Seçim kanunu ile gündeme gelen konulardan biri de milletvekili hesaplamalarında kullanılması planlanan D’Hondt sistemi olmuştu. Peki, bu sisteme göre hesaplamalar nasıl yapılıyor ve sistem nasıl işliyor?
D’HONDT SİSTEMİ NEDİR, NE DEMEK?
D’Hondt sistemi, Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D’Hondt tarafından 1878’de tasarlanmış nispi temsil sistemidir. Türkiye’de 1961’den bu yana –1965 Millet Meclisi genel seçimi ile 1966 Millet Meclisi ara seçimi dışında– bütün milletvekili genel ve ara seçimlerinde d’Hondt sistemi uygulanmıştır; günümüzde de yürürlükte olan sistem budur.
Arjantin, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Doğu Timor, Ekvador, Finlandiya, Galler, Hırvatistan, İskoçya, İsrail, İzlanda, Japonya, Kolombiya, Macaristan, Makedonya, Paraguay, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Şili, KKTC ve Türkiye’de uygulanan seçim yöntemidir.
D’HONDT SİSTEMİ HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
Bir seçim çevresinde her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e … bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir. Elde edilen paylar, parti farkı gözetmeksizin, büyükten küçüğe doğru sıralanır. Milletvekillikleri bu sıralamaya göre partilere tahsis edilir.
7 milletvekili çıkaracak bir seçim bölgesinde A Partisi 60 000, B Partisi 25 000, C Partisi 14 000 oy almış olsun.
YORUMLAR