Türkiye ve Yunanistan arasında 30 Ocak 1923’te imzalanan Türk-Yunan Nüfus Mübadelesine İlişkin Sözleşme ve Protokolü’nün 102. yılı, “Birlikte Ayrı Düştüğümüz Gün” temasıyla Mudanya Belediyesi ve mübadil dernekleri iş birliğinde düzenlenen etkinliklerle anıldı.
Etkinliğe Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç, Osmangazi Belediye Başkanı Erkan Aydın’ın yanı sıra CHP İlçe Başkanı Furkan Atalay, Mudanya Giritliler ve Yanyalılar Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Zehra Nur Biricik, Mudanya Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Hüseyin Türker, Lozan Mübadilleri Vakfı Mudanya Temsilcisi Cumhur Aksan, mübadil dernek temsilcileri, ataları mübadeleyi yaşayan aileler ve vatandaşlar katıldı.

Başkan Dalgıç, mübadil dernek temsilcilerinin her yıl ataları adına diktikleri çam fidanını bu yıl teşekkür amaçlı kendisine hediye etmeleri üzerine bir müjdeyi paylaştı. Dalgıç, fidanların toprakla buluşacağı yere ilişkin, “Dikeceğimiz yeri biliyoruz. Yakın bir zamanda duyurusunu yapmayı umuyoruz, Göç Müzesi’nin bahçesine dikeriz” ifadelerini kullandı.

Kültürel paylaşımların yaşandığı bu tür etkinlikleri çok önemsediklerini belirten Dalgıç, “Ben de mübadil torunuyum. Atalarımızı bir kez daha anıyorum. 102 yıl önce binbir zorlukla buralara gelmeyi başladılar. Sorunlar ve dramlar yaşadılar. Yaşanan zorlukların artık bunlara değmesi gerekir, o yüzden hepimize büyük görevler düşüyor” dedi.

GÖÇÜN KÜLTÜREL MİRASI
Girit dantelleri ve dokumalarının yer aldığı sergi ile başlayan etkinliklerde, katılımcılara mübadil dernekleri tarafından Girit’in mutfak kültürü tanıtılarak, Girit yemekleri ikram edildi. Mudanya Belediye Başkan Yardımcısı Baran Güneş’in moderatörlüğünde gerçekleşen “Göçün Kültürel Mirası” başlıklı panelde ise Mersin Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü’nden Prof. Dr. Fahriye Emgili, Galatasaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi Bölümü’nden Doç. Dr. Hakan Yücel, Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Diplomasi Araştırmaları Derneği Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Kader Özlem ile mübadil torunu olan işletmeci Zehra Denizaslanı ve Doç. Dr. Nicos Andrikos, mübadeleyi, toplumsal etkilerini, sofralara, müziğe değen kültürel etkileri üzerine araştırma ve gözlemlerini paylaştı.

TORUNLARINDAN ATALARINA MEKTUP
Mudanya Belediyesi ve Diplomasi Araştırmaları Derneği iş birliği ile 102. yıl etkinlikleri kapsamında düzenlenen “2. Mudanya Diplomasi Atölyesi”ne katılan mübadil torunlarının mübadil atalarına yazdıkları mektup okundu. Atalarının yaşadıkları zorluklara dikkat çeken mübadil torunlarının mektubunda, yaşanan hatıraların ve göç yolcuğunun en önemli kültürel miras olduğu vurgulandı. Verilen mücadeleyi her zaman hatırlayacaklarını da ifade eden mübadil torunları, gelenek ve görenekleri yaşatarak gelecek kuşaklara aktaracaklarının sözünü verdi.

Panelin ardından Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersen Varlı’nın katılımı ile Doç.Dr. Nicos Andrikos ve Prof. Dr. Özlem Doğuş Varlı, mübadil türküleri seslendirdi. Katılanları geçmişe götüren konserde dostluk ve barış mesajları verildi.

Mübadelenin 102. yıl dönümü etkinlikleri Orhan ve Nurdan Tekeoğlu’nun yönetmenliğinde çekilen ve Girit mübadelesinin acı izlerini taşıyan “Paramparça” belgeselinin gösterimi ile son buldu. Üçüncü kuşak mübadele temsilcisi Zehra Denizaslanı’nın hayatını merkeze alarak, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ortak tarihe ışık tutan belgesel, duygusal anların yaşanmasına sahne oldu.