İMO Bursa Şube Yönetim Kurulu, Bursa’da tamamlanmayı bekleyen ulaşım yollarını aktarmaya devam ediyor. Karayolu ağının ardından bu kez de demiryolu ağını ele alan İMO Bursa Şube Başkanı Ülkü Küçükkayalar, demir ağlarla örülemeyen Bursa’daki ilk çalışmanın 1936 yılında Bursa- Mudanya arasındaki hat olduğunu hatırlatarak, ulusal demiryolu ağına bağlanmayan 42,1 kilometrelik hattın 18 Haziran 1892’den 1948’e kadar düzenli çalıştığını 1948-1953 arasında ise kopuk kopuk hizmet vererek 10 Temmuz 1953’te son seferini gerçekleştirdiğini söyledi.

1950’lerde Marshall yardımlarının ardından karayolunun ön plana çıkartılmasıyla demiryollarının ihmal edildiğini ve ilk kurbanda ne yazık ki ulusal demiryolu ağına bağlanmayan Bursa-Mudanya hattı olduğunu anlatan Küçükkayalar, “Bursa’nın demiryolundaki ilk macerası başlamadan bitmiş günümüzde de bu kaderi değiştirecek tüm adımlar yarım kalmış durumdadır” dedi.

59 YILLIK HASRET

İMO Bursa Şube Yönetim Kurulu Başkanı Küçükkayalar, kentin bugün ki yarım kalan demiryolu maceralarını şöyle aktardı:

Bandırma – Bursa – Ayazma – Osmaneli Hızlı Tren Projesi kapsamında Bursa – Yenişehir Kesimi Km: 41+000 – Km: 116+000 Arası (75 km) Altyapı İnşaat İşlerini kapsayan ilk etap ihalesi TCDD Genel Müdürlüğü tarafından 01 Ağustos 2011 yılında yapıldı. Temel atma töreni, Bursa’da 23 Aralık 2012 tarihinde yapıldı. O dönem Başbakan Yardımcısı, Ulaştırma Bakanı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı katıldığı tören ile Bursa’nın 59 yıllık hasreti bitmesi hedeflenmişti. İşin bitim tarihi olarak da 2016 yılı belirlenmişti. 2011 yılındaki ilk ihaleden sonra iki ayrı ihale daha yapılmış değişen güzergah projesinde tüneller ayrılıp ayrı bir ihale konusu olurken diğer ihale ikmal alt yapı işlerini kapamıştı.

5 İHALE YAPILDI

İkinci ihale 07 Aralık 2016 tarihinde Bursa-Gölbaşı Kuzey-Yenişehir Hızlı Tren Projesi Tünel İnşaatı Yapım İşi adı altında yapıldı. Üçüncü ihale ise 15 Mart 2017 tarihinde yapıldı. Hattın tamamını kapsayan ve üst yapının içinde olduğu ihale ise 03 Nisan 2018 tarihinde yapılan dördüncü ihale idi. Bursa-Osmaneli Hızlı Tren Projesi Altyapı, Üstyapı ve Elektromekanik Yapım İşi ihalesi TCDD Genel Müdürlüğünce yapılmış ve 2018 Haziran başında TCDD tarafında onaylanmış. Fakat yer teslimi yapılmayarak iptal edilmişti. Son beşinci ihale olarak yapımı 2012’ den beri TCDD tarafından yürütülen Bursa-Yenişehir-Osmaneli demiryolu hattı inşaatına, Bandırma aksı ilave edilip 20 Ağustos 2020’de bu kez Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğünce (AYGM) ihalesi yapılmış. Toplam 201 kilometrelik bu son ihale, 56 kilometrelik Bursa-Yenişehir hattının altyapı ikmal, elektrifikasyon, sinyalizasyon, telekomünikasyon işlerinden oluşan üstyapıyı kapsamaktadır. Aynı şekilde 50 kilometrelik Yenişehir-Osmaneli ve 95 kilometrelik Bursa-Bandırma hatlarının da alt ve üst yapıları yapılacak.

PRATİKTE TERCİH EDİLİR OLACAK MI?

İlk başta Hızlı Tren Hattı olarak planlanan demiryolu sonrasında yük treni ilavesi ile Yüksek Standartlı Demiryolu olarak yapılması planlandı. Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu ile Bursa- Ankara ve Bursa-İstanbul arası yolculuğun, 2 saat 15 dakika süreceği ifade ediliyor. Asıl sorulması gereken İstanbul’a Bursa’dan 2 saat 15 dakika süren, Osmaneli aktarmalı demiryolu ile gitmek pratikte ne kadar tercih edilir olacak? Projeksiyon güzergah, yolcu, etüt çalışması verileri yapılmış mıdır?

