Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türk Lirası cinsi varlıkların teşvik edilmesi amacıyla Gelire Endeksli Senet (GES) İhraç edecek.

Gelire endeksli Devlet İç Borçlanma Senedi talep toplama işlemleri 15 Haziran’da başlayacak.

Senetler 3 ayda bir kupon getirisi sağlayacak, ödemede asgari getiri garantisi olacak.

GELİRE ENDEKSLİ SENET NEDİR, İLK KEZ NE ZAMAN İHRAÇ EDİLDİ?

BORSA İstanbul’un sitesinde yer alan bilgiye göre, yurt içi tasarrufların artırılması, Devlet İç Borçlanma Senetlerinin çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla, Hazine tarafından 28 Ocak 2009 tarihinde ilk Gelire Endeksli Senet (GES) ihracı gerçekleştirilmiştir.

GES ihraçlarında getiriler, Kamu İktisadi Teşebbüsü statüsündeki Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Devlet Malzeme Ofisi (DMO), Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ) ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nden (KIYEM) bütçeye aktarılan hasılat paylarına endekslenmiştir.

Gelire Endeksli Senetler ile getirisi Devlet gelirleriyle ilişkilendirilen bir yatırım aracı yaratılmış olmaktadır. Söz konusu senetlere uygulanacak asgari kupon ödeme garantisi sayesinde yatırımcının gelir payındaki değişimden olumsuz etkilenmesi önlenmiş olmaktadır.

Bu çerçevede, söz konusu senetlerin getirilerine ilişkin ödemelerin hesaplanmasında TPAO, DMO, DHMİ ve KIYEM tarafından bütçeye aktarılan üç aylık ve altı aylık hasılat paylarının toplamı esas alınmaktadır. Gerçekleşen gelir tahsilatının Bütçe’de açıklanan azami tutarların üzerlerinde olması durumunda yatırımcılara söz konusu azami tutar karşılıkları esas alınarak ödeme yapılır.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI’NDAN ‘GES’ AÇIKLAMASI

Hazine ve Maliye Bakanlığı, tasarrufların Türk lirasından değerlendirilmesinin teşviki ve yatırımcı tabanının genişletilmesi için gelire endeksli devlet iç borçlanma senedi (GES) talep toplama işlemlerinin 15 Haziran’dan itibaren gerçekleştirileceğini açıkladı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca, akşam saatlerinde duyurulan Türkiye Ekonomi Modeli çerçevesinde atılacak adımların detayları aktarıldı. Vatandaşların tasarruflarını Türk lirasında değerlendirmesini teşvik ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla uygulanacak yeni çalışmaya ilişkin şu açıklama yapıldı:

“Bakanlığımızca vatandaşların tasarruflarını Türk lirası cinsi varlıklarda değerlendirebilmelerinin teşvik edilmesi ve yatırımcı tabanının genişletilmesi amacıyla, GES talep toplama işlemleri 15 Haziran 2022 tarihinden itibaren gerçekleştirilecektir. Senede ilişkin talep toplama işlemleri ile senedin ihracı, kupon ve anapara ödemeleri bakanlığımız sitesinde yayınlanacak duyuruda belirtilecek bankalar aracılığı ile gerçekleştirilecektir. İhraç edilecek senetler 3 ayda bir yatırımcısına kupon getirisi sağlayacak olup kupon ödemelerinde asgari getiri garantisi olacaktır. Senedin kupon ödemesinde esas teşkil edecek getiri oranı ve vade yapısı ihraç duyurusunda ilan edilecektir. Senedin yatırımcıya sağlayacağı nihai getiri oranı, ihraç aşamasında bakanlığımız tarafından belirlenen getiri oranının, hasılat gerçekleşmeleri çerçevesinde hesaplanacak endeks değeri ile çarpılması yoluyla belirlenecektir.”

EKONOMİSTLER GES İÇİN NE DİYOR?

Türkiye’yi yakından izleyen İngiliz ekonomist Timothy Ash, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı yeni önlemi şu sözlerle eleştirdi:

“Türk mali yapısı her gün daha çok Lübnan’a benziyor. Bu kesinlikle, Lübnan’da olduğu gibi bir felaketle sonuçlanacak. Burada tek soru, bunun ne zaman olacağı.”

Ash, Twitter’dan yaptığı bir diğer açıklamasında, Türkiye’ye faizleri artırması çağrısında bulundu.

Ekonomist Mustafa Sönmez ise, ‘dağ fare doğurdu’ diyerek, söz konusu uygulamayla ilgili “Enflasyon yüzde 100 e giderken, hangi devlet gelirine endeksli tahvile güvenirsiniz ? Devletin hangi kurumu, enflasyona yakın gelir garanti eder ki?” diyerek, doların daha da tırmanacağı öngörüsünde bulundu.

Ekonomist Mahfi Eğilmez ise, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın duyurusunun ardından “Faize faiz dememek için yaptıklarımızı yazsak roman olur.” tepkisini verdi.

Ekonomist Uğur Gürses’in tepkisi şu şekilde oldu: “

Önlem diye açıklananlar şunlar; neye endeksli olduğu bilinmeyen GES ihracı, tüketici kredilerinde vade ve kredi kartı asgari ödeme oranının düzenlenmesi, SPK’nın iraçlarda aldığı ücretlerde indirim yapılması. Kendileri ciddiye alıyor mu bunları?”