Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşla birlikte Türkiye’nin gıda krizi zirveye ulaşırken, son olarak yurt genelinden yansıyan ayçiçeği yağı kuyrukları tarım alanındaki üretim yetersizliğini gözler önüne serdi.

Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği tarafından yapılan, marketler dahil stokların nisan ortasına kadar yetebileceği açıklaması, fiyat artışı ve kıtlık endişesi ile vatandaşın raflara koşmasına neden oldu.

Tüketimde önemli bir payı bulunan ve Türkiye’nin yıllık ortalama 900 bin ton olan ayçiçeği yağı tüketiminde tam olarak bir dışa bağımlılık söz konusu.

ÜRETİM YETMİYOR

Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre ülke mahsulünden elde edilen ayçiçeği yağı yıllık yaklaşık olarak 400-450 bin tonda kalırken, Türkiye ayçiçeği ithalatında ise dünya lideri konumunda.

2021 yılında 820 bin 771 bin tona karşılık 1.1 milyar dolarlık ham ayçiçeği yağı ithal eden Türkiye, ayçiçeği ithalatında ise yüzde 32.4’lük pay ile en yakın takipçisi olan ve ithalatta yüzde 27.8’lik payı bulunan 27 AB ülkesine de fark atmış durumda.

Ayçiçeğinde hem ithalatçı hem de ihracatçı konumda olan Türkiye’nin bu dönemde rafine ayçiçeği yağı ihracatı ise 460 bin tona karşılık 707.5 milyon dolar oldu.

YARISI RUSYA’DAN

Bakanlığın Ocak 2022 piyasa raporuna göre, 2019/2020 satış sezonunda 3.3 milyon tonluk ayçiçeği ithalatı gerçekleştirilirken, Türkiye’nin 2020/2021 satış sezonunda ithalatının yüzde 50.6’sı Rusya Federasyonu’ndan yüzde 14.6’sı Ukrayna’dan yüzde 11.5’i ise Bulgaristan’dan yapıldı