SÜREÇ YENİDEN UZADI

Başkan Küçükkayalar, Bursalıların yılan hikayesine dönen hattın bir an önce tamamlanarak hizmete girmesini beklediklerini kaydederek, “Fakat basında çıkan yeni haberlerle Bandırma Hattı müşavirlik ihalesine itiraz olduğu ve bunun Kamu İhale Kurumu tarafından kısmen kabul edilerek “düzeltici işlem belirlenmesi” kararı verildiğini öğreniyoruz. Bu karar müşavirlik ihalesinde tüm değerlendirmelerin ve puanlamaların yeniden yapılacağı anlamına geliyor. Yine Bandırma Hattı’nda İdare’ye yani AYGM’ye yardımcı olacak ekip oluşturulması için Proje Uygulama Birimi Danışmanlık İhalesi’ne çıkılmıştı. Bu aşamada itirazları haklı bulan KİK, danışmanlık ihalesini de iptal etti ve Bursalıların demiryoluna kavuşma süreci yine uzadı” diye konuştu.

İMO BURSA ŞUBE’DEN ÖNERİLER

İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi olarak çözüm için önerileri olduğunu dile getiren Küçükkayalar, önerileri aktardı:

Kamulaştırma ve projesi TCDD tarafından tamamlanan, 22 kilometre uzunluğunda, 6 tünel ve 2 köprü içeren Bursa-Gemlik Demiryolu Projesi’nin, Bandırma- Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu inşaatına rezerv olarak eklenmesi, Bursa açısından kazanç olacaktır. Bursa’nın iki uçtan yani hem Bandırma hem de Gemlik’ten denize bağlanması, uzun süredir demiryolunu bekleyen Bursa için bu bir lütuf değil gecikmiş bir hakkın teslimi olacak. Gemlik’teki TOGG fabrikası düşünüldüğünde ise bu bir zorunluluktur. Bursa için önemi büyük bu konu ile ilgili AYGM’ nin projeleri TCDD’den isteyip uygulamaya koyması önem arz etmektedir.

Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu Projesi olarak belirlenmesini avantaja çevirmek için doğru bir planlama ile tıpkı İzmir’deki İZBAN gibi Bursa Banliyö(BURBAN) kurulup işletilebilir. Ek olarak proje ve kamulaştırması biten Gemlik demiryolunu Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu rezerv projesi içine alıp Gemlik’i Engürücük’ten yeni yapılan yola paralel bir hat ile Güzelyalı / Mudanya hattı ile Banliyö kapsamı genişletilebilir.

Doğu-Batı aksında Karacabey-Yenişehir hattına (Nilüfer, Osmangazi, Yıldırım Gürsu hattı) kuzey hattını (Gemlik, Mudanya) ekleme şansımız var. Doğu Batı hattında ki bu hat üzerinde, tarım açısından hep eleştirilen ve verimli araziler üzerinde kurulan ya da kurulma çalışmaları süren TEKNOSAB ile çevresindeki KOTİYAK, Deri OSB, TOSAB’da raylı sistem kapsama alanına alınabilir. Devamında Bursa, Nilüfer OSB’ler Demirtaş ve Hasanağa, Kayapa, Görükle sanayi bölgelerine banliyö treni-kent içi raylı sistem bağlantısı kurulabilir. Karayoluna göre demiryolu daha az kamulaştırma demek, daha az tarım alanına zarar vermek demek. Böyle bir yatırım daha ekonomik ve çevreci olacaktır. Yine hep şikayet edilen ve havalimanının işletilememesinin en büyük nedeni olarak sunulan Uluslararası Bursa-Yenişehir Havaalanı uzak algısını yıkacak bir gelişme olacak. BURBAN ile Bursa ile Yenişehir Havalimanı arasında efektif bir kent içi ulaşım raylı sistem ağı kurulabilir ve işletilebilir hale gelecektir.

BURSA REKORA KOŞUYOR

Bursa’nın demiryolu ulaşımında rekora doğru koştuğunu vurgulayan Küçükkayalar, “2012 yılında temeli atılan Bandırma-BURSA-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu hattı inşaatı 11 yıldır, bitmedi. Şimdilik geç bitirilme rekoru 2008 yılında yapımına başlanan ve açılışı tam 8 kez ertelenen 405 kilometrelik Ankara-Kırıkkale-Yozgat-Sivas Yüksek Hızlı Tren Hattı (YHT) projesinde ama korkarız ki onun yarısından daha az uzunluğu olan 201 kilometrelik Bursa demiryolu projesi bu rekoru egale edebilecek noktaya gelmiş durumdadır” dedi.

HASRET BİTECEK Mİ?

İMO Bursa Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Ülkü Küçükkayalar sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Türkiye İhracatçılar Meclisi 2021 verilerine göre, ihracatta İstanbul ve Kocaeli’nin ardından 3’üncü sırada yer alan, 3 milyon 150 bin nüfusa sahip Bursa, ülkemizin toplam dış satımından yüzde 6,63 pay almakta. Bursa’dan 2021 yılında, 184 ülke ve özerk bölge ile 14 serbest bölgeye, toplam 14,9 milyar dolar dış satım gerçekleştirildi. Ülkemizin nüfus olarak 4’ncü büyük kenti, otomotiv, tekstil, hazır giyim, konfeksiyon ve mobilya gibi sektörlerin ihracatını gerçekleştiren önemli tarihi değerleri bulunan Bursa’nın demiryolu hasretinin ne zaman sona ereceğinin net bir cevabını Bursalılar adına almak istiyoruz?”