Sifilis ya da diğer adıyla frengi, dünya üzerinde bilinen en eski cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biri. Bir zamanlar azaldığı düşünülse de frenginin endişe verici bir şekilde arttığı gündeme geldi.
Frengi, 1490’lardaki ilk kayıtlardan bu yana “Fransız hastalığı”, “Napoliten hastalığı”, “Polonya hastalığı” ve benzeri isimlerle anılmıştır. Bu hastalık tedavi edilmezse ciddi sonuçlara yol açabilecek kadar tehlikelidir.
Peki frengi nedir ve nasıl bulaşır? Sifilis ya da frengi genellikle oral, vajinal ve anal seks yoluyla bulaşır. Daha az oranda ise hamilelik ve kan transfüzyonları, öpüşme ve benzeri yollarla bulaşır.
Bakterinin neden olduğu yaralara direkt temasla bulaşabilen bu hastalığın belirtileri dış genital organlar, vajina, makat, rektum, ağız ve dudaklarda görülebilir. Ancak hastalık kalıtsal değildir.
Önlenebilir ve tedavisi olan bir hastalıktır ve cinsel ilişkide prezervatif kullanımı sayesinde bulaşma engellenebilir.
Uzun yıllardır frengi vakalarında azalma söz konusuyken son yıllarda uzmanlar tarafından yine arttığı gözlemlendi. ABD’deki verilere göre 2020-21 yılları arasında vakalar yüzde 32 artarak 70 yıl içinde kayda geçen en yüksek vaka sayısına ulaştı.
Japonya’daki araştırmacılar, çöpçatanlık uygulamaları ile frengi vakaları arasındaki bağlantıyı inceledi. Araştırma sonucunda uygulamaların kullanımının “frengi görülme sıklığı ile önemli ölçüde ilişkili olduğu” sonucuna vardılar.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre ise 2020 yılında küresel çapta 7,1 milyon yeni frengi vakası görüldü. İngiltere’de 2022 yılında frengi vakaları 1948’den bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre 30’dan fazla bakteri, mantar, virüs ve parazit cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara yol açıyor. Türkiye’de de durum benzer şekilde tehlikeli.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de bu enfeksiyonlar arasında en fazla frengiye rastlanıyor. Frengi vakaları 2012’den bu yana hızlı bir şekilde artıyor. 2012’de 281’e kadar düşen vaka sayısı 2022’de 3533’e yükseldi.
Tedavi edilmezse ciddi sonuçlara yol açabililen bu hastalık için uzmanlar uyarıyor: Frengi hakkında rahatça konuşulması, hastalık sahibi insanların damgalanmaması ve testlerin yaygınlaştırılması tavsiye ediliyor.
YORUMLAR