TBMM’de 2024 bütçe görüşmeleri başladı.

Bütçe görüşmelerinin ilk gününde emeklilerin durumuyla ilgili tartışma ve atışmalar vardı.

Hükümet adına Meclis’e bütçeyi sunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın emeklilerle ilgili açıklamalarına muhalefet sıralarından tepki geldi.

Tartışma ve açıklamalar Meclis tutanaklarına şöyle yansıdı:

“CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ – … hükûmetlerimiz döneminde çalışan ve emeklilerimizin aylıklarında ve ücretlerinde enflasyonun oldukça üzerinde reel artışlar ve iyileştirmeler yapılmıştır. Asgari ücret ocak ayında yüzde 54,7 ve temmuz ayında yüzde 34 olmak üzere 2023 yılında kümülatif olarak yüzde 107,3 oranında, enflasyonun oldukça üzerinde bir artış oranıyla gerçekleştirilmiştir. Bu artışla beraber, 2002 yılında 184 lira olan net asgari ücret 2023 yılı Temmuz ayı itibarıyla 11.402 liraya yükseltilmiştir.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) – Asgari ücret açlık sınırının altında.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ (Devamla) – Enflasyondan arındırılmış reel artış yüzde 303 seviyesindedir. Diğer taraftan, asgari ücretin gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulmasına yönelik düzenlemesini de az önce bahsettiğim gibi hayata geçirdik. Bu kapsamda, her bir çalışanımız için 2023 yılında istisna tutulan ve devlet olarak almaktan vazgeçilen yıllık gelir ve damga vergisi toplam tutarı 21.500 TL olmuştur. Çalışanlarımız için 2023 yılı Ocak ve Temmuz aylarında dönemsel zamma ilave olarak oransal ve seyyanen artış yaparak en düşük devlet memuru aylığını 22.017 liraya yükselttik. Böylece 2023 yılında en düşük memur maaşında yüzde 141,8; ortalama memur maaşında yüzde 128,8 oranında artış yaptık.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) – Ekmekte de yüzde 400…

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ (Devamla) – 2002 yılı Aralık ayı 2023 yılı Ekim dönemine bakıldığında ise en düşük memur maaşındaki reel artışın yüzde 192’ye, ortalama memur maaşındaki reel artış oranın ise yüzde 125’e ulaştığı görülmektedir.

Emeklilerimize yönelik olarak Aralık 2022’de 3.500 lira olan en düşük emekli aylığı Ocak 2023’te 5.500 liraya, Nisan 2023’te 7.500 liraya yükseltilerek yüzde 114 oranında bir artış gerçekleştirdik.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) – Emekli “Açız.” diye bağırıyor.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) – Kiralar kaç para Sayın Başkan Yardımcısı, kira, kira…

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ (Devamla) – Emeklilerimizin bayram ikramiyesi 1.100 liradan 2.000 liraya yükseltilirken…

BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – 2.000 lirayla ne alabiliyorlar, neye yeter 2.000 lira?

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ (Devamla) – …emeklilerimize 5.000 lira tutarında bir defaya mahsus ödeme yapılması da sağlanmıştır. Çalışmayan emeklilerle ilgili Meclisimiz bir düzenleme yapmıştı, çalışanlarla ilgili düzenleme de Meclisimizin gündemindedir. Bunun da en yakın zamanda çıkmasını temenni ediyoruz. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Mecbur kaldınız, tepkiler yüzünden mecbur kaldınız.

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ (Devamla) – Ayrıca sigortalılık başlangıç tarihi 8 Eylül 1999’dan önce olan vatandaşlarımızın yaş şartı aranmaksızın emekli olabilmelerine imkân sağlanmıştır. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Kamuoyunda “EYT” diye bilinen, “Emeklilikte yaşa takılanlar” diye bilinen konu…

KEZİBAN KONUKCU KOK (İstanbul) – On yedi yıl kaybettiler bir günde, on yedi yıl.”

Görüşmelerde İYİ Parti Grup Başkanı Koray Aydın’ın gündeminde de emeklilerin durumu vardı.

