Türkiye istediğini aldı, vetoyu kaldırdı… İsveç ve Finlandiya ittifaka bir adım daha yaklaştı ve Madrid’deki tarihi zirve NATO kapılarını biraz araladı.

4’lü zirve gündemin en önemli maddesiydi. Ancak Kuzey Atlantik İttifakı NATO Yeni Stratejik Konsept belgesini de tarihi zirvede kabul etti.

NATO şartların değişmesine paralel olarak stratejisini sürekli yeniledi. Yenileme bugüne kadar 5 farklı dönemde gerçekleşti.

Konsey’in onayladığı ilk resmi stratejik konsept 6 Ocak 1950’de yayınlandı.

1991’de Sovyetler Birliği dağıldı, Avrupa’da güvenlik ortamı değişti.

RUSYA ORTAKTI, TEHDİT OLDU

NATO geleneksel söylemin yerine iş birliği ve diyalog kavramlarını devreye soktu ve belge 1991 Roma Zirvesi’nde kabul edildi.

8 yıl sonra ittifakın dönüşümünde önemli mesafe kat edildi.

NATO 2010 konseptiyle birlikte artık Avrupa-Atlantik’e odaklı bir ittifak olmaktan çıkarken, küresel rolü ortaya kondu.

Siber güvenlik, küresel terörizm, kitle imha silahlarının yayılması gibi tehditlere yer verildi.

RUSYA’NIN KIRIM’I İLHAKI

NATO’nun Rusya için bir tehdit olmadığı ve karşılıklı iş birliğinin artırılması gerektiği vurgulandı. İyi hava 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesiyle son buldu.

Sonraki zirvelerde Rusya tehdidi gündeme geldi. Doğu Avrupa ve Baltık ülkelerinde NATO’nun ortak savunma kapasitesini güçlendirmesi kararlaştırıldı.

Rusya’nın Ukrayna saldırısı ile tüm güvenlik algıları yıkıldı.

NATO’NUN YENİ STRATEJİK KONSEPT BELGESİ

NATO’nun güvenlik anlayışı ve stratejik konseptlerindeki en çarpıcı değişikliklerinden birisi Madrid Zirvesi’nde gerçekleşti.

Yeni Stratejik Konsept belgesini NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg açıkladı.

RUSYA VE ÇİN BİR TEHDİT

İttifakın 10 yıllık geleceğini çizen belgede Rusya ve Çin tehdit olarak kabul edildi.

Stratejik ortak sayılan Rusya bu kez “önemli ve doğrudan tehdit” olarak sınıflandırıldı. Rusya en büyük tehdit olarak kabul edildi.

Belgedeki önemli vurgu şuydu:

“NATO çatışma istemiyor ve Rusya için hiçbir tehdit oluşturmuyor.”

AVRUPA’NIN ORTASINDA RUS TOPRAĞI: KALİNİNGRAD

Avrupa’nın ortasındaki Kalaningrad’da ise sular ısınıyor. Rusların 76 yıldır askeri varlığı bölgede sürekli arttı.

Ukrayna’nın NATO üyeliğine karşı çıkan Rusya, şimdilerde ise İskandinav komşuları Finlandiya ve İsveç’in olası NATO üyeliklerinden dolayı derin endişe duyuyor.

MOSKOVA NATO’YU BİR KEZ DAHA UYARDI 

NATO’nun bu iki ülkeye yapacağı askeri sevkiyatlar ve yığınaklara cevap vereceğini söyleyen Moskova, ittifakı bir kez daha uyardı. Halihazırda Kaliningrad krizi üzerinden gerilen Baltık bölgesi, Rusya-NATO ihtilaflarının yeni adresi olacak gibi görünüyor.

NATO’nun Rusya’ya karşı tavrı kısa ve netti. Zira düşmanca eylemlerin karşılıksız bırakılmayacağı mesajını verdi.

Rusya ile iletişim kanallarının açık tutulması konusunda da NATO istekli.

ÇİN İLK KEZ ‘TEHDİT’ OLARAK KABUL EDİLDİ 

Yeni Stratejik Konsept belgesinde Çin ilk defa tehdit unsuru olarak ele alındı.

NATO çıkarlarına, güvenliğine ve değerlerine meydan okuduğu belirtildi.

Çin’in hırsları ve zorlayıcı politikalarına dikkat çekildi.

NATO’nun yeni konsept belgesinden nasibini alan bir başka ülke ise Çin oldu. Daha önce bir ticaret ortağı ve üretim üssü olarak anılan Çin, ilk kez tehdit unsuru olarak görüldü.

Tüm bu olumsuzluklara rağmen ittifakın Pekin ile yapıcı bir angajman için hazırdır mesajı, Çin gündeminde üst sıralarda yer buldu.

NATO’nun güvenliğine zarar verdiği vurgusu vardı.

Çin’in kilit teknolojik sektörler ile tedarik zincirlerini kontrol etmeye çalıştığına değinildi.

TERÖRİZM DOĞRUDAN TEHDİT

Terörizmin doğrudan tehdit olduğu zikredildi. Yeteneklerini geliştirdikleri ve teknoloji yatırımlarına yöneldikleri paylaşılırken, etki alanlarını genişlettiklerine atıf yapıldı.

Afrika ve Orta Doğu’daki çatışma ve istikrarsızlık NATO’nun ve ortaklarının güvenliğini doğrudan etkilediği mesajı verildi.

NATO’NUN AÇIK KAPI POLİTİKASI

NATO’nun açık kapı politikası teyit edildi. Ortak güvenliğe katkıda bulunacak tüm Avrupa demokrasilerine çağrı yapıldı.

Üçüncü taraflara söz hakkı tanınmadı.

Bosna-Hersek, Gürcistan ve Ukrayna’yla ortaklıkların geliştirilmesi konusunda mutabakata varıldı.

CAYDIRICI GÜÇ: NATO

Kuzey Atlantik Paktı; NATO 3 temel görevine bağlı.

Caydırıcılık ve savunma, kriz önleme ve yönetimi ile iş birlikçi güvenlikten taviz vermiyor. Her 10 yılda bir yeni dengeler ışığında yeni stratejik hedeflerini ve odak alanlarını belirliyor.

72 yıl önce caydırıcı güce sahip olan NATO, bugün de aynı gücünü korumayı sürdürüyor.

Rusya’nın genişlemeci politikası ittifak için ilk günkü gibi tehdit olmayı sürdürüyor.

Bir aç yıl önce “Beyin Ölümü Gerçekleşti” denen NATO bugün dünya güvenliğinin bekçiliğini yapıyor.

Kaynak: TRT Haber