DİSK, 24 Eylül Pazar günü İstanbul’daki Kartal Meydanı’ndaki büyük bir emekliler buluşması düzenleyecek.

‘Emeklilere insanca yaşam, emeklilikte adalet’ adı altında gerçekleştirilecek buluşma öncesi hazırlanan bildiride, “Türkiye’de emekli olmak zor; emekli olunca insanca yaşamak daha da zor. On yıllar boyunca bu ülkenin tüm değerlerini ve güzelliklerini üretenler, yaşları ilerlediğinde insanca yaşayamıyor. Emekliler AKP iktidarları döneminde önemli kayıplar yaşadı, emeklilik yaşı ve prim gün sayısını arttı. Emekli olmak zorlaşırken, yeni eşitsizlikler ve adaletsizlikler yaratıldı. Özellikle 2008 yılında kabul edilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emeklilik koşulları zorlaştırıldı ve emekli aylıkları sistematik bir biçimde düşürüldü” denildi.

‘EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI ASGARİ ÜCRET DÜZEYİNE YÜKSELTİLMELİ’

Emekli aylığı güncelleme katsayısı, aylık bağlama oranları, aylıkların alt sınırının düşürüldüğü belirtilen bildiriye şöyle devam edildi:

“Aylık artışları resmi enflasyon oranıyla sınırlandırıldı, emeklilere büyümeden pay verilmedi. Bundan 20 yıl önce en düşük işçi emekli aylığı asgari ücretin yüzde 40 üzerindeyken, bugün 20 yıl sonra, en düşük işçi emekli aylığı asgari ücretin yüzde 34 altında kaldı. Milyonlarca emekli asgari ücretin altında bir gelirle yaşamaya mahkûm ediliyor. Emekli aylıklarının düşmesi nedeniyle, emeklilerin yarısı ya çalışıyor ya da iş arıyor. Emeklilerin zorunlu ihtiyaçlarını asgari düzeyde karşılamak Anayasa’daki ‘sosyal devlet’ ilkesinin bir gereğidir. En düşük emekli aylığı en az asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir. Bu tutar emeklilerin kök aylığı kabul edilmelidir. Ucube bir sistem olan ‘Hazine tarafından tamamlama’ işleminden vazgeçilmelidir. Kapsamlı bir intibak düzenlemesiyle emekli aylıkları arasındaki eşitsizlik giderilmelidir.”

‘İKRAMİYELERDEKİ KAYIPLAR GİDERİLSİN’

2018 yılında 1000 TL olarak belirlenen bayram ikramiyesinin bugün sadece 2000 lira olduğu vurgulanan açıklamada, “Aradan geçen beş yılda resmi enflasyona göre gıda fiyatları 4 kat artmışken, ikramiyeler eridi. Emekli bayram ikramiyeleri harçlık olmaktan çıkarılmalı ve en az asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir” ifadelerine yer verildi.

EYT’DEN YARARLANAMAYANLAR İÇİN KADEMELİ GEÇİŞ TALEBİ

Emekli aylıklarının bağlanmasında 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere üç ayrı sistem olması yüzünden aynı sürelerle çalışan ve eşit prim ödeyen emeklilerin aylıkları arasında ciddi farklar olduğu vurgulanan bildiride şunlar dile getirildi:

“2023 seçimlerinden önce yıllarca inkar edilen Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) mağduriyetinin çözümü için adım atıldı ancak bu kez de yeni adaletsizlikler, eşitsizlikler yaratıldı. 9 Eylül 1999’da 1 gün farkla dahi sigortalı olan iki işçinin emeklilikleri arasında 17-20 yıl fark oluştu. O tarihlerde 18 yaşında olup staj yapanlar dahi ‘çalışıyor’ sayılmadı ve emeklilikleri yıllarca ötelenmiş oldu. Emeklilik yaşı konusunda da adalet sağlanmalı, kademeli bir geçiş sistemi kabul edilmelidir. Emekli ile dul ve yetim aylıkları belirlenirken emekliler söz ve karar sahibi olmalıdır, aylıklar belirlenirken işçi emeklilerine de toplu sözleşme hakkı tanınmalıdır. Emeklilerin sendika kurma hakkı önündeki engeller kaldırılmalıdır.”