Türkiye İstatistik Kurumu’nun eylül ayı enflasyonunu açıklamasıyla birlikte emekli kesiminde yeni zam hesapları yapılmaya başlandı. SSK ve Bağkur emeklileri şimdiden 8.92’lik zammı garantiledi.
Yeni yıl için hesaplar yapılırken TÜİK tarafından 3 aylık veri yani ekim, kasım ve aralık enflasyon beklenecek.
TCMB Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda küresel ekonomi, enflasyon, para politikası stratejileri ve aldıkları kararların finansal piyasalara etkileri hakkında bir sunum yaptı. TÜİK tarafından açıklanan Eylül ayı enflasyonuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Karahan, Merkez Bankası’nın TÜİK ile aynı metodolojiyi kullanarak sahadan veri toplayarak bir endeks hesapladığını kaydetti. Karahan, “Bu ay içinde topladığımız verilerden ulaştığımız sayı yüzde 2,5. Piyasa beklentisi ise yüzde 2,2. Beklentimizin biraz üzerinde geldi TÜİK enflasyonu. İşlenmemiş gıda fiyatları bu ay beklentimizin üstünde geldi. Burada oynaklık oldukça yüksek. Birkaç aydır oldukça düşük geliyordu işlenmemiş gıda. Bu ay biraz yüksek geldi. Genel görünüme bakmak gerekiyor. Bunu Haziran ayında da söyledik. Haziran ayında enflasyon 1.6 geldi. Piyasa beklentisinin çok çok altındaydı. Tarih göstergeleri de olumlu seyrediyordu. İstediğimiz gibi olmasına rağmen biz o zaman ‘tek bir yerden çıkarım yapmak doğru olmaz’ demiştik. Enflasyon seviyesi yüksekken oynaklık yüksek olur. Bu dünyanın her yerinde böyledir. Aydan aya bazen yüksek bazen düşük gelebilir. İki yönlü oynaklık olur” değerlendirmesinde bulundu.
Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 38 olarak belirlenmişti. Tahmin aralıklarının alt ve üst noktaları da 2024 yılı için yüzde 34 ve 42 açıklanmıştı. Piyasa katılımcılarının beklentileri de yüzde 40-42 civarında şekillendi.
Yıl sonu enflasyonu Merkez Bankası’nın yüzde 38’lik hedefine gelmesi halinde SSK ve Bağkur emeklilerinin zam oranı yüzde 10.63 olacak.
Yıl sonu enflasyonu yüzde 40’a doğru yaklaşırsa emekli zam farkı yüzde 12.24 civarında şekillenecek. Yıl sonu enflasyonun hedefin üst bandı olan yüzde 42 civarında gelmesi halinde emekliler yüzde 13.9 zam alacak.
Enflasyon verileri emekliler için kritik önem taşıyor. Emeklinin maaşı her yıl ocak ve temmuz aylarında açıklanan geriye dönük 6 aylık enflasyona göre belirleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tarafından 3 Ocak 2024’te açıklanan enflasyon verisine göre; memur ve memur emeklisinin maaşı yeni yılda yüzde 15 toplu sözleşme zammı dahil yüzde 49.25 oranında artmıştı. Yine aynı dönemde SSK ve Bağkur emeklisinin zam oranı son 6 aylık enflasyon oranı olan yüzde 37.57’de kalmıştı. Daha sonra yapılan düzenlemeyle 12 puanlık fark kapatılmış ve tüm emeklilere ve memurlara yüzde 49.25 zam yapılmıştı.
3 Temmuz’da açıklanan 6 aylık enflasyon verisine göre ise SSK ve Bağkur emeklileri yüzde 24.73, memurlar ve memur emeklileri de enflasyon farkıyla yüzde 19.31 zam almıştı. Zamların üzerinden 3 ay geçti ve ortaya çıkan rakamlar yılbaşı zamlarına yönelik ipuçları vermeye başladı.
Enflasyon temmuz ayında yüzde 3.23, ağustosta yüzde 2.47, eylülde ise yüzde 2.97 olarak gerçekleşti. Böylece son 3 aylık kümülatif enflasyon yüzde 8.92 oldu. Buna göre; SSK ve Bağkur emeklisi şimdiden yüzde 8.92 zammı garantiledi.
Geri kalan 3 aylık sürede enflasyon her ay yüzde 2 gelirse emeklinin zammı yüzde 15-16 civarında olacak. Aylık enflasyon 3 ay boyunca yüzde 1.5 gelirse ocak zammı yüzde 14 seviyesinde gerçekleşecek.
Ocak ayında memur maaşlarına ve emekli memur aylıklarına yüzde 49.25 oranında zam yapılmıştı. Hükümet emekliler arasındaki farkın kapatılması için SSK ve Bağkur emeklilerine de aynı oranda zam vermişti.
Hesaplamalara göre, son temmuz zammıyla birlikte SSK ve Bağkur emekli maaşları yıllık kümülatif yaklaşık yüzde 86 oranında artmış oldu.
Memur ve memur emekli maaşındaki artış da yaklaşık yüzde 78 seviyesinde kaldı.
Memur kesimine zam farkının oluşması için enflasyonun ikinci yarıda yüzde 10’luk barajı aşması gerekiyor. Aşan oranda fark Ocak 2025’te geçerli olacak yüzde 5’lik toplu sözleşme zammına eklenecek. 3 aylık verilere ve beklentilere baktığımızda kasımda açıklanacak ekim ayı enflasyonu ile yüzde 10’luk barajın aşılmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Dolayısıyla kasım ve aralık enflasyonuyla farkın ne kadar olacağı görülecek. Aylık enflasyonlar yüzde 2 olursa bu kez fark yüzde 5-6 civarı olacak ve ocak zammı yüzde 10-11 seviyesinde gerçekleşecek.
YORUMLAR