. 1.000 euro (37.000 Türk Lirası) karşılığında 70 metrekarelik bir ev satın alan Salucci restorasyon için yaklaşık 100.000 euro (3,7 milyon Türk Lirası) harcamayı planlıyor.

Sambuca’daki bu düşük maliyetli ev satışlarının, kırsal kasabaların yeniden canlanmasına katkı sunduğunu belirten Salucci, “İtalyanlar bu fırsatların farkında değil,” diyor.

Son satışlardaki tek Amerikalı alıcı

Üçüncü açık artırmada sadece bir Amerikalı alıcı başarılı oldu: New Jersey’den 45 yaşındaki kamu görevlisi Paul Kanitra.

Kanitra’nın büyük-büyük ebeveynleri, 1800’lerin sonlarında daha parlak bir gelecek arayışıyla Sambuca di Sicilia’dan New Jersey’e göç etmiş ve kasabanın eski mahallesindeki aile evlerini geride bırakmışlardı.

Kanitra, ailesinin İtalyan kökleriyle yeniden bağlantı kurmak amacıyla, oldukça harap durumda bir mülk satın aldı ve şimdi zorlu bir yenileme süreciyle karşı karşıya.

“Bu 3 euroluk program, eşimle bana geçmişe dönme ve atalarımın kasabasında küçük de olsa bir varlık kurma fırsatı verdi,” diyor Kanitra.

Evin yenileme çalışmaları tamamlandıktan sonra Kanitra, mülkü hem kendisi ve eşi için özel bir tatil evi olarak hem de New Jersey ve Sicilya arasındaki göçmen bağlarını güçlendirecek kâr amacı gütmeyen bir merkez olarak kullanmayı planlıyor.