Zekanın çok boyutlu bir kavram olduğunu, kalıtımsal, çevresel, sosyo-kültürel yönü olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Zeka, son 40-50 yıldır eğitim bilimleri alanında akıl yürütme becerisi, uyum sağlama becerisi, muhakeme yeteneği olarak, problemi anlama, değerlendirme ve probleme ilişkin olası çözümleri üretebilme olarak tanımlanıyor” diye konuştu.

“HANGİ PERFORMANS GÖSTERGESİ İLE TEST EDİLDİĞİ ÖNEMLİ”

Konuya ilişkin açıklamasında örnek veren Coşkun, “Bir sporcunun çok hızlı koşabilmesi de hem bilişsel hem fiziksel kapasitesini aynı anda doğru şekilde kullanmasını gerektirdiği için bir zeka performansıdır. Ama eğer ben bir koşu yarışması yapmıyorsam matematik sınavına sokuyorsam sporcuyu ve o başarısız oluyorsa zeki değildir diyemem sadece o performans göstergesinde eksiktir diyebilirim” ifadelerini kullandı.

ZEKAYI DAHA İŞLEVSEL NASIL KULLANABİLİRİZ?

Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, zekanın daha işlevsel hale gelmesini sağlayan en temel özelliğin kaliteli ve nitelikli eğitim olduğunu belirtti. Zeka ile eğitim arasındaki ilişkinin doğrusal olduğunu, zeki insanların eğitimde başarılı olabildiğine, eğitimli insanların ise zeka kapasitelerini daha fazla geliştirebildiklerine dikkat çekti.

Coşkun zekanın gelişiminde diğer tüm bilişsel becerileri besleyen temel beceri olan dil kullanımının önemine de dikkat çekti. Erken yaşlardan itibaren okuma ve etkin dinleme becerisi kazandırılmasının dil becerisini dolayısıyla bilişsel performansı olumlu desteklediğini açıkladı.

“STRES, ZEKA GELİŞİMİNİ OLUMSUZ ETKİLİYOR”

Ebeveynlerin ve eğitimcilerin zekayı geliştirme sürecinde dikkat etmesi gereken etmenlerin başında stresin olduğunu vurgulayan Coşkun, belli bir düzeyde kaygının hedefin gerçekleştirilmesinde etkili olabildiğini ancak fazla stresin zeka gelişimini olumsuz etkilediği bilgisini de verdi. Coşkun, “Stres seviyesi arttıkça kişi artık o bilişsel görevleri performansı göstermede sorun yaşamaya, dikkat dağınıklığı göstermeye başlar ve algılama hızı düşer” dedi.