ABD Ticaret Bakanlığı, ‘Çin’de Uygurlara baskı uygulanmasında rol oynadıkları veya Çin ordusuna yardım ettikleri’ gerekçesiyle ‘ulusal güvenlik’ nedenlerini öne sürerek çok sayıda Çinli kuruluşun ihracat gibi ticari faaliyetlerine kısıtlamalar getirdiğini açıkladı.

40 kuruluşun kara listeye alınmasıyla ilgili açıklamada, bunların 34’ünün Çin, 3’ünün Gürcistan, 2’sinin Türkiye ve birinin Malezya‘da bulunduğu, kalan 3’ünün birden çok yerde kayıtlı olduğu belirtildi.

Kara listedeki Çinli kuruluşlar arasında ‘en nihayetinde Çin ordusu tarafından kullanılan -varsayılan beyin kontrol silahları dahil- biyoteknoloji süreçlerini geliştirmekle’ suçlanan Askeri Tıp Blimleri Akademisi (AMMS) ve ona bağlı 11 araştırma enstitüsü var.

Kara listedeki Çinli şirketler şunlar: Eski adı Huawei Marine olan HMN International, Jiangsu Hengtong Marine Cable Systems, Jiangsu Hengtong OpticElectric, Shanghai Aoshi Control Technology Co., Zhongtian Technology Submarine Cable. Bunların ‘Çin Halk Kurtuluş Ordusunu modernize etmeye yardımcı olmak için ABD’den teknoloji satın aldığı veya almaya teşebbüs ettiği’ iddia ediliyor.

Gürcistan, Malezya ve Türkiye’dekilerle diğer Çinli kuruluşlar ve şirketlerin ise ‘ulusal güvenlik ve/veya dış politika çıkarlarına aykırı hareket etmek’ ve özellikle ‘ABD’nin ürettiği unsurları İran’ın askeri programlarına yönlendirmek veya yönlendirmeye çalışmak’ nedeniyle ticari kara listesine alındığı belirtildi.

Bakanlığa bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu’nun metninde Türkiye’den şirketlerin adı ‘Gensis Engineering’ ve ‘Vangurd Tec Makina Sanyi Ithalat’ diye yazıldı.

ABD Ticaret Bakanı Gina M. Raimondo’nun açıklamasında ‘kara listeye alınan Çinli kuruluşların, askeri uygulamalar ve insan hakları ihlalleri için biyoteknoloji ve diğer teknolojileri geliştirmek ve dağıtmakla meşgul oldukları’ öne sürülerek şöyle denildi:

“Biyoteknoloji ve tıbbi yeniliklerle bilimsel arayış, hayat kurtarabilir. Ne yazık ki, Çin Halk Cumhuriyeti, bu teknolojileri halkı üzerinde kontrol sağlamak ve etnik, dini azınlık gruplarının üyelerine zulmetmek için kullanmayı tercih ediyor. Tıp bilimini ve biyoteknik yeniliği destekleyen ABD mallarının, teknolojilerinin ve yazılımlarının ABD ulusal güvenliğine aykırı kullanımlara yönlendirilmesine izin veremeyiz.”