Aydın, şunları söyledi:

“… iktidarın yandaş sendikaların da desteğiyle geliştirdiği bir başka önemli mesele de emekli ve çalışanların, dar ve sabit gelirlilerinin enflasyona ezdirilmediği algısıdır. Bu iktidar ortaya çıkıp ne diyor? “Memuru, işçiyi, emekliyi enflasyona ezdirmedik.” diyor. Arkadaşlar, bu söylem asla doğru değildir, külliyen yalandır. Şimdi, buradan, milletin bir vekili olarak Türk milleti adına soruyorum: Bu iktidar döneminde memurun, işçinin ve emeklinin enflasyon farkı almadığı bir yıl var mı? Yok. Peki, bu ne demek? Senin altı aylık dönemler hâlinde verdiğin zam birkaç ayda erimiş, dönem sonunda da enflasyonun altında kalmış, sen de enflasyon farkı vermişsin demek. Yani memuru altı ay boyunca enflasyona ezdirmişsin, altı ay sonunda da enflasyon farkı vermişsin. Memuru, işçiyi, emekliyi enflasyona karşı korumak, onlara enflasyonun üzerinde gerçek bir zam yapmak ve gelir sağlamakla olur. Şimdi, iktidar çıkar, 2024 yılı Ocak ayında, 2023 yılı Temmuz-Aralık döneminde oluşan enflasyon farkını “ek zam” diye pazarlamaya çalışır; bunu göreceğiz. Şimdiden uyaralım: İşçinin, memurun ve emeklinin bu algılara, bu yalanlara artık karnı toktur.”

CHP Genel Başkanı Özgür Özel de “Biz (…) 7.500 TL’nin reva görüldüğü emeklilerden, esnaftan, çiftçiden ve işçiden tarafız. Bu bütçeyi getirenlere soruyorum: Siz kimden tarafsınız? Bu bütçeyi oylayacak olanlara soruyorum: Siz kimden taraf olacaksınız?” diyerek iktidara seslendi.

Milletvekillerinden taraf olmalarını isteyen Özel, şöyle konuştu:

“Bizim tarafımız belli, biz bir mücadelenin tarafındayız. Bizim mücadelemiz, 7.500 lira emekli maaşına mahkûm edilmiş Faika teyzenin mücadelesidir; bizim mücadelemiz, mahalle pazarında akşam olmasını bekleyip yüzünü örten Zehra annenin mücadelesidir; bizim mücadelemiz, kadrolu arkadaşları yemeğe geçerken “Benim karnım tok, bugün iştahım yok biraz.” diyerek öğün atlayan taşeron işçi Rıza’nın mücadelesidir; bizim mücadelemiz, atanamadığı için, atanmadığı için özel okulda ders ücretiyle asgari ücretin yarısına çalışan Sevgi Öğretmenin mücadelesidir; bizim mücadelemiz, profesyonel emeği sömürülen, ucuzlaştırılan, değersizleştirilen tüm emekçilerin mücadelesidir. Bizim mücadelemiz, haklıların, emekçilerin, emeklilerin mücadelesidir.”

Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, “Bütçeye asıl yükü emeklilerin değil faizin getirdiği verdiğimiz rakamlarla ortaya çıkıyor.” derken, Erbakan’a destek CHP grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır’dan geldi.

Başarır, “Az önce burada konuşan Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Sayın Fatih Erbakan’ın söylediğini hepimiz söyledik. Ne diyor? “Faiz.” diyor. Ne diyor? “Vergide adalet yok.” diyor. Ne diyor? “Bütçenin büyük bir kısmı işçiye, emekliye, köylüye, gençlere gitmiyor, faize gidiyor.” diyor. Bunları biz de söylüyoruz, bunları bu gruptan birisi söylese herhâlde 50 tane laf atılırdı ama gerçek bu ve beyefendiler bu bütçenin lehine söz aldı ama bu bütçenin lehine konuşulacak bir şey var mı Allah aşkına? Bu bir gerçek, bunu söyleyeyim Sayın Bakana, Bakan lütfen burada biraz da gerçekleri konuşsun.” ifadelerini kullandı.