Gölge savaş devri bitti

ON YILLARDIR DEVAM EDEN GÖLGE SAVAŞ

İsrail ordusu İran’daki askeri bölgelere nokta atışı saldırılar düzenlendiğini açıkladı.

İsrail ordu sözcüsü, “İran’daki rejimin son dönemde İsrail’e yönelik saldırılarına cevap olarak askeri noktalar hedef alındı” ifadelerini kullandı.

Bu saldırı bir süredir tırmanan çatışmaların sonuncusuydu, ancak İsrail-İran düşmanlığı gizli savaşlar ve kara, deniz, hava ve siber uzay saldırılarıyla on yıllardır devam ediyor.

İşte önemli olayların zaman çizelgesi…

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 2

1979 – İSRAİL KARŞITI İDEOLOJİ

İsrail’i müttefik olarak gören İran’ın Batı yanlısı lideri Muhammed Rıza Şah, İsrail karşıtlığını ideolojik bir zorunluluk haline getiren yeni bir Şii teokratik rejimi kuran İslam Devrimi ile iktidardan uzaklaştırıldı.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 3

1982 – İSRAİL LÜBNAN’A GİRDİ, HİZBULLAH KURULDU

İsrail Lübnan’ı işgal ederken, İran Devrim Muhafızları oradaki Şii Müslümanlarla birlikte çalışarak Hizbullah’ı kurdu.

İsrail hükümeti, nihayetinde bu paramiliter grubu sınırlarındaki en tehlikeli düşman olarak görecektir.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 4

1983- İSRAİL GÜÇLERİ LÜBNAN’DAN ÇEKİLDİ

İran destekli Hizbullah, Batı ve İsrail güçlerini Lübnan’dan çıkarmak için intihar saldırıları düzenledi.

Kasım ayında patlayıcılarla dolu bir araç İsrail ordusunun Lübnan’daki karargâhına girdi.

İsrail daha sonra Lübnan’ın büyük bölümünden çekilmek zorunda kaldı.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 5

2002 – İRAN’IN NÜKLEER GİRİŞİMLERİ

İran’ın uranyum zenginleştirmeye yönelik gizli bir programı olduğunun ortaya çıkması, nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasındaki taahhütlerini ihlal ederek nükleer bomba yapmaya çalıştığı yönündeki endişeleri artırdı.

İsrail, İslam Cumhuriyeti’ne karşı sert önlemler alınması çağrısında bulundu.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 6

2006 – İSRAİL VE LÜBNAN SAVAŞI

İsrail Lübnan’da bir ay süren bir savaşta Hizbullah’la savaştı ancak ağır silahlı grubu ezmeyi başaramadı ve çatışma etkili bir çıkmazla sonuçlandı.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 7

2009 – “ÖLÜMCÜL BİR KANSER”

İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney yaptığı bir konuşmada İsrail’i “tehlikeli ve ölümcül bir kanser” olarak nitelendirdi.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 8

2010 – İLK SİBER SALDIRI

ABD ve İsrail tarafından geliştirildiğine inanılan kötü niyetli bir bilgisayar virüsü olan Stuxnet, İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’ndeki bir uranyum zenginleştirme tesisine saldırmak için kullanıldı.

Bu, endüstriyel makinelere yönelik kamuoyunca bilinen ilk siber saldırı oldu.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 9

2018 – ABD, İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMINDAN ÇEKİLDİ

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ı İran’ın nükleer programından çekildiği için kutladı.

Nükleer anlaşmaya karşı yıllarca lobi faaliyeti yürüttükten sonra Trump’ın kararını “tarihi bir hamle” olarak nitelendirdi.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 10

2020 – KASIM SÜLEYMANİ SUİKASTI

İsrail, İran Devrim Muhafızları’nın komutanı General Kasım Süleymani’nin Bağdat’ta bir Amerikan insansız hava aracı saldırısında öldürülmesini memnuniyetle karşıladı.

İran, Amerikan askerlerinin bulunduğu Irak üslerine füze saldırılarıyla karşılık verdi.

Yaklaşık 100 ABD askeri personeli yaralandı.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 11

2022 – ABD VE İSRAİL’DEN BİRLİK GÖSTERİSİ

ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Yair Lapid, Tahran ile diplomasi konusunda uzun süredir bölünmüş olan müttefiklerin birlik gösterisi olarak İran’ın nükleer silahlara sahip olmasını engellemek için ortak bir taahhüt imzaladı.

Biden’ın başkan olarak İsrail’e yaptığı ilk ziyareti taçlandıran Kudüs Deklarasyonu’nun bir parçası olan taahhüt, yerel bir televizyon kanalına İran’a karşı “son çare olarak güç kullanımına” açık olduğunu söylemesinden bir gün sonra geldi.

Gölge savaş devri bitti: İsrail ve İran çatışmasında zaman çizelgesi - 12

NİSAN 2024 – İRAN BÜYÜKELÇİLİĞİ VURULDU

İsrail’in Şam’daki İran Büyükelçiliği yerleşkesine düzenlediği şüpheli bir hava saldırısında aralarında iki üst düzey komutanın da bulunduğu yedi Devrim Muhafızı subayı öldü.

İsrail saldırının sorumluluğunu ne doğruladı ne de reddetti.

İran 13 Nisan’da İsrail topraklarına eşi benzeri görülmemiş bir doğrudan saldırı düzenleyerek insansız hava araçları ve füzelerle karşılık verdi.