Dr. Gürbüz, hastalarının son yıllarda en çok sorduğu sorulardan biri olan insülin direncini şu sözlerle özetledi: 

“İnsülin direncine geçmeden önce, insülini biraz yakından tanıyalım. İnsülin, pankreas adlı organın ürettiği kritik bir hormondur. Gıdalardaki karbonhidratlar sindirilip kana glikoza (şeker) dönüştüğünde, pankreas kana insülin salgılar. İnsülinin görevlerinden biri, kandaki şekeri kas, yağ ve karaciğer hücrelerine taşımaktır. Şeker, vücudun enerji kaynağı olarak kullanılır ve insülin sayesinde hücrelere girebilir. Beyin hücreleri ise, şekeri kullanırken insülinden bağımsızdır.

Şeker, yakıt olarak kullanılmadığında, insülin yardımıyla başka bir forma dönüştürülerek depolanır. Ayrıca, insülin karaciğerdeki depolardan kana şeker geçişini engeller.

İnsülin ile yağ metabolizması arasındaki bağlantı geniş bir konudur ve bu konuda başka bir yazıda detaylı bilgi vereceğim. Şimdi, insülin direnci durumunu ele alalım. Bazı durumlarda, insülin var olmasına rağmen, kas, yağ ve karaciğer hücrelerine şeker geçemez ve bu hücrelerin zarlarında insüline karşı bir direnç oluşur. Bu, insülin direnci olarak adlandırılır.

Pankreas, bu durumu aşmak için daha fazla insülin üretmeye çalışır. Artan insülin üretimiyle kan şekeri normal seviyede tutulmaya çalışılır. Ancak, karbonhidrat açısından zengin yiyeceklerin tüketimi sonrasında pankreastan aşırı miktarda insülin salgılanması, şeker düşmelerine ve yemek sonrası uyku basmasına neden olabilir. Bu durum, normal düzeni bozar.

Zamanla, pankreasın insülin üretimi azalır ve şeker hastalığı ortaya çıkar. İnsülin direncinin başlıca nedenlerinden biri şişmanlıktır; özellikle bel çevresindeki aşırı yağın insülin direncine yol açtığına dair bilimsel kanıtlar mevcuttur. Yağ dokusu enerji deposu olmanın yanı sıra, insülin direnci, yüksek tansiyon ve kalp damar hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına da neden olabilir.

Fiziksel hareketsizlik de insülin direncine yol açabilir. Egzersiz sırasında kaslar, kandan daha fazla şeker alıp tüketir ve insüline daha duyarlı hale gelir. Egzersiz, insülin direncisini tersine çevirebilir.

İnsülin direncine neden olabilecek diğer faktörler arasında uzun süreli kortizon kullanımı, Cushing hastalığı, polikistik over hastalığı, sigara ve uyku bozuklukları bulunmaktadır. İnsülin direnci basit kan testleriyle tespit edilebilir ve tedavisi için yaşam tarzı değişikliği gereklidir. Uygun vücut ağırlığına ulaşmak için beslenme düzeninin düzeltilmesi ve fiziksel aktivite artırılmalıdır. Bu adımlar olmadan ilaçla tedavi çabaları yetersiz kalabilir.”