SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Tıbbi Onkoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Yıldırım, “Saç derisi soğutularak, kanser tedavisinden kaynaklanan saç dökülmesi önlenebilir” dedi.

Saç dökülmesinin “kemoterapi” adı verilen kanser tedavisinin yan etkisi olabileceğini belirten Prof. Dr. Yıldırım, kemoterapiyi “kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini durduran ilaçlar” olarak tanımladı.

Kemoterapi uygulanan herkesin saçlarını kaybetmeyebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Yıldırım, saç kaybının alınan kemoterapi ilaçları, ilaçların dozu ve ilaçların nasıl verildiği ile ilgili bir durum olduğunu söyledi.

‘2-3 SEANSTAN SONRA DÖKÜLMEYE BAŞLAR’

Kemoterapi başladıktan genellikle 2-3 hafta sonra saçların dökülmeye başladığını vurgulayan Prof. Dr. Yıldırım, şöyle devam etti: “Ancak birkaç kemoterapi seansından sonra da saçlar dökülmeye başlar. Bazı insanlar saçlarını bir seferde biraz kaybederken, diğerleri zamanla kaybeder.

‘GENELLİKLE AĞRIYA NEDEN OLMAZ’

Bazı insanlar ise saçlarının tümünü kaybederken bazıları saçlarını kaybetmez. Saç döküldüğünde genellikle ağrıya neden olmaz. Çoğu zaman, insanlar saçlarını baş bölgesinden başlayarak kaybederler. Ancak koltuk altlarında, sakal bölgelerinde, kaşlarında, genital bölgelerinde ve bacaklarında da kayıplar olabilir.”

Kanser tedavisinde radyasyon uygulamasının da saç dökülmesine neden olabileceğini anımsatan Prof. Dr. Yıldırım, “Radyasyon tedavisi gören herkes saçlarını kaybetmez. Genellikle sadece vücudun radyasyonla tedavi edilen kısmında saç/tüy kaybederler. Burada radyasyonun dozu ve nasıl verildiği de önemlidir” ifadelerini kullandı.

‘SAÇLARIM TEKRAR UZAR MI?

Çok nadir durumlar dışında tüm kemoterapi tedavileri bittikten sonra saçların yeniden çıkacağının altını çizen Prof. Dr. Yıldırım, “Ancak saçınız, özellikle ilk başta, eskisinden farklı görünebilir veya hissedilebilir.

Örneğin, daha kıvrık veya daha gri olabilir. Saçların tamamen uzaması 6-12 ay sürebilir. Radyasyon tedavisinden sonra da saçlar her zaman tamamen büyümeyebilir ve eskisinden farklı görünebilir” diye konuştu.

‘SAÇ DÖKÜLMESİ ÖNLENEBİLİR Mİ?’

Bazı durumlarda saç dökülmesinin önlenebileceğine vurgu yapan Prof. Dr. Yıldırım, şu bilgileri verdi: “Saç dökülmesini önlemeye yardımcı olabilecek özel araçlar vardır. Kemoterapi alırken kafa derisini soğutarak çalışırlar.

Buradaki amaç, kafa derisi daha soğuk olduğunda, kemoterapi ilacının saç hücrelerine daha az ulaşmasıdır. Bu, saçların dökülme ihtimalini azaltabilir. İki tip araç vardır. Bunlardan ilki makineye bağlanan ve onu soğuk tutan, diğeri ise donmuş olarak başlayan ve daha sonra çözülürken yenisi ile değiştirilen araçtır.

‘YAYGIN OLARAK KULLANILMAKTADIR’

Saç derisi soğutması yaygın olarak kullanılmaktadır. İki otomatik kafa derisi soğutma cihazı, Paxman kafa derisi hipotermi cihazı, artık meme kanseri için kemoterapi alan hastalarda iki prospektif klinik deneye dayanarak ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmıştır. FDA izni tüm katı tümörleri olan hastaları kapsayacak şekilde genişletilmiştir ve bu kullanımı desteklemek için kapsamlı veriler mevcuttur.

Kullanılan spesifik cihazdan bağımsız olarak, kafa derisinin kademeli olarak istenen sıcaklığa soğumasını sağlamak için kemoterapi infüzyonu başlamadan yaklaşık 30 dakika önce soğutma başlatılır. Soğutma, kemoterapi infüzyonunun bitiminden sonra bir süre, genellikle en az 90 dakika ve bazı durumlarda 3-4 saat kadar sürdürülür.”