AV. ESRA AYDIN EKİCİ – Her ne kadar işçiyi sigortasız çalıştırmak yasak olsa ve tespiti halinde işverene yüksek cezalar kesilse de maalesef çeşitli nedenlerle işçiler sigortasız olarak veya sigorta primleri eksik gösterilerek çalıştırılabiliyor. İşçinin sigortasız çalıştırılması ise hem sağlık güvencesi bakımından hem de emeklilik bakımından işçi aleyhine sonuç doğurabiliyor. İşte bu şekilde çalıştırılan işçilerin geriye dönük olarak sigortalarının yatırılmasını sağlamak ve işe gerçek başlama tarihinden itibaren sigortalı olarak gözükmek amacıyla hizmet tespiti davası açma hakkı mevcut.

Şimdi hizmet tespiti davası açabilmek için şartlara bakalım. İşçinin bu davayı açabilmesi için belli şartların mevcut olması gerekiyor. Bunlar:

Davalı iş yeri 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası hükümlerine uygun şartları sağlayan iş yerlerinden olmalıdır.

Hizmetin davacı işçi tarafından sigortasız olarak görülmüş olması ve bu durumunda SGK tarafından daha önce tespit edilmemiş olması gerekir.

Hizmet tespit davasına ilişkin dava konusu uzun vadeli sigortalar olmalıdır. Örneğin yaşlılık, ölüm ve malullük sigortaları bu kapsamda değerlendirilmez.

İşçi davayı zamanaşımı süresi içerisinde, yani 5 yıllık süresi içerisinde açmalıdır. Burada 5 yıl ile kastedilen şudur: İşçi kural olarak sigortasız çalışarak geçirdiği sürenin son yılından itibaren başlamak üzere 5 yıl içerisinde hizmet tespiti davasını açmak hakkına sahiptir. Bu süre hak düşürücü niteliktedir. Sürenin sona ermesi ile birlikte talebinizi mahkemede ileri sürseniz dahi dava reddedilir.

Örneğin; 2016 yılında işten ayrılan ve ondan önce kesintisiz olarak 4 yıl boyunca sigortasız çalışan işçi, 2021 yılı sonuna kadar bu 4 yıllık sürenin tamamı için hizmet tespit davası açabilecektir.

Bu şartları sağlayan işçi hizmet tespiti davası açabilir.

Hizmet tespiti davasını açabilecek kişi ise sigortasız çalıştırılan işçidir. Davalı ise kendisini sigortasız çalıştıran işverendir. Burada Sosyal Güvenlik Kurumu’nu (SGK) davalı olarak göstermek mümkün değildir. Ancak feri müdahil olarak bu davaya katılabilecektir.

Her ne kadar bu davayı açabilmek mümkün olsa da, bu davaların karara çıkması ve kesinleşmesi uzun sürebilir. Bu sebeple sigortasız çalıştırılan işçinin bir an önce işverene sigorta yapması konusunda hakkını aramasını, sigortasız çalıştırılmaya müsaade etmemesini tavsiye ediyoruz.